Ο κίνδυνος ενός νέου μεγάλου πανδημικού κύματος και οι επιπτώσεις από τις καταστροφικές πυρκαγιές αυξάνουν τους βαθμούς αβεβαιότητας των τραπεζών που βρίσκονται στην τελική ευθεία να ολοκληρώσουν τα στρατηγικά τους σχέδια και να περάσουν σε τροχιά ανάπτυξης και στήριξης της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ, νέα έξαρση της πανδημίας θα επιβαρύνει εκ νέου τους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης, των κατασκευών και της μεταποίησης.
Μάλιστα, προβλέπεται μικρή αύξηση των λεγόμενων εταιρειών “ζόμπι”, δηλαδή υπερχρεωμένων και ζημιογόνων επιχειρήσεων που κρατούνται στη “ζωή” με τον “αναπνευστήρα” εις βάρος υγιών επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν.
Την ίδια στιγμή, οι καταστροφικές πυρκαγιές επιδεινώνουν την αβεβαιότητα με αρνητικό δημοσιονομικό αποτύπωμα, αντίκτυπο στις αξίες γης, αύξηση του πιστωτικού κινδύνου, επιδείνωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και των επιχειρηματικών προσδοκιών.
Από τις πυρκαγιές καταστράφηκαν περιουσίες σε πολλές και μεγάλες εκτάσεις, επηρεάζοντας τις περιουσίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων, δημιουργώντας ταυτόχρονα νέα δεδομένα για τις αξίες γης στις καμένες περιοχές αλλά και σε αυτές που ενδεχομένως να υποστούν τις συνέπειες (πχ έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων, κά).
Παγώνουν οι υποχρεώσεις προς Δημόσιο, Ταμεία και τράπεζες για έξι μήνες, όπως επίσης οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί (για τους πυρόπληκτους). Τα έργα στήριξης, αποκατάστασης, αποζημιώσεων και επίσπευσης αντιπλημμυρικών έργων επιτείνει τη δημοσιονομική πίεση.
Πιθανή αδυναμία ή καθυστέρηση σε διαγωνισμούς μπορεί να επιφέρει αρνητικές προσδοκίες για την πορεία των επενδύσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς προβλέπονται 400 διαγωνισμοί και 1.000 έργα.
Επίσης, νοικοκυριά που επλήγησαν και επιχειρήσεις που καταστράφηκαν ήταν ήδη δανειολήπτες τραπεζών, με το μεγαλύτερο μέρος να αποτελεί ενήμερους και βιώσιμους δανειολήπτες.
Τώρα πρέπει να στηριχθούν με νέα δάνεια, αλλά οι ίδιοι να βρίσκονται σε εντελώς διαφορετική οικονομική κατάσταση, με τις αξίες γης τους να δέχονται πιέσεις λόγω της καταστροφής.
Κι όλα αυτά, όταν:
Πρώτον, οι τράπεζες θα πρέπει να περάσουν στην κερδοφορία το 2021, σύμφωνα με τα επιχειρησιακά σχέδια για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και τον περιορισμό της αναβαλλόμενης φορολογίας στα κεφάλαιά τους.
Μολονότι με το νέο νόμο για την αναβαλλόμενη φορολογία του υπ. Οικονομικών αποφεύγεται ο άμεσος κίνδυνος να μετατραπεί ο φόρος αυτός σε οριστική απαίτηση υπέρ του Δημοσίου, οι τράπεζες θα πρέπει να τον μειώσουν μέσω της κερδοφορίας και ταυτόχρονα να δημιουργούν εσωτερικό κεφάλαιο και σταδιακή ενίσχυση των κεφαλαίων MREL κατά περίπου 10 δισ. μέχρι τέλη του 2025 (Ελάχιστες Απαιτήσεις Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων που δεν ανήκουν στα εποπτικά κεφάλαια).
Επιπλέον, στις παρουσιάσεις τους έχουν προβλέψει επιστροφή στη διανομή μερισμάτων μετά το 2022 ή όταν το επιτρέψει το κανονιστικό πλαίσιο. Η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι ο περιορισμός για διανομή περισμένων και για την πολιτική αποδοχών λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2021. Συνεπώς, μετά το τέλος του 2021, δεν έχουν τη δικαιολογία ότι δεν επιτρέπεται η διανομή μερίσματος.
Δεύτερον, θα πρέπει να τρέξουν και να ολοκληρωθούν οι τελευταίες ουρές στις τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων, τόσο εντός όσο και εκτός προγράμματος Ηρακλή.
Ήδη, τρέχουν ή προγραμματίζονται οι τελευταίες τιτλοποιήσεις και πωλήσεις δανείων από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες (Εθνική, Alpha Bank, Πειραιώς, Eurobank) και την Τράπεζα Αττικής.
Στόχος να έχουν ολοκληρωθεί οι συναλλαγές και να μειωθεί το ποσοστό κόκκινων δανείων κάτω του 10% μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 (και εντός του πρώτου τριμήνου για περίπου τις μισές τράπεζες).
Τρίτον, να ολοκληρωθούν συναλλαγές και στρατηγικά ντιλ που έχουν άμεση επίπτωση στην κερδοφορία τους και την ενίσχυση των κεφαλαίων. Ενδεικτικά αναφέρεται η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, όπου η ολοκλήρωση της συναλλαγής με την έννοια και των διοικητικών αλλαγών, αναμένεται από Σεπτέμβριο.
Επίσης, η Alpha Bank θα πρέπει “τρέξει” τις συνεργασίες της στον τομέα των ακινήτων και των συστημάτων πληρωμών, η Πειραιώς να ολοκληρώσει τις τελευταίες λεπτομέρειες για τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου περίπου 1 δισ. (πώληση συστημάτων καρτών, πώληση χαρτοφυλακίων δανείων κά), η Eurobank να προχωρήσει σε νέα άντληση κεφαλαίων, κά.
Διευκρινίζεται ότι παρόμοιες εκκρεμότητες ισχύουν σχεδόν για όλες τις συστημικές σε ό,τι αφορά στην ολοκλήρωση συναλλαγών μέσω του Ηρακλή ή, για παράδειγμα, άντλησης κεφαλαίων. Επιπλέον, η Attica Bank θα πρέπει να ολοκληρώσει την αύξηση κεφαλαίου και την επανιδιωτικοποίηση με την είσοδο στρατηγικού επενδυτή.
Τέταρτον, εκταμιεύσεις νέων δανείων σχεδόν 2 δισ. ευρώ το μήνα. Από Σεπτέμβριο και μέχρι τέλους έτους θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία και έργα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης με νέα δάνεια που υπολογίζονται σε περίπου 8 δισ. ευρώ.
Πέμπτον, να προσαρμοστούν τα τραπεζικά κριτήρια για τις χορηγήσεις δανείων και τον υπολογισμό του τραπεζικού κινδύνου με βάση τις εισηγήσεις που αναμένονται από την ειδική επιτροπή που έχει συσταθεί από υπ. Οικονομικών, τράπεζες και επιχειρήσεις.
Η επιτροπή αυτή αναμένεται να παρουσιάσει τις προτάσεις σε νέα συνάντηση στα τέλη του μήνα. Σε αυτές τις προτάσεις θα πρέπει να προστεθούν και τα νέα δεδομένα για τη στήριξη των πυρόπληκτων.
https://www.capital.gr/oikonomia/3576140/oi-pente-megales-prokliseis-ton-ellinikon-trapezon
