Ακυρώσιμη σύμβαση εγγύησης με ανώνυμη τραπεζική εταιρία λόγω ουσιώδους πλάνης της εγγυήτριας, συνιστάμενης στην εσφαλμένη θεώρηση της τελευταίας ότι η σχετική ελαττωματική δήλωση βούλησής της περιελάμβανε ορισμένο περιεχόμενο διαφορετικό ως προς τις υποχρεώσεις που αναλάμβανε
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών, αφού έκρινε παραδεκτή τη σώρευση στο ίδιο δικόγραφο ανακοπής λόγων τόσο κατά του κύρους της επίδικης διαταγής πληρωμής όσο και της επιταγής προς εκτέλεση της επισπευδόμενης επί τη βάσει της προσβαλλόμενης διαταγής πληρωμής αναγκαστικής εκτέλεσης, έκανε δεκτή την ένσταση των ανακοπτόντων περί ακυρωσίας της σύμβασης εγγύησης, δυνάμει της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη διαταγή πληρωμής, ένεκα ουσιώδους πλάνης, ακυρώνοντας την επίδικη διαταγή πληρωμής και την αντίστοιχη επιταγή προς εκτέλεση (ΜΠρΠατρών 89/2021).
Κατά τους γενόμενους δεκτούς ισχυρισμούς των ανακοπτόντων, η διαταγή πληρωμής και η συνεπιδοθείσα με αυτήν επιταγή προς εκτέλεση είναι άκυρες, επειδή η σύμβαση εγγύησης, την οποία η δικαιοπάροχος της καθ’ ης η ανακοπή ανώνυμη τραπεζική εταιρεία συνήψε με τη δικαιοπάροχο των ανακοπτόντων, τυγχάνει ακυρώσιμη λόγω ουσιώδους πλάνης της τελευταίας. Δυνάμει της σύμβασης αυτής εκδόθηκε εις βάρος των ανακοπτόντων η προσβαλλόμενη εκτελούμενη διαταγή πληρωμής. Η εν λόγω πλάνη συνίστατο στην εσφαλμένη θεώρηση από την δικαιοπάροχο των ανακοπτόντων ότι η σχετική ελαττωματική δήλωση βούλησής της περιλάμβανε ορισμένο περιεχόμενο διαφορετικό, σύμφωνα και με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο εισαγωγικό δικόγραφο.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, αν κάποιος υπογράφει έγγραφο, θεωρώντας εσφαλμένως ότι αυτό περιλαμβάνει ορισμένο περιεχόμενο διαφορετικό, ευρίσκεται σε πλάνη. Η πλάνη αυτή ουσιώδης, όταν αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για όλη τη δικαιοπραξία, ώστε το πρόσωπο που πλανήθηκε δε θα επιχειρούσε αυτήν, αν γνώριζε την πραγματική κατάσταση.
Εν προκειμένω, το δικαστήριο διαπίστωσε ότι η δικαιοπάροχος των ανακοπτόντων διήνυε, κατά το χρόνο κατάρτισης της σύμβασης εγγύησης, το 76ο έτος της ηλικίας της, ασχολείτο αποκλειστικά με τις οικιακές εργασίες και είχε περιορισμένες γραμματικές γνώσεις. Περαιτέρω, δεν έλαβε η ίδια αντίγραφο της σύμβασης, ουδέποτε της επιδόθηκε οποιοδήποτε έγγραφο σχετικό με την σύμβαση, ούτε υπέγραψε τις πρόσθετες πράξεις αυτής.
Διαπίστωσε, επιπλέον, πως κατά το χρόνο κατάρτισης της επίδικης σύμβασης δεν παραστάθηκε με δικηγόρο, δεν είχε προηγουμένως καταρτίσει παρόμοια σύμβαση ούτε διέθετε σχετική συναλλακτική εμπειρία. Δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση της σύμβασης πίστωσης με ανοικτό (αλληλόχρεο) λογαριασμό και της επίδικης σύμβασης εγγύησης.
Θεωρούσε, λοιπόν, εσφαλμένως πως η εκ μέρους της δήλωση εγγύησης περιλάμβανε ορισμένο περιεχόμενο διαφορετικό από το προβλεπόμενο εκ του νόμου (άρθρα 847 επ. του ΑΚ), χωρίς να τελεί εν γνώσει ότι αγνοεί το περιεχόμενο αυτής.
Ειδικότερα, πίστευε πως με τη σύναψη της σύμβασης αναλάμβανε απλώς την υποχρέωση να παράσχει εμπράγματη ασφάλεια επί της επικαρπίας της σε ορισμένη οριζόντια ιδιοκτησία, και όχι πως εγγυάτο εις ολόκληρον, ως προσωπική οφειλέτρια, την αξίωση επί του καταλοίπου του οικείου αλληλόχρεου λογαριασμού, ευθυνόμενη με ολόκληρη την περιουσία της.
Κατόπιν των ανωτέρω, το δικαστήριο έκρινε πως υφίστατο ακουσίως διάσταση μεταξύ της βούλησης και τη δήλωσης της εγγυήτριας, η πλάνη της δε κρίθηκε ουσιώδης, καθόσον αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την εν θέματι δικαιοπραξία, ώστε, αν γνώριζε το αληθινό περιεχόμενο της επίμαχης δικαιοπραξίας, δε θα την κατήρτιζε.
Απόσπασμα απόφασης
Η γεννηθείσα το 1933 προειρημένη συνεγγυήτρια διήνυε, κατά το χρόνο της καταρτίσεως απ’ αυτήν της προδιαληφθείσας από 4-9-2009 συμβάσεως εγγυήσεως, το 76ο έτος της ηλικίας της, ασχολείτο αποκλειστικώς με τις οικιακές εργασίες, είχε περιορισμένες γραμματικές γνώσεις, δοθέντος ότι ήταν απόφοιτη μόνον του Δημοτικού Σχολείου, δεν έλαβε η ίδια αντίγραφο της προαναφερθείσας συμβάσεως, δεν επιδόθηκε σ’ αυτήν, μέχρι τον από ..-..-2013 θάνατό της, από την υπέρ ης η συνεγγύηση πιστοδότρια οποιοδήποτε έγγραφο σχετικό με την εν θέματι σύμβαση ούτε υπέγραψε τις προειρημένες πρόσθετες πράξεις αυτής. Κατά τη σύναψη της τελευταίας, η προμνημονευθείσα συνεγγυήτρια, η οποία δεν παραστάθηκε με δικηγόρο, δεν είχε προηγουμένως καταρτίσει παρόμοια σύμβαση ούτε διέθετε σχετική συναλλακτική εμπειρία, θεωρούσε λοιπόν εσφαλμένως πως η εκ μέρους της οικεία δήλωση εγγυήσεως υπέρ της προειρημένης πιστούχου ετερόρρυθμης εταιρείας περιλάμβανε ορισμένο περιεχόμενο διαφορετικό από το προβλεπόμενο εκ του νόμου (ΑΚ 847 επ.), χωρίς να τελεί εν γνώσει ότι αγνοεί το περιεχόμενο αυτής, και ειδικότερα πίστευε πως με τη σύναψη της προδιαληφθείσας συμβάσεως εγγυήσεως αναλάμβανε απλώς την υποχρέωση να παράσχει εμπράγματη ασφάλεια επί της επικαρπίας της στην προαναφερθείσα οριζόντια ιδιοκτησία, την οποία εκπλήρωσε μέσω της ανωτέρω συναινέσεώς της στην προειρημένη συναινετική προσημείωση υποθήκης επ’ αυτής, και όχι ότι εγγυάτο εις ολόκληρον, ως προσωπική οφειλέτρια, την αξίωση επί του προμνημονευθέντος καταλοίπου του ως άνω αλληλόχρεου λογαριασμού, ευθυνόμενη έτσι, με ολόκληρη την περιουσία της, να καταβάλει, ως αυτοφειλέτρια, εις ολόκληρον με την προειρημένη πιστούχο ετερόρρυθμη εταιρεία και τους άλλους δύο συνεγγυητές της τελευταίας την προδιαληφθείσα οφειλή με αντικείμενο το προαναφερθέν κατάλοιπο, πλέον τόκων και εξόδων.
Η προμνημονευθείσα συνεγγυήτρια δε συμμετείχε επιπροσθέτως στις διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση της προειρημένης συμβάσεως πιστώσεως με ανοικτό (αλληλόχρεο) λογαριασμό και της uno actu συμβάσεως συνεγγυήσεώς της, οι οποίες διεξήχθησαν αποκλειστικώς ανάμεσα στους προστηθέντες υπαλλήλους της προδιαληφθείσας πιστοδότριας ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας και στον προμνημονευθέντα νόμιμο εκπρόσωπο της πιστούχου ετερόρρυθμης εταιρείας έτερο συνεγγυητή υιό της προμνημονευθείσας συνεγγυήτριας, ., που δεν είχαν ενημερώσει αυτήν ως προς το περιεχόμενο και τους όρους της περί ης ο λόγος συμβάσεως καθώς και αναφορικά με το ότι, υπογράφοντάς την, κατέστη συνοφειλέτρια εις ολόκληρον της ανωτέρω απαιτήσεως της καθ’ ης η ανακοπή. Υφίστατο συνεπώς ακουσίως διάσταση μεταξύ της προειρημένης βουλήσεως και της προδιαληφθείσας δηλώσεως της προμνημονευθείσας δικαιοπαρόχου των ανακοπτόντων συνεγγυήτριας, η οποία εννοούσε την προεκτεθείσα δήλωση εγγυήσεως αυτής με το ως άνω διαφορετικό περιεχόμενο από εκείνο που έχει εκ του νόμου, δηλαδή εμφορείτο από πλάνη, που ήταν ουσιώδης και συνεχίσθηκε στο πρόσωπό της έως τον προειρημένο από …-..-2013 θάνατο αυτής, διότι αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την εν θέματι δικαιοπραξία, ώστε, αν γνώριζε την αληθινή κατάσταση των πραγμάτων και πιο συγκεκριμένα το αληθινό περιεχόμενο της επίμαχης δικαιοπραξίας, δε θα την κατήρτιζε, οπότε η προδιαληφθείσα από 4-9-2009 σύμβαση εγγυήσεως τυγχάνει ακυρώσιμη ως προς την προμνημονευθείσα συνεγγυήτρια και τους προειρημένους κληρονόμους αυτής, όπως είναι οι ανακόπτοντες, οι οποίοι έχουν υπεισέλθει στην κληρονομιαία περιουσία και στα χρέη της.
Δείτε ολόκληρη την απόφαση εδώ.
