Του Δημήτρη Δημητρίου και Ειρήνης Τσεσμελή, ιδρυτικά μέλη της εταιρίας ορκωτών λογιστών CPA (www.cpaauditors.gr).
Τι θα συμβαίνει με τα δάνεια και την πρώτη κατοικία των οφειλετών στο νέο πτωχευτικό κώδικα; Υπάρχει η παραμικρή προστασία και τι πρέπει πραγματικά να προσέχουν όσοι αδυνατούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους;
Σύμφωνα με τελευταίες εξελίξεις και τα μηνύματα της αγοράς, οι κατασχέσεις κατοικιών από εταιρείες ειδικού σκοπού και τράπεζες θα είναι δυστυχώς πλέον η καθημερινότητα μας. Οι κάτοχοι δανειακών συμβάσεων που εξακολουθούν να εκκρεμούν και εφόσον ο οφειλέτης δεν περάσει εγκαίρως στην πτωχευτική διαδικασία, θα βλέπουν την κατοικία τους να περνάει στα χέρια των τραπεζών ή σε εταιρίες ειδικού σκοπού.
Είναι σημαντικό να ειπωθεί, ότι ο νέος πτωχευτικός κώδικας, προστατεύει και σώζει τις κατοικίες και την περιουσία όσων έχουν την δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, είτε επιχειρήσεις, ενώ στις επιχειρήσεις συγκεκριμένα δίνει τη δυνατότητα εξυγίανσης, μέσω σχεδίου αναδιάρθρωσης. Κάτι παρόμοιο δηλαδή του προ πτωχευτικού νόμου που ίσχυε. Στόχος, φαίνεται ξεκάθαρα να είναι ένα μεγάλο σορτάρισμα και ξεκαθάρισμα ανάμεσα σε αυτούς που μπορούν να ικανοποιήσουν, σύμφωνα με τα εισοδήματά τους και την βιοτική τους κατάσταση πάντα, τις οφειλές τους και σε εκείνους που αντικειμενικά αδυνατούν να το κάνουν.
Αυτοί που δεν μπορούν και αναφερόμαστε στις κοινωνικά ευάλωτες και ευπαθείς ομάδες και στους δανειολήπτες που δεν κατάφεραν και δεν καταφέρνουν να ανταποκριθούν σε μια ρύθμιση των οφειλών τους, θα χάνουν την πρώτη κατοικία τους, με κατάσχεση και συνοπτικές διαδικασίες. Ούτε οι νομικοί δεν θα μπορούν να προσφέρουν κάποια βοήθεια σε αυτό το στάδιο, καθώς όλοι και όλα παραπέμπονται στις διαδικασίες που ο νέος νόμος ορίζει.
Τι πρακτικά σημαίνει όμως αυτό;
§ Ότι, εάν η πρώτη κατοικία σας εισέλθει στη διαδικασία του πλειστηριασμού οι ανακοπές και τα άλλα ένδικα μέσα δεν επαρκούν, εφόσον οι πλειστηριασμοί διεξάγονται με συνοπτικές διαδικασίες και υπάρχει πλέον ο πτωχευτικός νόμος.
§ Οι τράπεζες δεν επιτρέπουν την παραμονή του πρώην ιδιοκτήτη εντός του πλειστηριασμένου ακινήτου, ενώ δεν προτιμάται ο ίδιος για την επαναγορά της κατοικίας του.
§ Η αποβολή του πρώην ιδιοκτήτη θα είναι άμεση και το ακίνητο θα διατίθεται απευθείας προς πώληση από τις μεσιτικές εταιρείες.
§ Με τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας, δεν σημαίνει ότι οι οφειλές του καλύπτονται από την αξία που πλειστηριάστηκε το ακίνητο. Το υπόλοιπο, παραμένει ως οφειλή και ο οφειλέτης υποχρεούται να το εξοφλήσει το υπόλοιπο που έχει περιέλθει σε κάποια εταιρεία ειδικού σκοπού.
Ποιες εναλλακτικές έχουν οι οφειλέτες;
Οι οφειλέτες που ανήκουν στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και οι οφειλέτες που αδυνατούν να ανταποκριθούν είτε σε ρύθμιση, είτε επιχειρηματίες που δεν διαθέτουν τα προαπαιτούμενα για εξυγίανση, καλό θα ήταν να ενταχθούν στην πτωχευτική διαδικασία για τους εξής λόγους:
1. Θα έχουν το δικαίωμα να εκμισθώσουν την κατοικία που διαμένουν σε χαμηλή τιμή.
2. Δεν θα αποβληθούν βίαια και δεν θα χρειαστεί να ψάξουν για να εκμισθώσουν νέο ακίνητο, ειδικά όπου υπάρχει συναισθηματικός δεσμός.
3. Θα εξοφληθούν όλες οι οφειλές που αφορούν την δανειακή υποχρέωση που είχαν, καθώς και όλες οι άλλες οφειλές τους που ακολουθούν.
4. Θα έχουν το δικαίωμα επαναγοράς του ακινήτου (με επιφύλαξη λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών), μόνο όταν και εάν καταφέρουν να αποκτήσουν την οικονομική ικανότητα.
5. Οι χαμένοι της υπόθεσης, θα είναι αυτοί που έφτασαν πολύ κοντά για να εξοφλήσουν ένα δάνειο για απόκτηση πρώτης κατοικίας και δεν τα κατάφεραν.
Γι’ αυτό και τελικά είναι προτιμότερο για τους προαναφερθέντες οφειλές, να εντάσσονται στην διαδικασία του πτωχευτικού και να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν με εκμίσθωση την πρώτη κατοικία τους σε χαμηλό κόστος από τον συσταθέντα Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωση και προκειμένου μέσω αυτής της διαδικασίας, να διαγραφεί το σύνολο όλων των υπολοίπων εκκρεμών χρεών τους.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει όλοι να γνωρίζουν, ότι η 2η ευκαιρία και ο νέος πτωχευτικός νόμος και τα εργαλεία που παρέχει, αποτελεί πλέον τη μοναδική οδό διευθέτησης χρεών, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα οφείλει να έλθει σε κατάσταση ελέγχου των οφειλών της από κόκκινα δάνεια και να εξυγιάνει συνολικά την κατάστασή της, όρο που έχει μάλιστα υπογράψει με την ΕΕ ήδη από τον Νοέμβριο του 2018, στο πλαίσιο δεσμεύσεων της από τα Μνημόνια.
