Κώστας Παναγιωτάκης
«Βασική αρχή» στο Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα είναι ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητας του.
Αυτό σημαίνει ότι κατ’ αρχήν δεν επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο καθήκοντα άσχετα με τον κλάδο ή την ειδικότητά του.
Ωστόσο, ο νόμος προβλέπει ότι κατ’ εξαίρεση σε περιπτώσεις επιτακτικής υπηρεσιακής ανάγκης που δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλον τρόπο, επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο καθήκοντα άλλου κλάδου ή ειδικότητας.
Σε όμοιες, επίσης, περιπτώσεις επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο εργασίες συναφείς με την ειδικότητα ή τα καθήκοντα του ή για τις οποίες έχει την απαιτούμενη εμπειρία ή ειδίκευση.
Η πιο πάνω εξαίρεση δεν είναι απεριόριστη. Ο ίδιος ο νόμος προβλέπει πως η ανάθεση αλλότριων καθηκόντων επιτρέπεται για χρονικό διάστημα έως δύο (2) μηνών με αιτιολογημένη απόφαση του οικείου προϊσταμένου, ενώ το ως άνω διάστημα μπορεί να παραταθεί έως έξι (6) μήνες, αλλά μετά από αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου.
Προκειμένου να μη γίνεται κατάχρηση της σχετικής δυνατότητας που προβλέπει ο νόμος, το Υπουργείο έχει εκδώσει σχετική εγκύκλιο, στην οποία καθιστά σαφές πως η δυνατότητα του αρμόδιου οργάνου να αναθέτει στον υπάλληλο αλλότρια καθήκοντα «έως δύο (2) μήνες» έχει την έννοια ότι πρόκειται για δύο μήνες εντός του ίδιου έτους. Αυτό σημαίνει ότι η διάρκεια των δύο μηνών θα πρέπει να υπολογίζεται αθροιστικά και όχι κάθε φορά δύο μήνες. Επιπλέον, το Υπουργείο επισημαίνει στη σχετική εγκύκλιο πως και η πρόσθετη διάρκεια των έξι μηνών θα πρέπει να υπολογίζεται όπως των δύο μηνών, δηλαδή εντός του ίδιου έτους.
Όπως είναι προφανές, με τις ανωτέρω διατάξεις προστατεύεται ο υπάλληλος από την κατ’ επανάληψη ανάθεση σ’ αυτόν παράλληλων καθηκόντων διαφορετικού κλάδου ή ειδικότητας. Άλλωστε, η ανάθεση παράλληλων καθηκόντων αποτελεί εξαιρετικό μέτρο προσωρινής θεραπείας των υπηρεσιακών αναγκών, οι οποίες πρέπει να καλύπτονται με άλλες διοικητικές διαδικασίες.
Όπως σημειώνουν οι εργατολόγοι, δυνάμει των ανωτέρω, η σχετική πρόβλεψη του Υ.Κ. δεν πρέπει να συνιστά τη νομιμοποιητική βάση για την άσκηση παράλληλων καθηκόντων σε διαφορετικές οργανικές μονάδες του ίδιου φορέα.
Αναλυτικά, η εγκύκλιος:
Εγκύκλιος του αρμόδιου για την δημόσια διοίκηση υπουργείου απαντά σε ερωτήματα σχετικά με τα καθήκοντα στου δημοσίου υπαλλήλου. Ειδικότερα στην εγκύκλιο σημειώνεται:
Σύμφωνα με το άρθρο 30 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007) – Για τους ΟΤΑ ισχύει το άρθρο 35 του Κώδικα Κατάταξης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (ν. 3584/2007):
«1. Ο υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου ή της ειδικότητάς του.
- Σε περιπτώσεις επιτακτικής υπηρεσιακής ανάγκης που δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλον τρόπο, επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο καθήκοντα άλλου κλάδου ή ειδικότητας. Σε όμοιες περιπτώσεις επιτρέπεται να ανατίθενται στον υπάλληλο εργασίες συναφείς με την ειδικότητα ή τα καθήκοντα του ή για τις οποίες έχει την απαιτούμενη εμπειρία ή ειδίκευση.
- Η κατά την προηγούμενη παράγραφο ανάθεση επιτρέπεται για χρονικό διάστημα έως δύο (2) μηνών με αιτιολογημένη απόφαση του οικείου προϊσταμένου. Παράταση του ανωτέρω χρονικού διαστήματος έως έξι (6) μήνες ακόμη επιτρέπεται μετά από αιτιολογημένη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου».
Με την παρ. 2 του άρθρου 30 του Υ.Κ. επιτρέπεται η ανάθεση καθηκόντων, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) η επιτακτική υπηρεσιακή ανάγκη, δηλαδή ανεπίδεκτη αναβολής λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της και β) η αδυναμία κάλυψής της με άλλο τρόπο, δηλαδή η ανυπαρξία ή πρόσκαιρη αδυναμία αρμόδιου υπαλλήλου για να αντιμετωπιστεί η ανάγκη. Η παρ. 3 του άρθρου 30 του Υ.Κ. θέτει απαράβατα όρια διάρκειας της ανάθεσης. Η ανάθεση δεν επιτρέπεται να αποτελέσει καταστρατήγηση των διατάξεων για άλλες υπηρεσιακές μεταβολές (λχ μετάταξη).
Γι’ αυτόν τον λόγο, εκτός της υποχρέωσης η απόφαση των προϊσταμένων να είναι «αιτιολογημένη», η παρ. 3 προβλέπει τη δυνατότητα στο αρμόδιο όργανο για ανάθεση «έως δύο (2) μήνες», υπό την έννοια εντός του ίδιου έτους. Η διάρκεια των δύο μηνών θα πρέπει να υπολογίζεται αθροιστικά και όχι κάθε φορά δύο μήνες. Αλλιώς, η εξαίρεση των παρ. 2-3 θα ανατρέπει τον κανόνα της παρ. 1. Πέρα από δύο μήνες και «έως έξι (6) μήνες ακόμη», απαιτείται να προηγηθεί «αιτιολογημένη» γνώμη του αρμόδιου Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Η πρόσθετη διάρκεια των έξι μηνών θα πρέπει να υπολογίζεται όπως των δύο μηνών.
Όπως είναι προφανές, με τις ανωτέρω διατάξεις προστατεύεται ο υπάλληλος από την κατ’ επανάληψη ανάθεση σ’ αυτόν παράλληλων καθηκόντων διαφορετικού κλάδου ή ειδικότητας. Άλλωστε η ανάθεση παράλληλων καθηκόντων αποτελεί εξαιρετικό μέτρο προσωρινής θεραπείας των υπηρεσιακών αναγκών, οι οποίες δέον όπως καλύπτονται με άλλες διοικητικές διαδικασίες.
Δείτε την εγκύκλιο του (πρώην) υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης ΕΔΩ