Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που τροποποιεί διατάξεις οι οποίες θεσμοθετήθηκαν λίγο πριν από τις εκλογές του 2019- Αποτελεί διετές έργο της επιτροπής παρακολούθησης του ΠΚ υπό τον καθηγητή Λάμπρο Μαργαρίτη
Σε δημόσια διαβούλευση που αναμένεται να καταλήξει στην ψήφισή του έως τέλη Οκτωβρίου, τίθεται το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που θα τροποποιήσει διατάξεις του Ποινικού κώδικα ο οποίος ψηφίστηκε το 2019. Το σχέδιο με τις αλλαγές αποτελεί έργο διετούς επεξεργασίας της διαρκούς νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής υπό τον καθηγητή Λάμπρο Μαργαρίτη, που συστάθηκε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα.
Οι βασικές γραμμές
Οι τροποποιήσεις στον ΠΚ αφορούν δύο μεγάλες κατηγορίες εγκλημάτων, τη βαριά εγκληματικότητα (ναρκωτικά, οργανωμένο έγκλημα, τρομοκρατία κ.ά) και αφετέρου εγκλήματα κατά ανηλίκων ή περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας και σεξουαλικής κακοποίησης.
Περισσότερη φυλακή
-Οι καταδικασμένοι σε βαριά εγκλήματα (ναρκωτικά, ληστείες, ανθρωποκτονίες, βιασμοί, τρομοκρατικές πράξεις, εσχάτη προδοσία, εμπορία ανθρώπων, αρπαγή ανηλίκων) δεν θα βγαίνουν από τη φυλακή αν δεν εκτίσουν τα 4/5 της ποινής που τους έχει επιβληθεί (από 3/5 που ισχύει σήμερα).
-Όσοι είναι καταδικασμένοι σε ισόβια θα εκτίουν τουλάχιστον 18 από 16 χρόνια σήμερα
-Θα απαγορεύεται η έκτιση της ποινής με βραχιολάκι για τους δράστες ειδεχθών εγκλημάτων.
Μόνο ισόβια
Επίσης προβλέπονται μόνο ισόβια για εγκλήματα ιδιαίτερης ποινικής απαξίας, χωρίς δηλαδή διαζευκτική δυνατότητα επιβολής τουλάχιστον 10 ετών κάθειρξης. Τα αδικήματα αυτά είναι : της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού και του βιασμού σε βάρος ανηλίκου, της θανατηφόρας ληστείας.
• Επαναφέρεται η παλαιά διάταξη του άρθρου 310 παρ. 1 του ΠΚ για τη βαριά σωματική βλάβη.
• Αυστηροποιείται η διάταξη για τη σωματική βλάβη από αμέλεια (άρθρο 314 παρ. 1 ΠΚ) και προστίθεται νέα διάταξη κατά την οποία συνιστά επιβαρυντική περίσταση η τέλεση σωματικής βλάβης σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας.
• Επαναφέρεται η διάταξη για την απρόσφορη απόπειρα, η οποία είχε καταργηθεί με την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα τον Ιούνιο του 2019.
• Αναδιαμορφώνεται και εξειδικεύεται το πλαίσιο για την παροχή κοινωφελούς εργασίας σε περίπτωση μη παροχής ή πλημμελούς παροχής αυτής από τον καταδικασθέντα.
• Για τον περιορισμό των αυτοδίκαιων αναστολών, επαναφέρεται η προϋπόθεση της μη προηγούμενης καταδίκης σε ποινή πάνω από 3 έτη για την αυτοδίκαιη αναστολή της ποινής.
Οι ανήλικοι
Με τις αλλαγές επιχειρείται να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο για την προστασία των ανηλίκων:
-Πρώτον επιμηκύνεται η παραγραφή για σεξουαλικά πλημμελήματα σε βάρος ανηλίκων. Θα τρέχει από τη συμπλήρωση των 19 ετών για τα πλημμελήματα και 21 για τα κακουργήματα.
-Τα σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος ανήλικων θα διώκονται πλέον αυτεπαγγέλτως.
– Η σεξουαλική παρενόχληση σε χώρο εργασίας θα διώκεται πλέον αυτεπάγγελτα (πριν με έγκληση) και θα τιμωρείται μόνο με φυλάκιση έως 5 χρόνια (πριν διαζευκτικά με χρηματική ποινή).
-Επανέρχεται σε κακούργημα το αδίκημα της αιμομιξίας, που είχε γίνει πλημμέλημα το 2019, ενώ αυστηροποιούνται οι ποινές για σεξουαλικές κακοποιήσεις και παρενοχλήσεις μεταξύ συγγενών.
Αυστηρότερη αντιμετώπιση των εμπρησμών
Η δεύτερη παρέμβαση στον ψηφισμένο τον Ιούνιο του 2019 κώδικα θέτει επισης αλλαγές στη διεύρυνση του αξιοποίνου στα κοινώς επικίνδυνα αδικήματα όπως εμπρησμό, έκρηξη, πλημμύρα κλπ. Συγκεκριμένα τίθενται επι τάπητος περιβαλλοντικά αδικήματα π.χ για τον εμπρησμό δασών: Εισάγεται νέα μορφή αξιόποινης συμπεριφοράς όταν προκαλείται καταστροφή του περιβάλλοντος και τιμωρείται με ποινή κάθειρξης.
Ανάκριση και δίκες εξπρές
Με τις αλλαγές και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας μπορεί πλέον με παρέμβασή του ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου να ζητεί την κατ΄ απόλυτη προτεραιότητα διεξαγωγή της ανάκρισης και της δίκης υποθέσεων εξαιρετικής φύσης ή επί κακουργημάτων που αφορούν εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής. Με αυτό τον τρόπο θα επισπεύδεται ουσιαστικά η εκδίκαση και δικαστική διαλεύκανση υποθέσεων με μεγάλο κοινωνικό αντίκτυπο.