Η μόλυνση του αέρα προκαλεί 7 εκατ. πρόωρους θανάτους ετησίως, γι’ αυτό και ο ΠΟΥ μείωσε σχεδόν όλα τα όρια αναφοράς του, νομικά μη υποχρεωτικά, που αφορούν κυρίως στους λεγόμενους κλασικούς ρύπους
Τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές του για την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα αιωρούμενα μικροσωματίδια επικαιροποιεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, για πρώτη φορά μετά το 2005.
Η μόλυνση του αέρα προκαλεί 7 εκατ. πρόωρους θανάτους ετησίως, γι’ αυτό και ο ΠΟΥ μείωσε σχεδόν όλα τα όρια αναφοράς του -νομικά μη υποχρεωτικά- που αφορούν κυρίως στους λεγόμενους κλασικούς ρύπους:
Τα αιωρούμενα σωματίδια, το όζον, το διοξείδιο του αζώτου, το διοξείδιο του θείου και το μονοξείδιο του άνθρακα.
Μετά το 2005 τα νέα δεδομένα έδειξαν «σε ποιο βαθμό η ατμοσφαιρική ρύπανση πλήττει όλα τα μέρη του σώματος -του εγκεφάλου στα έμβρυα που βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη μέσα στην κοιλιά της μητέρας τους, και σε συγκεντρώσεις ακόμη χαμηλότερες από αυτές που παρατηρήθηκαν προηγουμένως», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, δρ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, σε συνέντευξη Τύπου.
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο ουσιώδες στη ζωή από τον αέρα. Και εντούτοις, εξαιτίας της ατμοσφαιρικής μόλυνσης, το απλό γεγονός της αναπνοής προκαλεί 7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως» που προκαλούνται κυρίως από μη μεταδοτικές ασθένειες, πρόσθεσε ο ίδιος.
Μία από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές απειλές
«Η ρύπανση του αέρα είναι απειλή για την υγεία σε όλες τις χώρες, ωστόσο πλήττει κυρίως τους πληθυσμούς χωρών χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος», υπογράμμισε ο δρ Γκεμπρεγέσους, καθώς οι φτωχές χώρες είναι αντιμέτωπες με αυξανόμενα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία εντείνεται από μια αστικοποίηση μεγάλης κλίμακας και οικονομική ανάπτυξη που βασίζεται κυρίως στη χρήση ορυκτών καυσίμων.
Για τον δρα Χανς Χένρι Κλούγκε, περιφερειακό διευθυντή του ΠΟΥ για την Ευρώπη, «ο καθαρός αέρας θα πρέπει να είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και απαραίτητη προϋπόθεση για την υγεία και την παραγωγικότητα των κοινωνιών».
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, η ρύπανση του αέρα είναι μία από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές απειλές για την υγεία.
Μερικές εβδομάδες πριν από τη σημαντική διάσκεψη για το κλίμα του ΟΗΕ, την COP26 στη Γλασκόβη, η διευθύντρια του τμήματος Περιβάλλοντος, Κλιματικής Αλλαγής και Υγείας του ΠΟΥ υπογράμμισε τη σχέση μεταξύ της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της ρύπανσης του αέρα.
«Ο ΠΟΥ ετοιμάζει μια πολύ μεγάλη αναφορά που θα παρουσιάσει στην COP26, υπογραμμίζοντας τη σημασία περαιτέρω δράσης, ώστε να μετριαστούν τα αίτια της κλιματικής αλλαγής, καθώς μειώνοντας τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα υπάρχουν τεράστια οφέλη στην υγεία», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Στα παιδιά η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη των πνευμόνων, να προκαλέσει αναπνευστικές λοιμώξεις και να επιδεινώσει το άσθμα. Στους ενήλικες, η ισχαιμική καρδιοπάθεια και τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι οι πιο συνήθεις αιτίες πρόωρων θανάτων που αποδίδονται στη ρύπανση του εξωτερικού αέρα.
90% του παγκόσμιου πληθυσμού
Όπως αναφέρει ο ΠΟΥ, νέα δεδομένα δείχνουν ότι η ρύπανση του εξωτερικού αέρα μπορεί επίσης να προκαλέσει διαβήτη και νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Όσον αφορά το ποσοστό νοσηρότητας, η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί συνεπώς να συγκριθεί με άλλους παράγοντες σημαντικών κινδύνων για την υγεία, όπως η κακή διατροφή και το κάπνισμα.
Παρά ταύτα, το 2019 τουλάχιστον το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε σε περιοχές όπου οι συγκεντρώσεις ξεπερνούσαν τις κατώτατες τιμές αναφοράς που είχε ορίσει ο ΠΟΥ το 2005, όσον αφορά την παρατεταμένη έκθεση στα μικροσωματίδια PM2,5 (με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων).
Επίσης, ο ΠΟΥ μείωσε στο μισό την κατώτατη τιμή αναφοράς τους.
Το 2019, στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ασίας και στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου οι ετήσιες συγκεντρώσεις από μικροσωματίδια PM2,5 που σταθμίζονταν ανάλογα με τον αριθμό των κατοίκων, ήταν οι πιο υψηλές.
Αυτά τα μικροσωματίδια μπορούν όπως και τα PM10 να εισχωρούν βαθιά μέσα στους πνεύμονες, αλλά και στην κυκλοφορία του αίματος. Τα λεπτά σωματίδια προέρχονται κυρίως από την καύση καυσίμου σε διάφορους τομείς, κυρίως στις μεταφορές, την ενέργεια, τη βιομηχανία και τη γεωργία.
