Ρύθμιση στον “νέο” Ποινικό Κώδικα λύνει το νομικό θέμα που προέκυψε με το ύψος των ποινών μετά την εφαρμογή του Ποινικού Κώδικα του 2019, και ορίζει πως για σε μια παλιά ποινή 25 χρόνων, πλέον τα 20 χρόνια μετράνε για την υφ΄όρο απόλυση
Ελπίδα για τους κρατούμενους με παλιές ποινές να αποφυλακιστούν νωρίτερα, με βάση τον επιεικέστερο κώδικα του 2019, δίνει ρύθμιση που περιλαμβάνεται στις αλλαγές του Ποινικού Κώδικα οι οποίες έχουν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Ουσιαστικά η «φόρμουλα» που επιλέχθηκε από την Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή υπό τον διαπρεπή καθηγητή Λάμπρο Μαργαρίτη και περιλαμβάνεται στις υπό διαβούλευση διατάξεις αναφέρει:
«Για τους μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Ποινικού Κώδικα [ν. 4619/2019 (Α’ 95)] καταδικασθέντες αμετακλήτως σε πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, για τις οποίες καθορίστηκε, σύμφωνα με της παρ. 1 και 2 του άρθρου 94 του ΠΚ, συνολική ποινή υπερβαίνουσα τα είκοσι (20) ή δεκαπέντε (15) έτη πρόσκαιρης κάθειρξης, καθώς και τα οχτώ (8) ή πέντε (5) έτη φυλάκισης αντίστοιχα, ως εκτιτέα ποινή για την απόλυση υπό όρο αυτών λογίζονται τα είκοσι (20), δεκαπέντε (15), οχτώ (8) και πέντε (5) έτη, αντίστοιχα».
Εν ολίγοις καταδικασθέντες αμετάκλητα με μεγαλύτερες ανώτατες ποινές ( που ίσχυαν σε περίπτωση πολλαπλών ποινών) για λόγους ισότητας, εφόσον με τον νέο κώδικα του 2019 τα ανώτατα αυτά όρια μειώθηκαν, θα αποφυλακίζονται νωρίτερα.
Η πρόβλεψη
Το μεγάλο νομικό πρόβλημα δημιουργήθηκε μετά από την απόφαση του Αρείου Πάγου που έκρινε πως δεν πρέπει να μειώνονται οι αμετάκλητες ανώτατες ποινές των 25 ετών στα 20 χρόνια με βάση τον ΠΚ που ψηφίστηκε το 2019 , με αποτέλεσμα να δημιουργείται δυσαρμονία στην αποφυλάκιση με όρους των κρατουμένων.
Κι αυτό γιατί με βάση τα νομολογιακά δεδομένα παγίως ο επιεικέστερος νόμος υπερισχύει. Συνεπώς εφόσον το ανώτατο όριο (πρόσκαιρη κάθειρξης) είναι πλέον τα 20 χρόνια για σωρευτικές ποινές, οι κρατούμενοι ευελπιστούσαν σε “μείωση” της ποινής τους και νωρίτερη αποφυλάκιση.
Όμως πρόσφατα η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ανέτρεψε δυο προηγούμενες πρόσφατες αποφάσεις ποινικών τμημάτων του δικαστηρίου αλλά και το βασικό αυτό νομολογιακό κεκτημένο, που αφορά την υπερίσχυση επιεικέστερου νόμου. Έτσι όμως δημιουργήθηκε η δυσαρμονία κρατούμενοι προ της ισχύος του ποινικού κώδικα του 2019 να αποφυλακίζονται μετρώντας ανώτατο όριο ποινής τα 25 έτη, ενώ με τον νέο ποινικό κώδικα το ανώτατο όριο είναι τα 20 χρόνια.
Ρύθμιση
Με την πρότασή της η επιτροπή παρακολούθησης του Ποινικού Κώδικα , υπό τον καθηγητή Μαργαρίτη, προσθέτει την πρόβλεψη αυτή , με βάση και την παρότρυνση της ίδιας της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, που αφορά τις αποφυλακίσεις κρατουμένων. Η συγκεκριμένη ρύθμιση που εντάσσεται στις αλλαγές του Ποινικού Κώδικα επιχειρεί να φέρει ισορροπία μεταξύ της απόφασης του Αρείου Πάγου περί μη ανατροπής της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης αλλά και του προνομίου του κρατούμενου στην εφαρμογή του ευμενέστερου νόμου.