Κώστας Κατίκος
Μικρότερη ποινή, ίση με 10% της σύνταξης, αντί 33% που προβλέπεται κανονικά, θα έχουν οι συντάξεις χηρείας στις περιπτώσεις που οι συνταξιούχοι κληθούν να επιστρέψουν επιπλέον ποσά που εισέπραξαν εφόσον μετά την πρώτη τριετία πήραν και δική τους σύνταξη ή απασχολούνται.
Η σχετική νομοθετική ρύθμιση μπήκε στο νόμο για το νέο κεφαλαιοποιητικό ταμείο επικουρικής ασφάλισης, με στόχο να πέσουν «στα μαλακά» όσοι πρέπει να επιστρέψουν μέρος της σύνταξης χηρείας που συνέχισαν να λαμβάνουν χωρίς περικοπή στην περίπτωση που μετά την πρώτη τριετία από την ημερομηνία που δικαιώθηκαν σύνταξης λόγω θανάτου, κατέστησαν οι ίδιοι συνταξιούχοι ή συνέχισαν να εργάζονται.
Η διαδικασία επιστροφής των ποσών που έχουν καταβληθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ σε δικαιούχους συντάξεων χηρείας θα γίνεται σε περισσότερες δόσεις, αλλά το ελάχιστο ποσό κάθε δόσης θα είναι 50 ευρώ. Η διάταξη ψηφίστηκε κατά παρέκκλιση του άρθρου 103 του Ν. 4387/2016 («νόμος Κατρούγκαλου»), που αν εφαρμοζόταν στις συντάξεις χηρείας, θα παρακρατούνταν το 1/3, δηλαδή το 33% της σύνταξης. Αποφασίστηκε, όμως, από το υπουργείο Εργασίας να μην ισχύσει η παρακράτηση αυτή ειδικά για τους δικαιούχους συντάξεων χηρείας, και αντί του 33% να επιστρέφουν το 1/10 (δηλαδή το 10%) της σύνταξης χηρείας που πήραν αχρεωστήτως εφόσον η σύνταξη είναι μέχρι 1.000 ευρώ, ενώ, αν η σύνταξη υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ, θα έχουν κράτηση 1/6, δηλαδή 16% για το ποσό που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Οσον αφορά στην επικουρική σύνταξη λόγω θανάτου, θα μπορεί να παρακρατηθεί το 1/2 του ακαθάριστου ποσού της (σε αντίθεση με τον γενικό κανόνα που προβλέπει παρακράτηση ακόμη και ολόκληρης της επικουρικής).
Τα ποσοστά κρατήσεων θα εφαρμοστούν από τις συντάξεις Οκτωβρίου για τους πρώτους 4.500 συνταξιούχους του Δημοσίου που ενημερώθηκαν για την εφαρμογή της περικοπής της σύνταξης χηρείας κατά 50% επειδή μετά την παρέλευση της πρώτης τριετίας από τη χορήγηση της σύνταξης θανάτου διαπιστώθηκε είτε ότι λαμβάνουν και δεύτερη σύνταξη είτε ότι απασχολούνται.
Ετσι, από το 70% της σύνταξης του θανόντος που πήραν αρχικά, τώρα θα πρέπει να πάρουν το 35% της σύνταξης του θανόντος. Αν δηλαδή το 70% ήταν 800 ευρώ, με την περικοπή θα γίνει 400 ευρώ.
Η πλειονότητα των δικαιούχων παίρνουν κάτω από 1.000 ευρώ, οπότε η παρακράτηση θα είναι σε ποσοστό 10% και ελάχιστο ποσό 50 ευρώ το μήνα.
Η διαφορά ποινής από το 33% στο 10% γίνεται αντιληπτή με το παρακάτω παράδειγμα:
- Σύνταξη θανόντος: 1.400 ευρώ (μικτά).
- Σύναξη χηρείας: 980 ευρώ (70%) για τα πρώτα 3 χρόνια.
- Μείωση σύνταξης χηρείας μετά την 3ετία: 490 ευρώ λόγω δεύτερης σύνταξης ή απασχόλησης.
- Ποσά συντάξεων χηρείας που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως χωρίς περικοπή μετά την 3ετία: 2.450 ευρώ.
- Επιστροφή αχρεωστήτως ποσού με 33% της σύνταξης (παλιός νόμος): κράτηση 162 ευρώ και σύνταξη χηρείας 328 ευρώ.
- Επιστροφή αχρεωστήτως ποσού με 10% της σύνταξης (νέος νόμος): κράτηση 50 ευρώ και σύνταξη χηρείας 440 ευρώ.
Η διαφορά ποινής είναι σημαντική, καθώς με την κράτηση 10% ο συνταξιούχος θα παίρνει 440 ευρώ, ενώ, αν εφαρμοζόταν η ποινή 33%, θα του έμεναν περίπου 330 ευρώ, αλλά, επειδή ισχύει κατώτατο όριο στις συντάξεις χηρείας, θα έπαιρνε 360 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, με το παλιό καθεστώς θα έχανε 80 ευρώ από τη σύνταξη.
Η ίδια διαδικασία, δηλαδή έλεγχος μετά την τριετία και επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων, θα εφαρμοστεί και σε όλους τους δικαιούχους συντάξεων χηρείας από τα υπόλοιπα Ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ειδικά Ταμεία κ.ά.) για θανάτους από 13/5/2016 και μετά.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάιο έγιναν αιφνίδιες περικοπές σε περίπου 5.500 συντάξεις χηρείας από Ταμεία του ιδιωτικού τομέα, χωρίς να έχει προηγηθεί έλεγχος. Οι 5.500 συντάξεις επαναχορηγήθηκαν άμεσα, και τώρα θα είναι οι πρώτες για τις οποίες θα ακολουθήσει η ίδια διαδικασία με αυτήν που εφαρμόστηκε από τον ΕΦΚΑ – Δημοσίου, δηλαδή πρώτα έλεγχος για το αν υπάρχει δεύτερη σύνταξη, ή απασχόληση, στη συνέχεια ειδοποίηση για μείωση του ποσού της σύνταξης χηρείας κατά 50%, και επιστροφή αχρεωστήτως συντάξεων με παρακράτηση 10%.
Στις περιπτώσεις που καταβάλλεται δεύτερη σύνταξη, η μείωση στη σύνταξη χηρείας θα είναι μόνιμη, ενώ, σε περίπτωση που ο συνταξιούχος δεν έχει πάρει τη δική του σύνταξη αλλά απασχολείται, τότε η περικοπή στη σύνταξη χηρείας θα διαρκέσει όσο διάστημα διαρκεί και η απασχόληση και θα επανέλθει από το 35% στο 70% μόλις ο συνταξιούχος δηλώσει στον ΕΦΚΑ ότι δεν έχει απασχόληση.
Υπενθυμίζεται πως αν ο επιζών συνταξιούχος κατά την ημερομηνία του θανάτου έχει αναπηρία με ποσοστό πάνω από 67%, εξαιρείται όλων των περικοπών και λαμβάνει όσο είναι ανάπηρος ολόκληρη τη σύνταξη του θανόντος.
πηγή ELEFTHEROSTYPOS.GR
