Κατατέθηκε σχέδιο νόμου από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου, ρυθμίσεις για την άσκηση ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων στην εκπαίδευση, βελτιώσεις στην επιμελητηριακή νομοθεσία και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων»
Με το υπόψη σχέδιο νόμου αναμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου και ρυθμίζονται διάφορα θέματα αρμοδιότητας των Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ειδικότερα μεταξύ άλλων:
Με τα άρθρα 3 έως και 11 του σχεδίου νόμου:
α. Προσδιορίζονται οι μορφές άσκησης του υπαίθριου εμπορίου επί των οποίων έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του εν λόγω Μέρους.
β. Καθορίζονται:
– τα είδη των αδειών και βεβαιώσεων δραστηριοποίησης, για την άσκηση υπαίθριου εμπορίου και τίθεται η χρονική διάρκεια ισχύος αυτών,
– ο μέγιστος αριθμός αδειών που δύναται να κατέχουν τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα,
– οι δικαιούχοι, τα κριτήρια και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, για την απόκτηση της άδειας ή και βεβαίωσης δραστηριοποίησης κατά περίπτωση, i) παραγωγού/επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου, ii) πωλητή χειροτέχνη/καλλιτέχνη στις αγορές χειροτεχνών/καλλιτεχνών, iii) πωλητή σε υπαίθρια αγορά παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού και ποτού επί του δρόμου (street food market), iv) πωλητή σε βραχυχρόνιες αγορές και v) πωλητή σε οργανωμένες υπαίθριες αγορές και στο στάσιμο εμπόριο.
Με το άρθρο 12 υποχρεούνται όλοι οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο σε δήλωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και σε χρήση Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισμού (Φ.Η.Μ.) δηλωμένου και συνδεδεμένου στο Πληροφοριακό Φ.Η.Μ. της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.). Εξαιρούνται της υποχρέωσης αυτής οι πωλητές που δραστηριοποιούνται στις αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών μέχρι τρεις (3) μήνες ανά έτος, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση, και οι αναφερόμενοι παραγωγοί πωλητές που δραστηριοποιούνται στο στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο.
Με τα άρθρα 13 έως και 22 καθορίζονται:
– η διαδικασία και οι όροι χορήγησης αδειών, θέσεων και δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο. (Συγκροτείται, με απόφαση της αρμόδιας αρχής, γνωμοδοτική επιτροπή ελέγχου και αξιολόγησης των αιτήσεων καθώς και γνωμοδοτική επιτροπή ενστάσεων από υπαλλήλους της ίδιας αρχής), – οι ειδικοί όροι για τη χορήγηση αδειών και θέσεων σε λαϊκές αγορές, σε νέους και υφιστάμενους πωλητές,
– οι όροι συμμετοχής υποψηφίων σε διαδικασία χορήγησης αδειών, παραχώρησης θέσεων και δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο με έκδοση προκήρυξης και ορίζονται οι λόγοι αποκλεισμού υποψηφιοτήτων από τη συγκεκριμένη διαδικασία,
– τα κριτήρια χορήγησης άδειας και θέσης δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο,
– η διαδικασία και οι προϋποθέσεις ανανέωσης άδειας δραστηριοποίησης πωλητών στο υπαίθριο εμπόριο,
– τα είδη πώλησης καθώς και οι όροι και οι προϋποθέσεις για την προσθήκη νέων προϊόντων πώλησης από κάτοχο άδειας παραγωγού ή επαγγελματία πωλητή, – οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη μεταβίβαση i) άδειας, με τις αντίστοιχες θέσεις, παραγωγού και επαγγελματία πωλητή, ii) θέσεων δραστηριοποίησης παραγωγού και επαγγελματία πωλητή σε όλους τους τομείς υπαίθριου εμπορίου και iii) άδειας και δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο.
– επιτρέπεται η αμοιβαία ανταλλαγή θέσης μεταξύ δύο (2) ή περισσότερων πωλητών που δραστηριοποιούνται στην ίδια υπαίθρια οργανωμένη αγορά ή στον ίδιο δήμο στην περίπτωση του στάσιμου εμπορίου,
– οι όροι και οι προϋποθέσεις αναστολής, παραίτησης και απώλειας της θέσης δραστηριοποίησης καθώς και του δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, κ.λπ.
Με τα άρθρα 23 και 24 προσδιορίζονται τα τέλη θέσης και δικαιώματος δραστηριοποίησης πωλητών στο υπαίθριο εμπόριο καθώς και οι περιπτώσεις απαλλαγής από την καταβολή τους.
Με τα άρθρα 25 και 26 καθορίζονται:
– οι όροι και οι προϋποθέσεις για την επιλογή χώρου λειτουργίας των υπαίθριων αγορών από τον αρμόδιο φορέα, υπό τους ειδικά αναφερόμενους όρους (προβλέπεται η δυνατότητα μίσθωσης υπαίθριων χώρων από το Δημόσιο για την κάλυψη των σχετικών αναγκών).
– οι δήμοι ως αρμόδιες αρχές και φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών της χώρας, με την εξαίρεση των λαϊκών αγορών στην Περιφέρεια Αττικής και στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης, για τις οποίες αρμόδιες αρχές ορίζονται η Περιφέρεια Αττικής και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αντίστοιχα. Παράλληλα ορίζονται και οι αρμοδιότητες των αρμόδιων αρχών για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών.
Με τις διατάξεις του άρθρου 27 προβλέπονται οι διαδικασίες και ορίζονται οι αρμόδιες αρχές για θέματα ίδρυσης, μετακίνησης, επέκτασης και κατάργησης λαϊκών αγορών.
Με τα άρθρα 28 έως και 32:
α. Προσδιορίζεται το περιεχόμενο και ο σκοπός του Κανονισμού Λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών.
β. Προβλέπονται οι ημέρες λειτουργίας των λαϊκών αγορών και διασαφηνίζεται η αρμοδιότητα ορισμού του καθημερινού ωραρίου λειτουργίας τους.
γ. Προβλέπεται η δυνατότητα ίδρυσης πρότυπων λαϊκών αγορών (νέος θεσμός), ορίζονται οι αρμόδιες αρχές, αναφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία για τη λειτουργία τους, κ.λπ..
Στα άρθρα 33 έως και 38 περιλαμβάνονται ρυθμίσεις αναφορικά με τις βραχυχρόνιες αγορές. Ενδεικτικά αναφέρονται: i) οι αρμόδιες αρχές για τη λειτουργία τους και οι σχετικές αρμοδιότητές τους, ii) η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ίδρυση, μετακίνηση, επέκταση και κατάργησή τους, iii) η διάρκεια λειτουργίας τους, iv) οι κατηγορίες συμμετεχόντων πωλητών στις βραχυχρόνιες αγορές και η ποσόστωση συμμετοχής τους, v) το ελάχιστο περιεχόμενο του Κανονισμού λειτουργίας τους. Στα άρθρα 39 έως και 41 περιλαμβάνονται ειδικές ρυθμίσεις για i) τις Κυριακάτικες αγορές, τα επιτρεπόμενα είδη προς πώληση και τη διαδικασία ίδρυσης αυτών, ii) τις εμποροπανηγύρεις και τη λειτουργία τους και iii) τη λειτουργία των αγορών ρακοσυλλεκτών, τις κατηγορίες πωλητών και τους όρους της επιλογής τους.
Με το άρθρο 42 προβλέπεται η λειτουργία ειδικών θεματικών αγορών στις περιφέρειες της χώρας, (πλην των Περιφερειών Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας) υπό τους ειδικώς οριζόμενους όρους.
Στα άρθρα 43 έως και 47 περιλαμβάνονται ειδικές ρυθμίσεις για τις αγορές χειροτεχνών – καλλιτεχνών, τους όρους χορήγησης των σχετικών αδειών, τους αρμόδιους φορείς λειτουργίας, τις προϋποθέσεις ίδρυσης, κατάργησης, μετακίνησης και επέκτασης των αγορών αυτών, τη διαδικασία απόδοσης θέσεων πωλητών, το περιεχόμενο και τον σκοπό του Κανονισμού λειτουργίας των εν λόγω αγορών.
Με το άρθρο 48 ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τις αγορές παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού και ποτών επί του δρόμου (street food markets). Ειδικότερα μεταξύ άλλων:
– Προβλέπεται ότι: i) η χορήγηση της άδειας δραστηριοποίησης στις ανωτέρω αγορές και ii) η παραχώρηση των θέσεων δραστηριοποίησης και η χορήγηση της σχετικής άδειας γίνονται κατόπιν έκδοσης προκήρυξης από την αρμόδια αρχή (οικείο δήμο) για τη διενέργεια διαγωνισμού με κριτήριο την υψηλότερη οικονομική προσφορά.
– Προσδιορίζονται: i) τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η ανωτέρω προκήρυξη και ii) η διάρκεια χορήγησης άδειας και διατήρησης της παραχωρούμενης θέσης.
– Καθορίζεται το ποσοστό συμμετοχής στις προαναφερόμενες υπαίθριες αγορές των κατόχων άδειας επαγγελματία πωλητή στάσιμου εμπορίου με αντικείμενο καντίνα (10% επί του συνόλου των θέσεων της αγοράς).
Με το άρθρο 49 ορίζεται ως αρμόδια αρχή για το στάσιμο εμπόριο ο δήμος, εντός των ορίων του οποίου χορηγείται η θέση δραστηριοποίησης στο στάσιμο εμπόριο, και προσδιορίζονται οι αρμοδιότητες αυτού (καθορισμός του ύψους του τέλους κατάληψης κοινόχρηστου χώρου, του τρόπου πληρωμής του καθώς και κάθε άλλου σχετικού ζητήματος).
Στα άρθρα 50 έως και 52:
α. Αναφέρονται: i) οι κατηγορίες πωλητών που μπορούν να δραστηριοποιούνται στο στάσιμο εμπόριο, ii) οι χώροι στους οποίους δύνανται να βρίσκονται οι θέσεις άσκησης στάσιμου εμπορίου και iii) τα κριτήρια βάσει των οποίων χωροθετούνται οι θέσεις δραστηριοποίησης.
β. Προσδιορίζεται το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο εφαρμόζεται για τις κινητές καντίνες που δραστηριοποιούνται σε κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών. (ν. 2971/2001)
γ. Καθορίζονται η διαδικασία και τα κριτήρια χορήγησης άδειας και παραχώρησης θέσης δραστηριοποίησης στο στάσιμο εμπόριο. Ειδικότερα μεταξύ άλλων προβλέπεται η υποχρέωση των κατόχων αδείας, σε περίπτωση που τους έχουν παραχωρηθεί περισσότερες από μία (1) θέσεις στο δήμο, να επιλέξουν με δήλωσή τους, εντός του οριζόμενου διαστήματος, μία θέση, παραιτούμενοι από τις λοιπές. Η μη υποβολή της ανωτέρω δήλωσης, εντός της οριζόμενης προθεσμίας, συνεπάγεται για τον υπόχρεο διοικητικό πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) ευρώ και ανάκληση της αδείας δραστηριοποίησής του.
Με τα άρθρα 53 έως και 55 ρυθμίζονται εκ νέου θέματα σχετικά με τις αρμόδιες αρχές (περιφέρειες) για το πλανόδιο εμπόριο, τους πωλητές που δραστηριοποιούνται σ’ αυτό καθώς και τους ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις δραστηριοποίησης σε αυτό. Μεταξύ άλλων ορίζεται ότι κάθε πωλητής δεν μπορεί να κατέχει περισσότερα από ένα (1) δικαιώματα δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο σε κάθε περιφέρεια και δεν μπορεί να δραστηριοποιείται σε περισσότερες από τρεις (3) Περιφέρειες.
Με τα άρθρα 56 και 57:
α. Προβλέπεται η τήρηση ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων στο Ο.Π.Σ.Α.Α. για την εύρυθμη λειτουργία του υπαίθριου εμπορίου και την παρακολούθησή της, το οποίο υλοποιείται τεχνικά από τη Γενική Διεύθυνση Ψηφιακής Πολιτικής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.
β. Προσδιορίζονται τα στοιχεία που πρέπει να καταχωρούνται στο Ο.Π.Σ.Α.Α από τις αρμόδιες αρχές καθώς και οι χρήστες αυτού.
γ. Στο Ο.Π.Σ.Α.Α. λειτουργεί ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ). Το Ο.Π.Σ.Α.Α. διαλειτουργεί με το πληροφοριακό σύστημα της ψηφιακής πλατφόρμας e-katanalotis της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, στην οποία ο κάθε δραστηριοποιούμενος στη λαϊκή αγορά πωλητής εισάγει, κατά την περίοδο λειτουργίας της αγοράς, τα οριζόμενα στοιχεία. Η παράλειψη της ανωτέρω εμπρόθεσμης καταχώρησης επιφέρει πρόστιμο ύψους πεντακοσίων (500,00) ευρώ.
Με τα άρθρα 58 έως και 61 επαναπροσδιορίζονται οι αρμόδιες αρχές ελέγχου της εύρυθμης λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου, οι υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των ελεγκτών, οι υποχρεώσεις των ελεγχομένων καθώς και η διαδικασία διενέργειας των ελέγχων.
Με τα άρθρα 69 και 70:
α. Τίθενται προϋποθέσεις (άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας, προσδιορισμός αρμόδιας αρχής για τη χορήγησή τους κ.λπ.), για την άσκηση υπαίθριων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, πλην αυτών που ρυθμίζονται από τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΙΘ΄ του ν. 4442/2016 (θεματικά πάρκα, τσίρκο, παγοδρόμια). Με κ.υ.α. δύναται να ορίζονται οι αρμόδιες αρχές, προϋποθέσεις κ.λπ. για την άσκηση των ανωτέρω δραστηριοτήτων στους αναφερόμενους χώρους (λιμένες, χερσαίες ζώνες τουριστικών λιμένων, πλοία, πλωτά μέσα) κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
β. Επανακαθορίζεται το ωράριο λειτουργίας θεάτρων και κινηματογράφων που λειτουργούν σε κλειστές αίθουσες ή υπαίθριους χώρους, υπό την προϋπόθεση μη διατάραξης της κοινής ησυχίας και θεσπίζονται χαμηλότερα πρόστιμα σε περίπτωση παραβίασής της (σήμερα, το ύψος της χρηματικής ποινής που επιβάλλεται ανέρχεται σε τουλάχιστον 5.000 ευρώ, κατ΄ εφαρμογή της μνημονευόμενης απόφασης).
Με τα άρθρα 71 και 72:
α. Εισάγονται ρυθμίσεις για την απλούστευση ίδρυσης και λειτουργίας δραστηριοτήτων στον τομέα της εκπαίδευσης και συγκεκριμένα, εντάσσονται στο ρυθμιστικό πεδίο του ν.4442/2016, η ίδρυση και λειτουργία, από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, Ιδιωτικών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ι.Ε.Κ.), Φροντιστηρίων, Κέντρων Ξένων Γλωσσών και Κολλεγίων. Σε σχέση με τα ισχύοντα (αδειοδότηση από τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα, σύμφωνα με την παρ. Θ του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012), επέρχονται οι ακόλουθες μεταβολές:
– Τα Ι.Ι.Ε.Κ. και τα Κολλέγια υπάγονται σε καθεστώς έγκρισης, ενώ τα Φροντιστήρια και τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών υπάγονται σε καθεστώς έγκρισης ή γνωστοποίησης, ανάλογα με τη δυναμικότητά τους, χωρίς τροποποίηση των αρμοδίων προς τούτο οργάνων [Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιος Γενικός Διευθυντής ή Γενικός Γραμματέας ή Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.), κατά περίπτωση]. – Εξειδικεύονται οι εφαρμοζόμενες διαδικασίες ίδρυσης και λειτουργίας των προαναφερόμενων δομών και επανακαθορίζονται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις σχετικά με τα ενδιαφερόμενα φυσικά πρόσωπα.
– Προβλέπεται η καταβολή παραβόλου, το ύψος και ο τρόπος καταβολής του οποίου καθορίζονται με κ.υ.α., για τη χορήγηση εγκρίσεων ή την τροποποίηση ή τη μεταβίβαση αυτών καθώς και για την υποβολή γνωστοποιήσεων, σύμφωνα με τα ανωτέρω. Παράλληλα, καταργείται η διαδικασία επικαιροποίησης (αδειών του ν.4093/2012).
– Ορίζεται ότι, ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) του συνόλου των εσόδων από τη θέσπιση του παραβόλου για την έγκριση και γνωστοποίηση λειτουργίας των Φροντιστηρίων και των Κέντρων Ξένων Γλωσσών εισπράττεται υπέρ Ε.Ο.Π.Π.ΕΠ. και ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) υπέρ του κρατικού προϋπολογισμού, προκειμένου να καλυφθούν σχετικές δαπάνες της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
– Περαιτέρω, προβλέπεται ότι τα έσοδα από τα επιβαλλόμενα από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. πρόστιμα (άρθρο 15 του ν.4442/2016) για παραβάσεις σχετικά με εγκρίσεις ή γνωστοποιήσεις για τις δομές αρμοδιότητάς του, αποδίδονται σε ποσοστό πενήντα (50%) στον κρατικό προϋπολογισμό.
– Παρέχονται οι αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις για τη ρύθμιση επιμέρους ζητημάτων (περιεχόμενο και δικαιολογητικά των διαδικασιών εγκρίσεων και γνωστοποιήσεων, τρόπος μεταφοράς πιστώσεων, εύρος πλαισίου κυρώσεων κ.λπ.) και εισάγονται μεταβατικής ισχύος ρυθμίσεις.
β. Προσαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της παρ. Θ του άρθρου πρώτου του ν.4093/20212 και καθορίζεται ο χρόνος έναρξης ισχύος των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
Με τα άρθρα 73-80:
α. Παρέχεται δυνατότητα στα Επιμελητήρια να προβαίνουν σε επιχορηγήσεις πληγεισών επιχειρήσεων, ιδίως από φυσικές καταστροφές, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
β. Τροποποιούνται/συμπληρώνονται διατάξεις σχετικά με την καταβολή των εξόδων παράστασης και οδοιπορικών στα μέλη Δ.Σ. και λοιπούς υπαλλήλους των Επιμελητηρίων, καθώς και διατάξεις περί αυτοδίκαιης έκπτωσης από αξίωμα στα Επιμελητήρια.
γ. Συμπληρώνονται οι διατάξεις περί αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στις εταιρείες ΚΤΕΛ Α.Ε. (ν. 2963/2001) και τίθενται, κατ’ εξαίρεση των διατάξεων για τις ανώνυμες εταιρείες (ν. 4548/2018), προϋποθέσεις για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου εάν τα ίδια κεφάλαια είναι αρνητικά.
δ. Προβλέπεται η έκδοση διατακτικών σίτισης από κεφαλαιουχικές ή προσωπικές εταιρείες κατά τα ειδικότερα οριζόμενα και παρέχεται εξουσιοδότηση για τη ρύθμιση επιμέρους θεμάτων (άσκηση εποπτείας, επιβαλλόμενα πρόστιμα/κυρώσεις, κ.λπ.).
ε. Μνημονεύονται οι καταργούμενες διατάξεις του Β΄ Μέρους και τίθεται η έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου.
Δείτε το πλήρες κείμενο του Σχεδίου νόμου εδώ και της Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης εδώ.
