Πάνω από 6,1% ο ρυθμός ανάπτυξης το 2021
Στη σκιά των εξελίξεων στο μέτωπο των τιμών το οικονομικό επιτελείο ρίχνει όλο το βάρος στην ενίσχυση του χρηματοδοτικού οπλοστασίου για την ανάσχεση της ενεργειακής ακρίβειας ποντάροντας στην διεύρυνση του δημοσιονομικού χώρου λόγω της υψηλότερης ανάπτυξης και των θετικών επιδόσεων του προϋπολογισμού στο σκέλος των εσόδων, τα οποία στο 9μηνο ήταν 943 εκατ. ευρώ πάνω από το στόχο του Μεσοπρόθεσμού Προγράμματος 2022-2025.
Η εικόνα που εμφανίζουν οι φορολογικές εισπράξεις στέλνει σημάδια ταχύτερης ανάκαμψης φέτος, πάνω από 6,1% που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού και ανοίγει το δρόμο για τη διανομή «μερίσματος» σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες το Δεκέμβριο. Μετά την απόφαση για καταβολή διπλάσιου Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος τα Χριστούγεννα σε περίπου 273.000 ευάλωτα νοικοκυριά, την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και την καταβολή αυξημένου έως και 68% επιδόματος θέρμανσης, η κυβέρνηση εξετάζει σενάρια για χορήγηση κοινωνικού μερίσματος στους χαμηλοσυνταξιούχους που δεν έλαβαν αναδρομικά και την καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στους υγειονομικούς που παραμένουν στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά της πανδημίας. Αντίθετα, στον «πάγο» έχουν μπει τα σχέδια για επέκταση της αναστολής της εισφοράς αλληλεγγύης και στους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους το 2022, μέτρο που παραπέμπεται για το 2023 στο βαθμό που θα υπάρξει δημοσιονομικός χώρος.
Οι τελικές αποφάσεις για το «μέρισμα» αναμένονται με την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού του 2022 στη Βουλή στις 19 Νοεμβρίου.
12η αξιολόγηση
Η απελευθέρωση δημοσιονομικού χώρου για την χρηματοδότηση πρόσθετων αντισταθμιστικών μέτρων για την ακρίβεια και η χορήγηση έκτακτου αναπτυξιακού μερίσματος έως το τέλος του έτους σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς στο πλαίσιο της 12ης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Στο τραπέζι των δυο πλευρών θα βρεθούν ακόμη οι ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ, η πρόοδος στην εξόφληση των ληξιπρόθεσμων χρεών του δημοσίου προς τους ιδιώτες συμπεριλαμβανομένων των εκκρεμών συντάξεων καθώς και η εκπλήρωση προαπαιτούμενων που αφορούν στις μεταρρυθμίζεις στο δημόσιο τομέα και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Φλέγον θέμα στις διαπραγματεύσεις είναι η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες που παρά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις και πρωτοβουλίες εξακολουθεί να κινείται με βραδείς ρυθμούς. Η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι τα κρατικά φέσια δεν θα ξεπερνούν σε ετήσια βάση το 0,2% του ΑΕΠ ή σε απόλυτα ποσά τα 350 εκατ. ευρώ, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι λόγω και της πανδημίας οι οφειλές μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων ξεπερνούν τα 2 δις. ευρώ στερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά. Οξύ είναι το πρόβλημα με τις εκκρεμείς συντάξεις που περιλαμβάνονται στην λίστα με τα ληξιπρόθεσμα, καθώς χιλιάδες συνταξιούχοι περιμένουν στην ουρά έως και πέντε χρόνια για την απονομή της οριστικής σύνταξης με το ποσό που χρωστά το κράτος να ανέρχεται σε 359 εκατ. ευρώ.
Νέος ΕΝΦΙΑ
Στο φορολογικό πεδίο, το οικονομικό επιτελείο θα παρουσιάσει στους θεσμούς τα σχέδια για τις ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ που θα ισχύσει από το 2022 με την εφαρμογή νέας ενιαίας κλίμακας για το κύριο και συμπληρωματικό φόρο και με περισσότερους συντελεστές που θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής που βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του. Με το νέο σύστημα ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογίζεται ξεχωριστά ανά δικαίωμα και ο συμπληρωματικός φόρος θα επιβάλλεται όταν ένα ακίνητο έχει αξία άνω των 250.000 ευρώ και όχι το σύνολο της περιουσίας όπως ισχύει σήμερα. Επίσης στο τραπέζι θα βρεθούν και μια σειρά από δεσμεύσεις και προαπαιτούμενα που απορρέουν από το πρόγραμμα ενισχυμένης εποπτείας.
Σε πολλούς τομείς η πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις ήταν ισχνή, πράγμα που αυξάνει τον βαθμό δυσκολίας στην διαπραγμάτευση αν και αρμόδιες πηγές εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα με την εκταμίευση της δόσης των 644 εκ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων.