ΑΡΙΘΜΟΣ 33/2021
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Επέκταση του δεδικασμένου επί των προδικαστικών ζητημάτων. Επιταγή ευκολίας.
– Από τη διάταξη του άρθρου 331 ΚΠολΔ προκύπτει ότι για την επέκταση του δεδικασμένου επί των προδικαστικών ζητημάτων απαιτείται το προδικαστικό ζήτημα να αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση του κύριου ζητήματος. Δηλαδή το ζήτημα, που κρίθηκε στην προηγούμενη δίκη παρεμπιπτόντως να αποτελούσε αναγκαία προϋπόθεση για την κρισιολόγηση του κύριου ζητήματος της διαφοράς της πρώτης δίκης, ήτοι το μεν παρεμπίπτον ζήτημα να αποτελεί όρο του πραγματικού του κανόνα δικαίου που εφαρμόσθηκε, το δε κύριο ζήτημα την έννομη συνέπεια αυτού που δέχθηκε ή απέρριψε το Δικαστήριο (ΟλΑΠ 10/2002, ΑΠ 39/2020, ΑΠ 744/2019).
– Στην προκείμενη περίπτωση, η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης ασκείται από το νικήσαντα διάδικο, ήτοι τον εναγόμενο, κατά της προσβαλλόμενης απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πατρών, το οποίο, αφού εξαφάνισε την απόφαση του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, απέρριψε την αγωγή του αναιρεσιβλήτου κατ’ αυτού για αποζημίωση από αδικοπραξία λόγω έκδοσης ακάλυπτης επιταγής, δεχόμενο ότι αυτή ήταν επιταγή ευκολίας. Ο αναιρεσείων στηρίζει το έννομο συμφέρον του στη δημιουργία δεδικασμένου από βλαπτική γι’ αυτόν αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης και, ειδικότερα, από την παραδοχή της, ότι αυτός (αναιρεσείων) εξέδωσε συμπληρωμένη την επίδικη επιταγή που παρέδωσε στον αναιρεσίβλητο χάριν ευκολίας, και ότι δεν την παρέδωσε ατελή, δηλαδή λευκή ως προς τα ελλείποντα στοιχεία (τόπο και χρονολογία έκδοσης) με τη ρητή συμφωνία να μη συμπληρωθεί ποτέ ως προς αυτά, τα οποία, παρά ταύτα, ο αναιρεσίβλητος συμπλήρωσε κατά παράβαση της συμφωνίας πλαστογραφώντας έτσι την επιταγή, όπως ο ίδιος ισχυρίστηκε με την έφεση και τους προσθέτους λόγους, και ότι επομένως η έκβαση της παρούσας δίκης, λόγω της δημιουργίας δυσμενούς δεδικασμένου από την προσβαλλόμενη απόφαση, θα επηρεάσει την έκβαση των εκκρεμών μεταξύ τους δικών, που έχουν άμεση σχέση με το έγκυρο της ως άνω επιταγής. Με αυτό το περιεχόμενο η υπό κρίση αίτηση, παραδεκτά ασκείται από τον νικήσαντα αναιρεσείοντα, ο οποίος έχει έννομο συμφέρον να εξεταστούν και οι προβαλλόμενες με αυτήν πλημμέλειες κατά της προσβαλλόμενης απόφασης, δεδομένου ότι το προδικαστικό ζήτημα της έκδοσης έγκυρης επιταγής αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση του κύριου ζητήματος της ευθύνης του αναιρεσείοντος από αδικοπραξία λόγω μη πληρωμής αυτής (ΑΠ 219/2020, ΑΠ 1051/2012), δηλαδή αποτελεί όρο του πραγματικού της διάταξης του άρθρου 914 ΑΚ, ενώ, αντιθέτως, η μη πληρωμή ατελούς και άρα άκυρης επιταγής δεν συνιστά αδικοπραξία, η έρευνα δε του εν λόγω ζητήματος είναι νομικώς αναγκαία και προηγείται, κατά το ουσιαστικό δίκαιο, της οριστικής κρίσης του αντικειμένου της διαφοράς. Κατά συνέπεια, η ισχύς του δεδικασμένου από την απόρριψη της αγωγής του αναιρεσιβλήτου, με την ως άνω αιτιολογία, ότι δηλαδή εγκύρως εκδόθηκε από τον αναιρεσείοντα η επιταγή, αλλά αυτή είχε το χαρακτήρα επιταγής ευκολίας, επεκτείνεται και στην ύπαρξη εννόμου σχέσεως από έγκυρη επιταγή, με αποτέλεσμα να βλάπτεται από την αιτιολογία αυτή της απόφασης ο αναιρεσείων.
