Η έννοια του διαδίκου στην εκούσια δικαιοδοσία
Δεκτή έγινε αίτηση, υποβληθείσα από την Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, με την οποία ζητήθηκε να τεθεί σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση η καθ’ ης η αίτηση, με την αιτιολογία ότι πάσχει από οργανικό ψυχοσύνδρομο, αρνείται να λάβει τα φάρμακα της και είναι κλινήρης, με συνέπεια να αδυνατεί πλήρως να επιμεληθεί του εαυτού της και της περιουσίας της (ΜονΠρΘεσσ 13013/2021).
Αναφορικά με την έννοια του διαδίκου στην εκούσια δικαιοδοσία, το δικαστήριο επεσήμανε πως, κατά το άρ. 802 παρ. 2 εδ. α’ του ΚΠολΔ, στις δίκες για την υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, διατάσσεται υποχρεωτικώς η κλήτευση του ίδιου, καθώς και του τυχόν διορισμένου προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη του. Επιπλέον, κατά το άρ. 748 παρ. 3 εδ. α’ του ΚΠολΔ, ο αρμόδιος δικαστής μπορεί να διατάξει την κλήτευση τρίτων που έχουν έννομο συμφέρον από τη δίκη.
Εν προκειμένω, ο διορισμένος δυνάμει προσωρινής διαταγής δικαστικός συμπαραστάτης της καθ’ ης, άσκησε προφορικά στο ακροατήριο καθώς και με τις κατατεθείσες προτάσεις του πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της αιτούσας Εισαγγελέως Πρωτοδικών. Η εν λόγω παρέμβαση απορρίφθηκε από το δικαστήριο ως απαράδεκτη, διότι από τη στιγμή που ο προσθέτως παρεμβαίνων κλητεύθηκε να παραστεί στην δίκη, καθώς η κλήτευσή του είναι υποχρεωτική κατά τον νόμο, έχει απολέσει την ιδιότητα του τρίτου που είναι απαραίτητη για την άσκηση της παρέμβασης και έχει καταστεί διάδικος.
Περαιτέρω, κάνοντας δεκτή ως βάσιμη την αίτηση, το δικαστήριο έκρινε αφενός πως πρέπει η καθ’ ης να τεθεί σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση, αφετέρου πως πρέπει να διοριστεί δικαστικός συμπαραστάτης τόσο προσωρινός, για τον χρόνο από την έκδοση μέχρι την τελεσιδικία της απόφασης, όσο και οριστικός, για το μετέπειτα χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, δεν κρίθηκε απαραίτητη ούτε η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, ούτε η προσωπική επικοινωνία του δικαστηρίου με την καθ’ ης για τον σχηματισμό άμεσης αντίληψης της κατάστασης της τελευταίας. Και τούτο, διότι με σαφήνεια προέκυψε η μορφή και ο βαθμός της πνευματικής νόσου, από την οποία πάσχει, λόγω δε της κατάστασής της αυτής, η καθ’ ης βρίσκεται σε προφανή αδυναμία επικοινωνίας με το περιβάλλον.
Τόσο προσωρινός όσο και οριστικός δικαστικός συμπαραστάτης διορίστηκε ο γιος της συμπαραστατούμενης, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον της τελευταίας, όπως αυτό καθορίζεται από τις βιοτικές και ψυχικές ανάγκες της. Παρά τη μη υποβολή σχετικού αιτήματος από τον ίδιο, του ανατέθηκε το σύνολο της επιμέλειας του προσώπου της μητέρας του, με την αιτιολογία πως η ίδια αδυνατεί να αυτοεπιμελείται.
Τέλος, διορίστηκε συμβούλιο, με καθήκον την εποπτεία της δικαστικής συμπαράστασης, αποτελούμενο από τη σύζυγο και τα δύο τέκνα του δικαστικού συμπαραστάτη.
Απόσπασμα απόφασης
Περαιτέρω, διάδικοι στην εκούσια δικαιοδοσία νοούνται τα «μετέχοντα πρόσωπα», στα οποία περιλαμβάνονται όλα τα πρόσωπα που ενδιαφέρονται για την υπό έκδοση απόφαση, εφόσον όμως αποτελούν υποκείμενα της διεξαγόμενης διαδικασίας («τυπικώς μετέχοντες»). Έτσι, την ιδιότητα του «διαδίκου» την αποκτούν τα ενδιαφερόμενα αυτά πρόσωπα, εφόσον: α) υποβάλουν αίτηση, κατ’ άρθρ. 747 ΚΠολΔ για την εκδίκαση ορισμένης υπόθεσης της εκούσιας δικαιοδοσίας, β) διαταχθεί η κλήτευση τους από το Δικαστήριο, είτε κατά τον προσδιορισμό της δικασίμου κατ’ άρθρ. 748 § 3 ΚΠολΔ είτε μεταγενέστερα, γ) προσεπικαλούνται από τον διάδικο ή αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο κατ’ άρθρ. 753 ΚΠολΔ, ακόμη και αν δεν παρέμβουν στη δίκη, δ) ασκούν κύρια ή πρόσθετη παρέμβαση κατ’ άρθρ. 752 ΚΠολΔ, ε) ασκούν τριτανακοπή κατ’ άρθρ. 773 ΚΠολΔ, στ) πρόκειται για τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών (άρθρ. 750 ΚΠολΔ), ανεξαρτήτως αν κλητεύθηκε ή όχι στη δίκη. Αντίθετα, δεν είναι διάδικοι, αλλά τρίτοι, εκείνοι κατά των οποίων απευθύνθηκε και επιδόθηκε η αίτηση, χωρίς τούτο να επιβάλλεται από τον νόμο ή να διαταχθεί από το Δικαστήριο, ακόμη και αν παραστούν στη συζήτηση {Κεραμεύς/Κονδύλης/Νίκας (-Αρβανιτάκης), ΚΠολΔ II, άρθρ. 748, αρ. 8}. Τα πρόσωπα αυτά, ως τρίτοι, εφόσον δικαιολογούν έννομο συμφέρον, δικαιούνται να παρέμβουν, οπότε καθίστανται διάδικοι (ΕφΠειρ 179/2021, ΜΠΑΘ 1953/2016, ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου, κατά το άρθρ. 802 § 2 εδ. α’ ΚΠολΔ, στις δίκες για την υποβολή ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, διατάσσεται υποχρεωτικώς η κλήτευση του ίδιου, καθώς και του τυχόν διορισμένου προσωρινού δικαστικού συμπαραστάτη του, ενώ κατά το άρθρ. 748 § 3 εδ. α’ ΚΠολΔ, ο δικαστής που είναι αρμόδιος κατά την παράγραφο 1 μπορεί να διατάξει την κλήτευση τρίτων που έχουν έννομο συμφέρον από τη δίκη. Από δε τις διατάξεις των άρθρ. 80, 752 § 2, 747, 748 ΚΠολΔ προκύπτει ότι η πρόσθετη παρέμβαση κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας μπορεί να ασκηθεί είτε με δικόγραφο, είτε κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο χωρίς προδικασία, έχει δε ως προϋπόθεση, πλην άλλων, ότι ο παρεμβαίνων είναι τρίτος και όχι διάδικος στην εκκρεμή δίκη, στην περίπτωση δε που ο προσθέτως παρεμβαίνων έχει αποκτήσει την ιδιότητα του διαδίκου στην εκκρεμή δίκη, η πρόσθετη παρέμβαση αποκρούεται κατ’ αυτεπάγγελτη έρευνα ως απαράδεκτη.
Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο dsanet.gr.