Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 «σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση», προσαρμογή στον Κανονισμό 2018/1999/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα και στον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό 2019/826/ΕΕ της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2019, «για την τροποποίηση των Παραρτημάτων VIII και IX της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το περιεχόμενο των περιεκτικών αξιολογήσεων του δυναμικού αποδοτικής θέρμανσης και ψύξης» και συναφείς ρυθμίσεις για την ενεργειακή απόδοση στον κτιριακό τομέα, καθώς και την ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας»
Με το υπόψη σχέδιο νόμου, προβλέπονται τα ακόλουθα:
ΜΕΡΟΣ Α’
Προσδιορίζονται ο σκοπός και το αντικείμενο των προτεινόμενων διατάξεων, με τις οποίες ρυθμίζονται ζητήματα που άπτονται της ενίσχυσης της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης αυτής, ιδίως μέσω προγραμμάτων παρέμβασης επί των κτιρίων, της μεγαλύτερης διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) κ.λπ.
Επιπρόσθετα, αντιμετωπίζονται ζητήματα που αφορούν στην οργάνωση και λειτουργία της αγοράς ενέργειας και ιδίως στη ρύθμιση και ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. (άρθρα 1 – 2)
ΜΕΡΟΣ Β’
Ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο η ανωτέρω Οδηγία (Ε.Ε./2018/2002), για την ενεργειακή απόδοση και επέρχονται τροποποιήσεις στην ισχύουσα νομοθεσία (κατά βάση στο ν.4342/2015), οι κυριότερες εκ των οποίων εστιάζονται στα ακόλουθα σημεία:
1.α. Θεσπίζεται πλαίσιο μέτρων, προκειμένου η χώρα μας να συνεισφέρει στην επίτευξη των πρωταρχικών της στόχων για το έτος 2030 για τουλάχιστον 32,5% στην ενεργειακή απόδοση καθώς και για περαιτέρω βελτιώσεις.
β. Ως μέτρα για την ενδεικτική εθνική συνεισφορά ενεργειακής απόδοσης για την επίτευξη προαναφερόμενων στόχων, που ισοδυναμεί με 16,5 εκατομμύρια Τόνους Ισοδύναμου Πετρελαίου (Τ.Ι.Π.) τελικής κατανάλωσης ενέργειας, ορίζονται η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων κατοικίας, κτιρίων του δημόσιου, του τριτογενή τομέα και των βιομηχανικών μονάδων, τα Καθεστώτα Επιβολής Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης και οι ανταγωνιστικές διαδικασίες σε συνδυασμό με αποδοτική θέρμανση-ψύξη από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.).
γ. Προβλέπεται ότι, η εκπόνηση Σχεδίων Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΣΕΑΚ), με ευθύνη των Περιφερειαρχών και των Δημάρχων, είναι προαπαιτούμενο για την ένταξη των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης σε χρηματοδοτικά προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων τους.
δ. Καθορίζονται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων που αγοράζονται ή μισθώνονται από δημόσιους φορείς καθώς και η διαδικασία σύναψης των σχετικών συμβάσεων αγοράς ή μίσθωσης, με δυνατότητα αύξησης ή μείωσης του μισθώματος σε περιπτώσεις κτιρίων ανώτερης ή κατώτερης ενεργειακής κατηγορίας αντίστοιχα.
ε. Προβλέπεται η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Building Cert» στην οποία καταχωρούνται όλα τα αναγκαία δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την ενεργειακή κατηγορία του ακινήτου ή τις εργασίες και παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης αυτού. (άρθρα 3 – 7 σε συνδυασμό με το άρθρο 29 παρ.4)
2.α. Θεσπίζεται εθνικός σωρευτικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση για τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2030 (ισοδυναμεί με 7,3 εκατομμύρια Τ.Ι.Π.) και για δεκαετείς περιόδους μετά από το 2030.
β. Το καθεστώς επιβολής ενεργειακής απόδοσης εξασφαλίζει ότι οι διανομείς ενέργειας και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας (υπόχρεα μέρη) ενεργούν προς εξυπηρέτηση του εθνικού σωρευτικού στόχου εξοικονόμησης ενέργειας σε τελικούς καταναλωτές έως την 31η-12-2030.
Περαιτέρω, ορίζεται ότι η απαιτούμενη εξοικονόμηση ενέργειας επιτυγχάνεται με την καθιέρωση καθεστώτος επιβολής υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης, με τη λήψη εναλλακτικών μέτρων πολιτικής ή με συνδυασμό τους.
γ. Προβλέπεται: i) η θέσπιση, με υπουργική απόφαση, Κανονισμού Λειτουργίας Καθεστώτος Επιβολής Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης, με τον οποίο καθορίζονται ειδικότερα ζητήματα εφαρμογής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης (συνολικός σωρευτικός στόχος, επιλογή υπόχρεων μερών και επιμερισμός του στόχου εξοικονόμησης ενέργειας σε αυτά, κόστος συμμόρφωσης, κόστος εξαγοράς κ.λπ.),
ii) η έκδοση απόφασης του αρμόδιου οργάνου για τη διαπίστωση των αποκλίσεων των υπόχρεων μερών μετά από την εκκαθάριση του καθεστώτος από τον φορέα διαχείρισης και της εκπλήρωσης του στόχου ή μέρους αυτού από τα υπόχρεα μέρη με εξαγορά ή μεταβίβαση. Το κόστος εξαγοράς αποτελεί έσοδο του Ειδικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης και εισπράττεται μέσω των Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.), σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. (άρθρο 8 σε συνδυασμό με το άρθρο 29 παρ.1)
3.α. Επανακαθορίζονται θέματα σχετικά με:
– την πρόσβαση των καταναλωτών σε στοιχεία σχετικά με τη μέτρηση και την τιμολόγηση για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια καθώς και την τιμολόγηση κατανάλωσης ενέργειας για τη θέρμανση, την ψύξη και το ζεστό νερό οικιακής χρήσης και συγκεκριμένα, ορίζονται οι εν γένει υποχρεώσεις των προμηθευτών ενέργειας προς τους τελικούς καταναλωτές (παροχή ατελώς όλων των λογαριασμών και των πληροφοριών τιμολόγησης της κατανάλωσης ενέργειας, δωρεάν πρόσβαση στα στοιχεία για την κατανάλωσή τους κ.λπ.),
– την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης κατά τον εφοδιασμό των καταναλωτών (θέρμανση, ψύξη) καθώς και κατά τη λειτουργία των υποδομών μεταφοράς, μετατροπής και διανομής ενέργειας,
– τη δυνατότητα διενέργειας ενεργειακών ελέγχων υψηλής ποιότητας και την πιστοποίηση των ενεργειακών ελεγκτών (σύστημα αναγνώρισης προσόντων, πληροφόρηση, κατάρτιση κ.λπ.).
β. Προβλέπεται ο καθορισμός, με υπουργική απόφαση, της μεθοδολογίας υπολογισμού και της διαδικασίας επιβολής κυρώσεων στους Ενεργειακούς Ελεγκτές και στους διανομείς ενέργειας καθώς και στις επιχειρήσεις που δεν είναι ΜΜΕ και στις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης, που δεν συμμορφώνονται με τις σχετικές υποχρεώσεις τους. (άρθρα 9 – 19 σε συνδυασμό με το άρθρο 29 παρ.2)
4.α. Θεσπίζεται σχήμα ανταγωνιστικών διαδικασιών για την προώθηση δράσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, οι οποίες προκηρύσσονται κάθε φορά με υπουργική απόφαση, στην οποία καθορίζεται μεταξύ άλλων: i) το ύψος του τέλους συμμετοχής στην ανταγωνιστική διαδικασία, το οποίο καταβάλλεται υπέρ του Φορέα Υλοποίησης και ii) το ύψος του ανταποδοτικού τέλους διεξαγωγής της ανταγωνιστικής διαδικασίας, η καταβολή του οποίου κατανέμεται στους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς.
β. Ορίζεται ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), ως αρμόδιος Φορέας Υλοποίησης για τη διενέργεια της ανταγωνιστικής διαδικασίας, την κατακύρωση των αποτελεσμάτων, την υπογραφή κάθε σχετικής σύμβασης και τη χορήγηση της ενίσχυσης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
γ. Μετά την επιλογή της προσφοράς του στο πλαίσιο της ανταγωνιστικής διαδικασίας, κάθε δικαιούχος λαμβάνει οικονομική ενίσχυση για την εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνει, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
δ. Καθορίζονται οι αρμόδιοι φορείς για: i) τον έλεγχο της υλοποίησης των παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης (η Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.) και ii) την επαλήθευση της υλοποίησης των παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης (το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.).
ε. Προβλέπεται για τους συμμετέχοντες σε ανταγωνιστική διαδικασία, η υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικών επιστολών συμμετοχής και εγγύησης καλής εκτέλεσης, εφόσον η προσφορά τους επιλεγεί προς ενίσχυση, οι οποίες καταπίπτουν σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προκήρυξη της ανταγωνιστικής διαδικασίας. (άρθρο 20)
5. Προβλέπεται η εκπόνηση έως την 31η.12.2021, Σχεδίου Δράσης για την Αντιμετώπιση της Ενεργειακής Ένδειας, με υπουργική απόφαση η οποία θα ισχύει αναδρομικά από 26.9.2021, καταργούμενης εφεξής της πρόβλεψης ορισμού πενταμελούς Επιτροπής για την υλοποίησή του. (άρθρο 21)
6. Στο πλαίσιο παροχής κινήτρων για εξοικονόμηση της ενέργειας (άρθρο 6 του ν.1512/1985), προβλέπεται η θέσπιση, με κ.υ.α., διαφανών, δημοσίως διαθέσιμων εθνικών κανόνων σχετικά με την κατανομή του κόστους κατανάλωσης θέρμανσης, ψύξης ή ζεστού νερού οικιακής χρήσης σε πολυκατοικίες ή κτίρια πολλαπλών χρήσεων που διαθέτουν τηλεθέρμανση ή τηλεψύξη ή κοινόχρηστα συστήματα ψύξης ή θέρμανσης, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η ακρίβεια του καταμερισμού της ατομικής κατανάλωσης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. (άρθρο 22)
7. Τροποποιούνται τα Παραρτήματα IV, V, VII, VIII, XI του ν.4342/2015 και προστίθεται Παράρτημα VΙΙa, σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την πληροφόρηση τιμολόγησης και κατανάλωσης για θέρμανση, ψύξη και ζεστό νερό οικιακής χρήσης. (άρθρα 23 – 28)
8. Παρατίθενται εξουσιοδοτικές διατάξεις και οι καταργούμενες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας που αναφέρονται σε θέματα ενεργειακής απόδοσης και διεξαγωγής ενεργειακών επιθεωρήσεων. (άρθρα 29 – 30)
ΜΕΡΟΣ Γ’
Τροποποιούνται διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (ν.4122/2013) σχετικά με τα προγράμματα παρεμβάσεων στον κτιριακό τομέα, το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης και μεταξύ άλλων:
1.α. Παρέχεται η δυνατότητα ανάθεσης της εκτέλεσης μέρους των διαδικασιών και ενεργειών, που αφορούν σε παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, σε φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ν.π.δ.δ., ν.π.ι.δ., δημόσιες επιχειρήσεις ή και σε φορείς του ιδιωτικού τομέα) που επιλέγονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων (ν.4412/2016).
β. Καθορίζονται, με κ.υ.α., οι ειδικότερες διαδικασίες, κριτήρια, προϋποθέσεις και όροι επιλογής των ως άνω φορέων και εκτέλεσης των εργασιών από αυτούς, η διαδικασία και οι όροι μεταφοράς πιστώσεων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), τα απαιτούμενα δικαιολογητικά πληρωμών καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη δημοσιονομική διαχείριση των προγραμμάτων. (άρθρο 31)
2.α. Επανακαθορίζονται θέματα σχετικά με τη διάρκεια ισχύος του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) στις ειδικά μνημονευόμενες περιπτώσεις (έχει εκδοθεί για κτιριακή μονάδα όπου έχει συντελεστεί διαχωρισμός ή συνένωση με άλλη κτιριακή μονάδα και δεν υφίσταται πλέον).
β. Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με την υποχρέωση διενέργειας ελέγχου για το σύνολο των Π.Ε.Α, στην περίπτωση που ο μισθωτής ή αγοραστής κτιρίου ή κτιριακής μονάδας είναι φορέας της Κεντρικής Κυβέρνησης ή εάν ανήκει στη Γενική Κυβέρνηση, η δε έλλειψη του ελέγχου και της επισύναψης αυτού συνιστούν λόγο ακυρότητας της αντίστοιχης σύμβασης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
γ. Ειδικότερα ζητήματα διενέργειας του εν λόγω ελέγχου (καθορισμός των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων, προϋποθέσεις για την υποχρεωτικότητα του ελέγχου, περιπτώσεις απαλλαγής από αυτόν κ.λπ.). καθορίζονται με υπουργική απόφαση. (άρθρα 32 – 34)
ΜΕΡΟΣ Δ’
Εισάγονται ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και της αποτελεσματικής λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων:
1. Αυξάνεται, από 500KW σε 3MW, η επιτρεπόμενη εγκατεστημένη ηλεκτρική ισχύς εντός Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) για μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο. Η εν λόγω ρύθμιση ισχύει και για εκκρεμείς αιτήσεις, έκδοσης απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (Α.Ε.Π.Ο.) ή άδειας λειτουργίας. (άρθρο 35)
2. Ρυθμίζονται εκ νέου θέματα σχετικά με τις Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.), όσον αφορά στη διανομή των πλεονασμάτων της χρήσης στα μέλη τους, στη λύση και τον εταιρικό μετασχηματισμό αυτών, τα οικονομικά κίνητρα και τα μέτρα στήριξης των Ε.Κοιν., επιτρέπεται δε η μεταβίβαση αδειών σταθμών παραγωγής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και Υβριδικών Σταθμών που ανήκουν στις εν λόγω Κοινότητες και σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων:
α. Προβλέπεται ότι:
i) σε περίπτωση μετασχηματισμού μίας Ε.Κοιν. σε εταιρική μορφή, τα έργα Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. της εταιρείας χάνουν τα προνόμια που τα διέπουν όταν αυτά υλοποιούνται από Ε.Κοιν., όσον αφορά στην τιμή αποζημίωσης της παραγόμενης ενέργειας και στην προτεραιότητα αξιολόγησης για χορήγηση άδειας παραγωγής ή Βεβαίωσης Παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων ή για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα,
ii) σε περίπτωση που οι Ε.Κοιν. έχουν ήδη συνάψει Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης, υποχρεούνται να ενημερώνουν αμελλητί για την παραπάνω τροποποίηση τους αρμόδιους φορείς (αδειοδότησης, διαχειριστή και την Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε. ή την Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε.).
β. Επανακαθορίζονται:
i) το καθεστώς της κατά προτεραιότητας εξέτασης των αιτήσεων που υποβάλλονται από Ε.Κοιν. για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και Υβριδικούς Σταθμούς,
ii) το μέγιστο όριο εγκατεστημένης ισχύος (από 1 MW στα 3 MW) για τους σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α., που λαμβάνουν αποζημίωση για το πλεόνασμα της ενέργειας, η οποία καταβάλλεται από τους προμηθευτές υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. (άρθρο 143 του ν.4001/2011). (άρθρα 36 – 40)
3. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με:
α) τα έργα Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. σε σταθμούς που έχουν επιλεγεί σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών,
β) τις συναλλαγές βάσει των Κανονισμών για τις νέες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας του Μοντέλου – Στόχος, μετά την 1η.11.2020 [παύση του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού (Η.Ε.Π.) και του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας] και
γ) τη διαδικασία χορήγησης άδειας κυριότητας και διαχείρισης Απευθείας Γραμμής.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι, οι σταθμοί, οι οποίοι επιλέγονται σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών που προκηρύσσονται μετά την 1η.1.2021, συνάπτουν Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης με την Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. A.E. εντός των τιθέμενων προθεσμιών, άλλως καταπίπτουν οι προσκομισθείσες εγγυητικές επιστολές και οι σταθμοί δεν δικαιούνται αίτηση χορήγησης ενίσχυσης οποιασδήποτε μορφής. Περαιτέρω, περιγράφεται αναλυτικά η ακολουθούμενη διαδικασία (επιλογή επόμενου στη σειρά μειοδοτικής κατάταξης σταθμού για ένταξη σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης, καθορισμός της Τιμής Αναφοράς του σταθμού αυτού, υποχρέωση προσκόμισης της απαιτούμενης εγγυητικής επιστολής, δυνατότητα υπερκάλυψης της δημοπρατούμενης ισχύος από τον τελευταίο σταθμό που επιλέγεται κατά τα ανωτέρω κ.λπ.).
Στην περίπτωση που κάτοχος ενός σταθμού Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., που έχει επιλεγεί σε ανταγωνιστική διαδικασία κατά τα ανωτέρω, προβεί σε λύση της Σύμβασης Λειτουργικής Ενίσχυσης πριν τη λήξη της συμβατικής της διάρκειας, επιβάλλεται μηνιαίο πρόστιμο από την Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε., υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. (άρθρο 143 του ν.4001/2011), σύμφωνα με τα οριζόμενα. Μη καταβολή του εν λόγω προστίμου εντός του μνημονευόμενου χρονικού διαστήματος, συνεπάγεται τη διαγραφή του σταθμού από τα σχετικά μητρώα που τηρεί η Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε. και την απαγόρευση της συμμετοχής του κατόχου αυτού στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας καθώς και την απαγόρευση υποβολής αίτησης για χορήγηση ενίσχυσης οποιασδήποτε μορφής για τον σταθμό αυτό. (άρθρα 41 – 43)
ΜΕΡΟΣ Ε’
Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την εφαρμογή της μνημονευόμενης Απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εκπλήρωση των από την 1η Σεπτεμβρίου 2021 δεσμεύσεων της χώρας μας για τη λήψη διαρθρωτικών μέτρων στον τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση λιγνίτη. Ειδικότερα:
1.α. Θεσπίζεται η υποχρέωση της Δ.Ε.Η., μέσω της συμμετοχής της στη μία ή και στις δύο οργανωμένες αγορές ενεργειακών παραγώγων (με την οριζόμενη έννοια) κατά την περίοδο δεσμεύσεων (από τη 10η Σεπτεμβρίου 2021 και το αργότερο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024), να δημιουργήσει Καθαρή Θέση Πωλητή σε τριμηνιαία Ελληνικά Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (Ε.Σ.Μ.Ε.), με τις προβλεπόμενες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη και το οριζόμενο χρονοδιάγραμμα απόσυρσης λιγνιτικών μονάδων.
Για τον υπολογισμό των εν λόγω ποσοτήτων, δεν λαμβάνεται υπόψη η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη για τους σκοπούς στρατηγικής εφεδρείας, ενώ αγοραστές των ποσοτήτων αυτών, με την κατάρτιση των προαναφερόμενων συμβολαίων, μπορεί να είναι οι Επιλέξιμοι Αγοραστές, με την οριζόμενη έννοια.
β. Καθορίζεται ο τρόπος προσδιορισμού της κατά τα ανωτέρω πωλούμενης ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας και ο καταμερισμός σε προϊόντα, προβλέπεται δε η μεταφορά στο αντίστοιχο Ε.Σ.Μ.Ε. του επόμενου έτους εφαρμογής εντός της
Περιόδου Δεσμεύσεων, τυχόν ποσοτήτων απόκλισης (όπως αυτές ειδικότερα προσδιορίζονται).
γ. Ανατίθεται σε εξειδικευμένο σύμβουλο (διεθνή επενδυτική τράπεζα ή άλλον διεθνή οικονομικό σύμβουλο), η παρακολούθηση των προαναφερόμενων δεσμεύσεων και στόχων. Ο σύμβουλος αυτός ενεργεί ως Εντολοδόχος Παρακολούθησης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και είναι ανεξάρτητος από το ελληνικό Δημόσιο, τη Ρ.Α.Ε., την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οποιοδήποτε διαχειριστή οργανωμένης αγοράς ενεργειακών παραγώγων, τη Δ.Ε.Η. και τις θυγατρικές αυτής επιχειρήσεις. (άρθρα 44 – 47)
2. Προβλέπεται η άρση του διαρθρωτικού μέτρου αποεπένδυσης, όπως αυτό θεσπίσθηκε με το ν.4533/2018 και συγκεκριμένα:
– Επιτρέπεται, σύμφωνα με την ειδικότερα καθοριζόμενη διαδικασία, η συγχώνευση με απορρόφηση από τη Δ.Ε.Η. των εταιρειών «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ» και «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΤΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ». Στη Δ.Ε.Η. περιέρχεται, αυτοδίκαια ως καθολικό διάδοχο, το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, των δικαιωμάτων, των υποχρεώσεων και γενικά, των εννόμων σχέσεων των απορροφώμενων εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης επί των κοιτασμάτων λιγνίτη, καθώς και των διοικητικών αδειών και εγκρίσεων, που εισφέρθηκαν στις ανωτέρω εταιρείες.
– Εξειδικεύεται το εφαρμοζόμενο πλαίσιο για την υλοποίηση της ανωτέρω διαδικασίας [η Δ.Ε.Η. απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αναλογικών και παγίων συμβολαιογραφικών δικαιωμάτων, δεν απαιτείται να υποβληθούν στην οικεία Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) μηδενικές δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων, στα στοιχεία της Δ.Ε.Η. μεταφέρονται οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις κ.λπ.].
– Από την ολοκλήρωση της συγχώνευσης των δύο εταιρειών, η Δ.Ε.Η. υποκαθίσταται αυτοδικαίως σε όλα εν γένει τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις έννομες σχέσεις των απορροφώμενων εταιρειών που αφορούν στους εργαζομένους τους με συμβάσεις ή σχέσεις εργασίας, πλην των οριζόμενων εξαιρέσεων. (άρθρο 48 – 49)
ΜΕΡΟΣ ΣΤ’
Αναμορφώνεται το πλαίσιο που διέπει τους περιβαλλοντικούς ελέγχους και συγκεκριμένα:
1.α. Επαναπροσδιορίζεται η διαδικασία περιβαλλοντικών ελέγχων (σύνταξη εκθέσεων, ενέργειες σε περιπτώσεις διαπίστωσης παραβάσεων, μη συμμόρφωσης με το Πλάνο Διορθωτικών Ενεργειών και υποτροπής των παραβατών, διενέργεια έκτακτων ελέγχων, ειδική πρόβλεψη για παραβάσεις που ενέχουν κίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον, διαχείριση καταγγελιών, επιβολή κυρώσεων κατά περίπτωση κ.λπ.).
β. Παρέχεται η εξουσιοδότηση, για την εξειδίκευση, με υπουργική απόφαση: i) των παραβάσεων ανά είδος έργου ή δραστηριότητας και την κατάταξη αυτών σε τέσσερις (4) κατηγορίες (ΧΑΜΗΛΗΣ, ΜΕΤΡΙΑΣ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ και ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ σοβαρότητας), ii) του περιεχομένου του Πλάνου Διορθωτικών Ενεργειών, iii) του Μοντέλου Ενεργειών Συμμόρφωσης («ΜΕΣ») για περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις (άρθρο 149 ν.4512/2018) κ.λπ. (άρθρο 50)
2. Συνιστάται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γενική Διεύθυνση Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών, η οποία υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αντικαθιστά την Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π.), αναλαμβάνοντας τις αρμοδιότητες αυτής. (άρθρο 51)
3.α. Εισάγονται διατάξεις μεταβατικού χαρακτήρα (διεκπεραίωση εκκρεμών υποθέσεων περιβαλλοντικών ελέγχων, επιθεωρήσεων και επιβολής διοικητικών κυρώσεων για περιβαλλοντικές παραβάσεις, εφαρμογή της εξαιρετικής διαδικασίας άμεσης ενέργειας του ελεγκτή στις περιπτώσεις παραβάσεων που ενέχουν κίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον).
β. Καταργείται το υφιστάμενο καθεστώς σχετικά με τον τρόπο, τα όργανα και τη διαδικασία επιβολής και είσπραξης των διοικητικών προστίμων του άρθρου 30 του ν.1650/1986. (άρθρα 52 – 53)
ΜΕΡΗ Ζ’ και Η’
Τροποποιούνται συγκεκριμένες διατάξεις του ν.4819/2021 σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων και συγκεκριμένα:
1.α. Διευκρινίζονται θέματα σχετικά με τους αυτοελέγχους των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης και αποσαφηνίζονται οι υποχρεώσεις των μονάδων που επεξεργάζονται απόβλητα.
β. Ρυθμίζονται θέματα λειτουργίας του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) σχετικά με τις προϋποθέσεις για την κάλυψη της θέσης του Γενικού Διευθυντή αυτού, προβλέπεται δε η διάθεση από τον Οργανισμό μέρους της εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος για τα πλαστικά προϊόντα (άρθρο 4 παρ.3ε του ν.4736/2020) ως χρηματοδότηση και στις εταιρείες παραγωγής πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης.(άρθρα 54 – 57)
2. Καταργούνται ρυθμίσεις που αφορούν στον Εθνικό Οργανισμό Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π.) (ν.π.ι.δ. που αντικαταστάθηκε από τον Ε.Ο.ΑΝ.) και ιδίως στα όργανα διοίκησης (Διοικητικό Συμβούλιο) και τους πόρους αυτού, την Επιτροπή Διαβούλευσης για θέματα εναλλακτικής διαχείρισης με τους κοινωνικούς εταίρους και τους επαγγελματικούς φορείς και λοιπά θέματα οργάνωσης και λειτουργίας του εν λόγω φορέα (οικονομικά θέματα, ζητήματα προσωπικού, αποφάσεις διενέργειας διαγωνισμών κ.λπ.). (άρθρο 58)
3. Παρατείνεται από τη λήξη της, για τέσσερις (4) μήνες, η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών, η ανάρτηση των οποίων υλοποιείται εντός του 2021. Η εν λόγω παράταση επεκτείνεται για είκοσι (20) επιπλέον ημέρες για όσους κατοικούν μόνιμα ή διαμένουν στην αλλοδαπή. (άρθρο 59)
ΜΕΡΟΣ Θ’
Ρυθμίζονται λοιπά θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ειδικότερα:
1. Επανακαθορίζονται / εξισώνονται τα ποσοστά, που αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο (50% από 70%) και στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε. / 50% από 30%), από τα ποσά των παραβόλων που εισπράττονται, από: α) τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές για την εγγραφή τους στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών και β) τους υπόχρεους και ωφελούμενους, ανά ενεργειακή επιθεώρηση, για τη διαχείριση του Αρχείου Επιθεωρήσεως Κτιρίων, προς όφελος του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.).
– Παράλληλα, καταργείται ο περιορισμός των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ ως το ανώτατο ποσό που αποδίδεται κατά τα ανωτέρω ετησίως στο Κ.Α.Π.Ε.
– Οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν για τα ποσά των παραβόλων που εισπράττονται από την 1η.1.2022 και εφεξής. (άρθρο 60)
2. Παρατείνεται από τη λήξη της και έως την 15η.9.2022 κατ’ ανώτατο όριο, η αναστολή της έκδοσης εγκρίσεων δόμησης, αδειών δόμησης και της εκτέλεσης κάθε οικοδομικής εργασίας για συγκεκριμένη περιοχή του ορεινού όγκου του όρους Υμηττού (Ν. Αττικής). (άρθρο 61)
Δείτε την Ανάλυση συνεπειών των ρυθμίσεων και τις προτεινόμενες διατάξεις κατεβάστε τις από εδώ:
