Πώς επηρεάζει την ελληνική αγορά εργασίας η πλήρης αναστροφή της ηλικιακής πυραμίδας
«Τα ζητήματα που εγείρονται από την ανεστραμένη πυραμίδα του πληθυσμού των δυτικών κοινωνιών δημιουργούν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά εργασίας, την απασχόληση και το κοινωνικό κράτος. Πόσο ελκυστική είναι η ελληνική αγορά εργασίας ώστε να θέλουν εργοδότες, εργαζόμενοι και επενδυτές να ενταχθούν στην τυπική εργασία;
Πόσο έτοιμοι είμαστε να επιβιώσουμε και να επιτύχουμε στην νέα κανονικότητα που σχηματίζεται αλλά απαιτεί γερές βάσεις ώστε να υπηρετήσει τις καινούργιες απαιτήσεις του ανθρώπινου κεφαλαίου; Αρκούν οι συστηματικές προσπάθειες της Κυβέρνησης ώστε να γίνουμε ελκυστικότεροι σε εκείνους που ταιριάζουν στο μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας;
Πώς βοηθάει η μεταρρύθμιση στην ασφάλιση να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της συνεχώς διευρυνόμενης ψαλίδας των εισοδημάτων; Θα καταφέρουμε να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας προς την επόμενη γενιά ώστε να λάβουν αυτό που τους αναλογεί όταν θα έρθει η ώρα;»
Η εισαγωγική τοποθέτηση της Δρ. Βενετίας Κουσία, Γενικής Διευθύντριας του Συμβουλίου Ανταγωστικότητας της Ελλάδας, έθεσε ξεκάθαρα τους προβληματισμούς που επικρατούν σήμερα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά γενικότερα διεθνώς, στη σημαντική εκδήλωση που διοργάνωσε το Συμβούλιο με θέμα: Δημογραφικό, Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση και Επενδύσεις.
Στη συζήτηση συμμετείχαν οι: Σίμος Αναστασόπουλος, Πρόεδρος Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας, Πάνος Τσακλόγλου, Υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Παναγιώτης Λιαργκόβας , Πρόεδρος του ΔΣ και Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΠΕ, Χρήστος Ιωάννου, Διευθυντής τομέα Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας ΣΕΒ, Μιλτιάδης Νεκτάριος – Καθηγητής της Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Δρ. Μαρίλη Μέξη, Ιnternational Labor Organization (ILO), Λάμπρος Γκόγκος, Partner ΕΥ, Δρ. Βενετία Κουσία, Γενική Διευθύντρια Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας και συντόνισε ο δημοσιογράφος Σταμάτης Ζαχαρός.
Ο κ. Τσακλόγλου, παρουσίασε την μείωση του πληθυσμού μέσω του κατά κεφαλή γεννήσεων που πέφτει στο 1,37, ενώ αυξάνεται σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης στα 78 έτη. Έχουμε δηλαδή μια πλήρη αναστροφή της ηλικιακής πυραμίδας και οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα είναι και θα γίνουν λιγότεροι και γηραιότεροι. «Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση με την δημιουργία του νέου Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) έχει μακρόπνοο ορίζοντα, προνοητικό χαρακτήρα και στο επίκεντρό της βρίσκονται οι ανάγκες της νέας γενιάς. Δηλαδή, της γενιάς που έχει μεγαλώσει σε μια δεκαετία κρίσης, στις πλάτες της οποίας έχουν φορτωθεί δυσανάλογα μεγάλα βάρη». Ο κ. Τσακλόγλου τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «η μεταρρύθμιση έρχεται να αντιμετωπίσει τέσσερα μείζονος σημασίας ζητήματα:
(i) την υπερβολική έκθεση του ασφαλιστικού μας συστήματος στο σύνολό του στον λεγόμενο “δημογραφικό κίνδυνο”, δηλαδή στο ότι λόγω της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού ολοένα και μικρότερος αριθμός εργαζομένων καλείται να πληρώσει για τις συντάξεις ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού συνταξιούχων,
(ii) την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων για τη νέα γενιά σε σύγκριση με το σημερινό σύστημα, καθώς η εμπειρία χωρών με ώριμα κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά συστήματα δείχνει ότι αυτά έχουν υψηλότερες αποδόσεις από διανεμητικά συστήματα όπως το υφιστάμενο,
(iii) τη συνδρομή του ασφαλιστικού μας συστήματος στην αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας, καθώς σημαντικό μέρος των εισφορών θα επενδύονται στην ελληνική οικονομία, και, (iv) την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των νέων στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, καθώς με τη δημιουργία ατομικών λογαριασμών και κουλτούρας διαφάνειας μειώνονται τα κίνητρα από πλευράς εργαζομένου για μαύρη-αδήλωτη εργασία».
Ο κ. Λιαργκόβας τόνισε πως η λέξη κλειδί είναι η μεταρρύθμιση. Στο συνταξιοδοτικό αυτή τη στιγμή αλλά είναι επιβεβλημένη η μεταρρύθμιση και σε άλλους χώρους ώστε να δοθούν λύσεις, όπως η αύξηση της παραγωγικότητας. Την αύξηση παραγωγικότητας υποστήριξε και ο κ. Ιωάννου, προτείνοντας μια αναδιάρθρωση των αμοιβών προς τα πάνω και μια παράλληλη κοινωνική πολιτική που θα περιλαμβάνει παροχές όπως την βρεφονηπιακή κάλυψη.
Η Δρ. Μέξη, επεσήμανε την ανάγκη για αλλαγή φιλοσοφίας στις πολιτικές σε κάθε επίπεδο εφόσον είναι σαφής η αλληλοεπίδραση τους πλέον, υποστηρίζοντας ότι η αυτοματοποίηση που συντελείται σήμερα μειώνει το εργατικό δυναμικό αλλά ταυτόχρονα το διαφοροποιεί. Κάτι το οποίο επιβάλλει την επανατοποθέτηση της παιδείας και της επαγγελματικής κατάρτισης. Ο κ. Γκόγκος, αναφέρθηκε στον ιδιωτικό τομέα και στο ρόλο που οφείλει να παίξει στη συγκεκριμένη συγκυρία αποφορτίζοντας το διανεμητικό σύστημα.
Συμπερασματικά, όλοι οι συμμετέχοντες κατέληξαν ότι το δημογραφικό, το ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό έχουν ένα κοινό σημείο: είναι όλα σοβαρά προβλήματα που απαιτούν την ευρηματικότητα των διαμορφωτών πολιτικής και όλων των συμμετεχόντων στην αγορά εργασίας.
«Το περιβάλλον γύρω μας αλλάζει δραματικά και κατά συνέπεια η φιλοσοφία μας απέναντι στην αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών πρέπει να αλλάζει παράλληλα. Για να έρθουν διαφορετικά αποτελέσματα χρειάζεται να αλλάξει αυτό που κάνουμε. Για να μην μείνουμε πολίτες ενός απολιθωμένου δάσους, ας ξεκινήσουμε από την μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού που ήταν αφυπνιστική και ας δούμε το επόμενο αναγκαίο και εφικτό και όχι μόνο το επιθυμητό», καταλήγει η ανακοίνωση.