Απόφαση ΓΔΕΕ: «Απορρίπτεται η προσφυγή του ελληνικού συνεταιρισμού μαστιχοπαραγωγών δικαιούχου του σήματος κατά της αρνητικής απόφασης του EUIPO»
Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
Με τη δημοσιευθείσα στις 29-09-2021 απόφασή του, το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΓΔΕΕ) επικύρωσε την απόφαση του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) περί άρνησης επέκτασης της προστασίας διεθνούς καταχώρισης στην Ένωση του σήματος MASTIHACARE.
Συγκεκριμένα, το ΓΔΕΕ απέρριψε την προσφυγή της απέρριψε την προσφυγή της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου κρίνοντας ότι το EUIPO ορθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το εν λόγω σήμα περιγράφει τον σκοπό και τη λειτουργία των επίμαχων προϊόντων και ότι δεν θα μπορούσε να τύχει προστασίας ως διεθνής καταχώριση στην ΕΕ.
Ιστορικό της υπόθεσης
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2017, ο συνεταιρισμός Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου κατέθεσε ενώπιον του EUIPO αίτηση επέκτασης της προστασίας διεθνούς καταχώρισης στην ΕΕ (λεκτικό σήμα «MASTIHACARE») βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001 [κανονισμός για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης]. Tα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση περιέχουν μαστίχα Χίου και υπάγονται στην κλάση 3, κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας για τη διεθνή ταξινόμηση των προϊόντων και των υπηρεσιών με σκοπό την καταχώριση των σημάτων, όπως είδη αρωματοποιίας, είδη κόμμωσης, αιθέρια έλαια κ.ά.
Toν Φεβρουάριο του 2019, η εξετάστρια του EUIPO απέρριψε την αίτηση, θεωρώντας ότι το εν λόγω σημείο δεν είχε αποκτήσει διακριτικό χαρακτήρα διά της χρήσης. Τον Μάρτιο του 2019, ο συνεταιρισμός άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης αυτής. Στις 25 Νοεμβρίου 2019, το πρώτο τμήμα προσφυγών του EUIPO απέρριψε την προσφυγή αυτή.
Κατά της τελευταίας απόφασης, ο συνεταιρισμός άσκησε προσφυγή ακύρωσης ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου. Προσήψε στο ως άνω τμήμα, πρώτον, ότι εσφαλμένα έκρινε ότι το σήμα για το οποίο ζητείται η καταχώριση είναι περιγραφικό και στερείται διακριτικού χαρακτήρα και, δεύτερον, ότι δεν αιτιολόγησε επαρκώς την απόφασή του.
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με την απόφασή του αυτή, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή του συνεταιρισμού και επικύρωσε την απόφαση του τμήματος προσφυγών.
Όσον αφορά την εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα του επίμαχου σημείου, το Γενικό Δικαστήριο εξέτασε εάν κατά την αντίληψη τμήματος του ενδιαφερόμενου κοινού, υπήρχε αρκούντως άμεση και συγκεκριμένη σχέση μεταξύ του όρου «mastihacare» και των επίμαχων προϊόντων, δηλαδή, ότι ο όρος αυτός προσδιορίζει προϊόν που περιέχει μαστίχα Χίου και χρησιμοποιείται για τη βελτίωση ή τη διατήρηση της υγείας ή της ευεξίας. Σημείωσε δε ότι το ενδιαφερόμενο κοινό απαρτίζεται τόσο από τους ελληνόφωνους και όσο και από αγγλόφωνους καταναλωτές. Όμως, αρκεί να διαπιστωθεί ο περιγραφικός χαρακτήρας του σημείου που ζητείται καταχώριση έστω στην αντίληψη ενός τμήματος του κοινού. Η καταχώριση ενός σημείου πρέπει να απορρίπτεται όταν αυτό έχει περιγραφικό χαρακτήρα ή όταν στερείται διακριτικού χαρακτήρα στη γλώσσα ενός κράτος μέλους, έστω και αν είναι δυνατή η καταχώρισή του εντός άλλου κράτους μέλους.
Πρώτον, το Γενικό Δικαστήριο επεσήμανε ότι η σημασία του όρου «mastihacare» γίνεται αμέσως αντιληπτή από τον ελληνόφωνο καταναλωτή, καθώς καταλαβαίνει τόσο το στοιχείο «mastiha», που αποτελεί μεταγραφή της ελληνικής λέξης «μαστίχα», δηλαδή, της ρητίνης που συλλέγεται από τα μαστιχόδεντρα της Χίου, παραδοσιακού προϊόντος με μεγάλη φήμη, όσο και το στοιχείο «care», που ανήκει στο βασικό λεξιλόγιο της αγγλικής γλώσσας, που είναι κατανοητή για μεγάλο μέρος των καταναλωτών της Ένωσης, συνεπώς και της Ελλάδας και της Κύπρου.
Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα του συνεταιρισμού ότι ο όρος «mastihacare» γίνεται αντιληπτός από τον ελληνόφωνο καταναλωτή ως διακριτικό σημείο το οποίο καθιστά δυνατό τον προσδιορισμό προϊόντων προερχομένων από τον ίδιο.
Τρίτον, η καταχώριση του σήματος MASTIHACARE στην Ελλάδα δεν αποδεικνύει τον διακριτικό χαρακτήρα του επίμαχου σήματος. Το καθεστώς των σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα αυτοτελές σύστημα, το οποίο αποτελείται από σύνολο κανόνων και έχει δικούς του σκοπούς, η δε εφαρμογή του είναι ανεξάρτητη από κάθε εθνικό σύστημα.
Bάσει των παραπάνω, το Γενικό Δικαστήριο έκρινε ότι η σημασία του όρου «mastihacare» γίνεται αμέσως αντιληπτή από τουλάχιστον σημαντικό μέρος του ελληνόφωνου ενδιαφερόμενου κοινού ως περιγραφική των επίμαχων προϊόντων. Συνεπώς, ορθώς εκτίμησε το τμήμα προσφυγών ότι το εν λόγω σήμα περιέγραφε τον σκοπό και την λειτουργία των προϊόντων αυτών και ότι δεν θα μπορούσε να τύχει προστασίας ως διεθνής καταχώριση στην ΕΕ.
Τέλος, το Γενικό Δικαστήριο υπογράμμισε ότι το τμήμα προσφυγών αιτιολόγησε επαρκώς την απόφασή του.
Γίνεται υπόμνηση ότι τα σήματα της Ένωσης και τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα ισχύουν σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα σήματα της Ένωσης συνυπάρχουν με τα εθνικά σήματα. Τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα συνυπάρχουν με τα εθνικά σχέδια και υποδείγματα. Οι αιτήσεις καταχωρίσεως σημάτων της Ένωσης και κοινοτικών σχεδίων και υποδειγμάτων απευθύνονται στο EUIPO. Οι προσφυγές κατά των σχετικών αποφάσεων ασκούνται ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.
Υπενθυμίζεται ακόμα ότι κατά της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου και εντός δύο μηνών και δέκα ημερών από της κοινοποιήσεώς της μπορεί να ασκηθεί αναίρεση ενώπιον του Δικαστηρίου, περιοριζόμενη σε νομικά ζητήματα. Η αίτηση αναιρέσεως θα υποβληθεί σε διαδικασία προηγούμενης εγκρίσεως της εξετάσεώς της. Προς τούτο, πρέπει να συνοδεύεται από αίτηση για την έγκριση της εξετάσεώς της, η οποία να εκθέτει το σημαντικό ζήτημα ή τα σημαντικά ζητήματα που εγείρει η αναίρεση για την ενότητα, τη συνοχή ή την εξέλιξη του δικαίου της Ένωσης.
Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA