Μακριά από τους στόχους για την επιτάχυνση της εκκαθάρισης χρεών από το Δημόσιο προς τους προμηθευτές, βρίσκεται ο φορολογικός μηχανισμός, με αποτέλεσμα να έχουν και πάλι «φουσκώσει» οι οφειλές προς τους ιδιώτες.
Αλέξανδρος Κλώσσας
Το πρόβλημα παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις εάν σε αυτές τις οφειλές προστεθούν οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων και οι επιστροφές ΦΠΑ. Με αυτά τα δεδομένα το υπουργείο Οικονομικών προσπαθεί για ακόμα μια φορά να αυξήσει την ταχύτητα των διαδικασιών προκειμένου να περιορίσει την αναμονή των ιδιωτών ώστε να λάβουν τα ποσά που τους οφείλει το Δημόσιο.
Οι συγκεκριμένες καθυστερήσεις αποτελούν από τα κύρια ζητήματα που επαναφέρουν διαρκώς στο τραπέζι οι δανειστές, με το θέμα να βρίσκεται διαρκώς στις πρώτες θέσεις της ατζέντας των ελέγχων. Το ίδιο συμβαίνει και στην εν εξελίξει 12η αξιολόγηση, με τους ελεγκτές να ασκούν πιέσεις προς την κυβέρνηση για άμεση επίλυση του ζητήματος.
Το πρόβλημα των καθυστερήσεων στις επιστροφές των φόρων κατατάσσει τη χώρα στην πρώτη τριάδα μεταξύ των υπόλοιπων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με την Κύπρο και την Ιταλία. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο χρόνος που απαιτείται στη χώρα μας προκειμένου να επιστραφεί ο ΦΠΑ είναι 31 εβδομάδες. Ακόμα χειρότερα είναι βέβαια στην Ιταλία και την Κύπρο καθώς ο αντίστοιχος χρόνος ανέρχεται σε 62 και 43 εβδομάδες.
Το πρόβλημα που έχει εντοπιστεί εδώ και πολλά χρόνια έχει επιχειρηθεί να λυθεί με διάφορους τρόπους. Ωστόσο γραφειοκρατία, τεράστιος όγκος δεδομένων, αλλά και πολλές φορές οι δημοσιονομικές ανάγκες καθιστούν αδύνατη την επιτυχία οποιαδήποτε σχεδίου θα μπορούσε να λύσει το θέμα. Πλέον το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι η μόνη λύση που θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα είναι η ψηφιοποίηση των φορολογικών συναλλαγών η οποία θα απλοποιήσει και ταυτόχρονα θα επιταχύνει όλες τις διαδικασίες.
Πάντως τα ληξιπρόθεσμα χρέη του δημοσίου προς τους ιδιώτες παρά τις νέες κυβερνητικές δράσεις και μέτρα για την αποπληρωμή τους κινούνται σε υψηλά επίπεδα στερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, τα κρατικά φέσια ανέρχονται σε 1,75 δισ. ευρώ και μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων, ύψους 547 εκατ. ευρώ, φτάνουν τα 2,3 δισ. ευρώ.
Τη μερίδα του λέοντος κατέχουν τα νοσοκομεία, με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους στο τέλος Ιουλίου του 2021 να ανέρχονται στο ποσό των 927 εκατ. ευρώ, έναντι 502 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020. Οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης είχαν οφειλές ύψους 470 εκατ. ευρώ τον περασμένο Ιούλιο, έναντι 356 εκατ. ευρώ στο τέλος του περσινού Δεκεμβρίου.
Στους ΟΤΑ οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς τρίτους ανήλθαν τον μήνα Ιούλιο στο ποσό των 153 εκατ. ευρώ και αφαιρουμένων των προσαρμογών σε 107 εκατ. ευρώ, έναντι 252 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2020, δηλαδή μειώθηκαν κατά 40%. Η μείωση απορρέει από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης των ΟΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, που για το τρέχον οικονομικό έτος ανήλθε στο ποσό των 72 εκατ. ευρώ.
Οι θεσμοί πιέζουν για την εκκαθάριση των οφειλών δείχνοντας «κίτρινη κάρτα» στην κυβέρνηση λόγω χαμηλών επιδόσεων ενώ η συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι τα «κόκκινα χρέη» του δημοσίου δεν θα πρέπει να ξεπερνούν σε ετήσια βάση το 0,2% του ΑΕΠ ή σε απόλυτα ποσά τα 350 εκατ. ευρώ αλλά λόγω της υγειονομικής κρίσης έχει δοθεί πίστωση χρόνου για την επίτευξη του στόχου.
