Κώστας Κατίκος
Βροχή αναδρομικών 11μήνου για επικουρικές συντάξεις, Δώρα και έξτρα εφάπαξ, με ποσά που αγγίζουν το μισό εκατομμύριο ευρώ (448.327 ευρώ), προβλέπονται σε σειρά από δικαστικές αποφάσεις του τελευταίου διμήνου που έχουν εκδοθεί από το Πρωτοδικείο Αθήνας και ως επί το πλείστον δικαιώνουν συνταξιούχους για αντισυνταγματικές περικοπές συντάξεων.
Ανάμεσα σε αυτές υπάρχουν και αποφάσεις που δικαιώνουν προσφυγές αποστράτων με επιστροφές τόκων επί των εισπραχθέντων επιστροφών του 2018 με το Νόμο 4575, αλλά και αναδρομικά από μη καταβληθείσες αποδοχές και επιδόματα εφημεριών.
Ακτινογραφία
Από την έρευνα που έκανε ο «Ε.Τ.» σχετικά με τις αποφάσεις που βγάζουν τα δικαστήρια, προκύπτει ότι όλες δικαιώνουν τις προσφυγές που είχαν ασκήσει οι συνταξιούχοι για επιστροφές περικοπών σε επικουρικές συντάξεις και Δώρα επικουρικών συντάξεων, ενώ βγαίνουν και αποφάσεις που επιστρέφουν και Δώρα κύριων συντάξεων. Από τις 15 αποφάσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί το τελευταίο δίμηνο, οι 13 επιδικάζουν αναδρομικά συντάξεων και συμπληρωματικά εφάπαξ (σε συνταξιούχους ΔΕΗ), ενώ άλλες 2 επιστρέφουν τόκους 2ετίας σε αναδρομικά «Ενστόλων» που εισπράχθηκαν άτοκα το 2018 και διαφορές μισθών και επιδομάτων για απλήρωτες εφημερίες.
Οι 15 αποφάσεις επιστρέφουν 448.327 ευρώ σε 200 δικαιούχους, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι συνταξιούχοι.
Χαρακτηριστικό, δε, των αποφάσεων για τους συνταξιούχους είναι πως όλες χρησιμοποιούν και αποδέχονται καθολικά τις βασικές αποφάσεις που έχει βγάλει και επικαιροποιήσει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) με τις οποίες έχουν κριθεί αντισυνταγματικές οι μειώσεις που έγιναν με τους Νόμους 4051/2012 και 4092/2012 σε κύριες, επικουρικές και Δώρα, για το διάστημα από Ιούνιο 2015 ως Μάιο 2016, και πρέπει να τους επιστραφούν.
Μερική αποκατάσταση
Για αυτό το 11μηνο ο Νόμος 4714/2020 που ψήφισε πέρυσι η κυβέρνηση προβλέπει τη μερική και όχι την ολική ικανοποίηση των συνταξιούχων, καθώς τους επιστράφηκαν οι μειώσεις που είχαν στις κύριες συντάξεις με καθαρό ποσό 1,1 δισ. ευρώ, ενώ έμειναν απέξω οι επιστροφές 11μήνου για τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων και των Δώρων κύριων και επικουρικών συντάξεων τα οποία καταργήθηκαν ολοσχερώς από 1ης/1/2013.
Τη νομοθετική παράλειψη έρχονται να διορθώσουν τα δικαστήρια και οι αποφάσεις που βγαίνουν είναι «καρμπόν» ως προς την επιχειρηματολογία των δικαστών, καθώς κρίνουν ότι οι συνταξιούχοι πρέπει να πάρουν αναδρομικά και για επικουρικές και για Δώρα, γιατί αυτό λέει το ΣτΕ, ενώ η κυβέρνηση περιόρισε τα αναδρομικά μόνον στις κύριες συντάξεις.
Μπλόκο…
Αλλο ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο των αποφάσεων είναι πως στις πιο πρόσφατες οι δικαστές ακυρώνουν και το επιχείρημα που προβάλλουν οι εκπρόσωποι του ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ, ότι δηλαδή μετά τις πληρωμές του Νόμου 4714/2020 (για τα αναδρομικά κύριων συντάξεων) έχουν αποσβεστεί οι αξιώσεις των συνταξιούχων για πρόσθετες διεκδικήσεις! Οι δικαστές λένε όμως ορθά – κοφτά ότι τέτοιοι ισχυρισμοί, παρότι το λέει ο νόμος, είναι αβάσιμοι γιατί δεν προκύπτει ότι έχουν ικανοποιηθεί όλες οι απαιτήσεις των συνταξιούχων, μια που δεν έχουν πληρωθεί τα οφειλόμενα ποσά επιστροφών από τις μειώσεις επικουρικών και τα Δώρα. Ο νόμος βέβαια λέει ότι οι απαιτήσεις αποσβένονται για όσους δεν έχουν κάνει αγωγές διεκδίκησης αναδρομικών και εξαιρεί τις αγωγές που είχαν ασκηθεί πριν επιστραφούν οι περικοπές στις κύριες συντάξεις.
Ωστόσο, και σύμφωνα με νομικές ερμηνείες, η διατύπωση των αποφάσεων στο σημείο αυτό είναι τέτοια που θα μπορούσε να ακυρώσει συνολικά τη διάταξη περί απόσβεσης απαιτήσεων ανεξάρτητα από το αν οι συνταξιούχοι έκαναν ή δεν έκαναν προσφυγές, καθώς το υπέρτερο ζήτημα είναι το αν τελικά πήραν όλα τα αναδρομικά 11μήνου που λέει το ΣτΕ ή όχι. Εν προκειμένω, δεν αποδόθηκαν όλα τα αναδρομικά, και γι’ αυτό τα δικαστήρια απορρίπτουν συλλήβδην τους ισχυρισμούς περί «απόσβεσης απαιτήσεων» βάσει του άρθρου 114 του Νόμου 4714/2020.
Σε εκκρεμείς δίκες με αγωγές είναι περίπου 400.000 συνταξιούχοι, ενώ πάνω από 700.000 δεν έχουν προβεί σε δικαστικές διεκδικήσεις. Οι 400.000 θεωρητικά έχουν κλειδώσει επιστροφές 11μήνου αλλά θα πάρει χρόνο μέχρι να βγουν οι αποφάσεις τους. Για τους 700.000 όμως μπορεί να ανοίξει παράθυρο ελπίδας ότι θα πάρουν και αυτοί ένα ποσό από τα χρωστούμενα αναδρομικά, εφόσον κριθεί πιο καθαρά πλέον από τη νομολογία των δικαστηρίων ότι καμία απαίτηση δεν έχει αποσβεστεί, είτε υπάρχουν αγωγές είτε όχι.
Αντίστροφη μέτρηση για την τελική διάσκεψη του ΣτΕ
Πολύ σύντομα, λένε οι τελευταίες πληροφορίες, αναμένεται η τελική διάσκεψη του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), στην οποία θα ξεκαθαριστεί προς ποια κατεύθυνση θα κινείται η απόφασή του αναφορικά με τα αναδρομικά 11μήνου για τις μειώσεις σε επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα. Η απόφαση μπορεί να κινηθεί σε τρεις κατευθύνσεις:
1 Να είναι θετική για όσους έχουν κάνει αγωγές (400.000 συνταξιούχοι) και μέσα σε αυτούς να συμπεριληφθούν και οι συνταξιούχοι που δεν άσκησαν προσφυγές, ώστε όλοι να πάρουν τις επιστροφές 11 μηνών.
2 Να είναι θετική εν μέρει, δηλαδή για τους συνταξιούχους που έχουν αγωγές και να μείνουν εκτός όσοι δεν άσκησαν προσφυγή. Σε αυτή την περίπτωση το 11μηνο των αναδρομικών θα επιστραφεί πιο γρήγορα στους 400.000 συνταξιούχους, μέσα σε ένα χρόνο από τα δικαστικά συμβούλια. Οι δε 700.000 μη ενάγοντες συνταξιούχοι δεν θα πάρουν τίποτε.
3 Να δοθούν αναδρομικά σε όλους όσοι τα διεκδικούν. Σε αυτή την περίπτωση οι 400.000 συνταξιούχοι είναι κατοχυρωμένοι για αναδρομικά 11μήνου με τις αγωγές που έχουν ασκήσει, αλλά οι 700.000 θα πρέπει να κάνουν αγωγές ως το τέλος του 2021 για να προλάβουν την παραγραφή. Οι διεκδικήσεις τους θα είναι για αναδρομικά από μειώσεις στο διάστημα Ιανουαρίου 2016-Μαΐου 2016, καθώς για αυτό το 6μηνο τα αναδρομικά παραγράφονται μετά την 1η/1/2022, ενώ για το διάστημα Ιουνίου 2015-Δεκεμβρίου 2015 έχει επέλθει 5ετής παραγραφή και δεν μπορούν να τα διεκδικήσουν.
Νοέμβριο αποφάσεις για το Δημόσιο
Στα μέσα Νοεμβρίου αναμένεται νέα απόφαση από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την επιστροφή αναδρομικών στους συνταξιούχους του Δημοσίου από τις κρατήσεις 3% ως 14% στις κύριες μικτές συντάξεις πάνω από τα 1.400 ευρώ. Είναι οι κρατήσεις της ΕΑΣ που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το 2017, πλην όμως ούτε αυτές ακυρώθηκαν από τις συντάξεις.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο καλείται να πει όχι αν είναι αντισυνταγματικές οι περικοπές, αλλά αν θα επιστραφούν για 2 έτη, δηλαδή για 2017 και 2018 στους συνταξιούχους, ή αν θα μπει στα αναδρομικά και το 2019-2020.
Ηδη, σε αρκετές αποφάσεις της τριμελούς επιτροπής του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι συνταξιούχοι δικαιώνονται και πληρώνονται, αλλά το θέμα είναι αν θα πάρουν πίσω την ΕΑΣ και οι συνταξιούχοι που δεν προσέφυγαν στο Ε.Σ.
Το θέμα απασχολεί τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας και η πρόταση που έχει συζητηθεί και μπορεί να κερδίσει έδαφος (αν τα λεφτά δεν επαρκούν για αναδρομικά επικουρικών και ΕΑΣ) είναι ο συμψηφισμός αναδρομικών με προσωπικές διαφορές συντάξεων. Αυτό σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι θα κατεβάσουν ή και θα μηδενίσουν την προσωπική διαφορά και θα περιμένουν πολύ νωρίτερα, δηλαδή από το 2023, τις κανονικές αυξήσεις, που σε άλλη περίπτωση, λόγω υψηλών προσωπικών διαφορών, θα τις έβλεπαν μετά το 2028.
ΔΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ στο EleftherosTypos.gr
