Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για το νέο Εξοικονομώ, καθώς υπολογίζεται πως η σχετική πλατφόρμα θα «ανοίξει» για την υποβολή των αιτήσεων έως τα μέσα του Δεκεμβρίου.
Η έναρξη του προγράμματος πήγε πίσω χρονικά για ένα τελευταίο «λίφτινγκ», ώστε να επιτραπεί σε περισσότερους να διεκδικήσουν επιδοτήσεις για εργασίες που θα αναβαθμίσουν ενεργειακά τις οικίες τους.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος διαμορφώνει τον πλήρη οδηγό εφαρμογής του νέου Εξοικονομώ, ο οποίος περιέχει αλλαγές της τελευταίας στιγμής και αναμένεται πως θα δημοσιευτεί μέσα στο επόμενο δεκαήμερο.
Μία από αυτές τις αλλαγές είναι ότι θα επιτραπεί και σε όσους απέκτησαν ακίνητο εντός του 2021 να διεκδικήσουν την επιδότηση: Σήμερα, βάσει των όσων προβλέπονται κανένα σπίτι ακόμη και αν έχει χτιστεί κάμποσες δεκαετίες πίσω δεν επιδοτείται εάν μεταβιβάστηκε μέσα στο τρέχον έτος, αφήνοντας έτσι εκτός επιδοτήσεων χιλιάδες ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών.
Επιπλέον, ο οδηγός θα ενσωματώνει τόσο το έξτρα κονδύλι για τους οικονομικά ευπαθείς, όσο και την αναπροσαρμογή των δαπανών για ευρεία γκάμα υλικών που «ξέφυγαν» οι τιμές τους.
Κάλυψη του αυξημένου κόστους
Από το καλοκαίρι όταν και ανακοινώθηκαν οι βασικές αρχές του νέου «Εξοικονομώ» έχει μεσολαβήσει ένα διάστημα – «φωτιά» που έφερε τα πάνω- κάτω στην αγορά των οικοδομικών υλικών με τεράστιες αυξήσεις του κόστους.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη αναγκάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προχωρήσει σε προσαρμογές των ανώτατων ορίων που μπορεί να δαπανήσει ένα νοικοκυριό, προκειμένου να καλυφθεί το αυξημένο κόστος.
Πέρα από αυτό πρέπει να εξειδικευτεί και το «κομμάτι» του Προγράμματος που αφορά στα ευάλωτα νοικοκυριά, αλλά και να γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές ώστε να επιτραπεί να διεκδικήσουν τις επιδοτήσεις και οι ιδιοκτήτες ακινήτων που άλλαξαν χέρια εντός του 2021 και αποκλείονται ως τώρα από το νέο Εξοικονομώ.
Με δεδομένο ότι καταργείται η σειρά προτεραιότητας και οι αιτήσεις θα αξιολογούνται πλέον βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την επικράτεια.
Νέο Εξοικονομώ: Τι πρέπει να κάνουν τα νοικοκυριά
Πάντως, τα νοικοκυριά θα πρέπει να αρχίσουν να προετοιμάζονται από τώρα για την υποβολή των αιτήσεων, ενώ οφείλουν να γνωρίζουν πως απαιτείται το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης – που κατατάσσει την κατοικία τους στην ενεργειακή τάξη με βάση τα σημερινά χαρακτηριστικά του ακινήτου – καθώς και ότι ο συνολικός επιλέξιμος προς επιδότηση προϋπολογισμός των εργασιών δεν πρέπει να ξεπερνά τα 28.000 ευρώ.
Ποιες παρεμβάσεις όμως επιδοτούνται;
- Αντικατάσταση κουφωμάτων
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης
- Συστήματα ψύξης – θέρμανσης
- Αναβάθμιση φωτισμού
Όσον αφορά στις αλλαγές αυτές έχουν να κάνουν με την αύξηση 10%-15% των ανώτατων ορίων δαπάνης ανά κατηγορία σε κάποιες από τις επιλέξιμες παρεμβάσεις.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως το νέο «Εξοικονομώ» υιοθετεί μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία στις επιδοτήσεις για «μαστορέματα» στο σπίτι σε σχέση με προηγούμενους κύκλους. Η λογική του «όποιος πρόλαβε… την κρατική ενίσχυση είδε» πήγε.. «περίπατο» και υιοθετήθηκε ένα νέο μοντέλο μοριοδότησης.
Νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά, εισαγωγή κοινωνικών κριτηρίων για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή, αλλά και εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων, είναι μερικές μόνον από τις καινοτομίες του νέου «Εξοικονομώ».
Όλα αυτά τα στοιχεία, αλλά και η εισοδηματική κατάσταση ενός νοικοκυριού, ουσιαστικά θα καθορίζουν το ποιοι είναι δικαιούχοι των επιδοτήσεων για ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατοικίας, μέσα από ένα σύστημα μοριοδότησης.
Ο προϋπολογισμός για τους ευάλωτους
Δημιουργείται μάλιστα ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσω του οποίου –μεταξύ άλλων– θα παρέχονται εγγυήσεις στις τράπεζες, προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις.
Προτεραιότητα ένταξης θα δίνεται σε ΑμεΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους, νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, κτίρια που κατατάσσονται σε χαμηλότερη ενεργειακή κλάση που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερες ανάγκες θέρμανσης και παλαιότερες κατασκευές.
Στις παρεμβάσεις της «τελευταίας στιγμής» περιλαμβάνεται και εκείνη που έχει να κάνει με τους ιδιοκτήτες ακινήτων που μεταβιβάστηκαν εντός του 2021: Η συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών έμενε εκτός επιδοτήσεων, όμως στον αναλυτικό Οδηγό αυτό θα αλλάξει και θα αποκτήσουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν κονδύλια ενεργειακής αναβάθμισης και όσοι απέκτησαν φέτος το ακίνητό τους.
Τα εισοδηματικά κριτήρια για τις επιδοτήσεις μέσω του νέου Εξοικονομώ
Τι προβλέπει όμως το πρόγραμμα σε επίπεδο επιδοτήσεων, αλλά και εισοδηματικών κριτηρίων;
Η επιδότηση κυμαίνεται από 40% έως και 75% της συνολικής δαπάνης και συγκεκριμένα τα ποσοστά επιδότησης των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης κλιμακώνονταν ως εξής:
- Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75%.
- Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70%.
- Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55%.
- Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45%.
- Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %.
Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. Στη δεύτερη περίπτωση η επιδότηση διαμορφώνεται σε 40% ανεξαρτήτως εισοδήματος
