Δύο όπλα για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Αντιμέτωποι με τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας τους αναμένεται να βρεθούν από τις αρχές του 2022 και σταδιακά 10.000 οικονομικά ευάλωτοι δανειολήπτες, εφόσον δεν κάνουν χρήση της διπλής προστασίας που παρέχει το νομοθετικό πλαίσιο της «Δεύτερης Ευκαιρίας».
Της Αναστασίας Παπαϊωάννου
Μολονότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα είτε για ρύθμιση είτε για πτώχευση είναι ανοιχτή από την 1η Ιουνίου, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά, καθώς οι ευάλωτοι δανειολήπτες (με βάση τα στοιχεία που δηλώνουν στην εφορία και στις τράπεζες) δείχνουν απροθυμία ένταξης.
Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν στείλει τους τελευταίους μήνες ειδοποιητήρια -ακόμη και εξώδικα- στους εν λόγω δανειολήπτες, καλώντας τους να ενταχθούν στο νέο προστατευτικό πλαίσιο, ωστόσο, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, δεν υπάρχει ανταπόκριση.
Το ζήτημα, δεδομένου ότι οι πλειστηριασμοί -παρά την πολύμηνη αποχή των δικηγόρων- θα αρχίζουν να διεξάγονται κανονικά με την αυγή του 2022, έχει σημάνει συναγερμό, με την κυβέρνηση και τις εταιρείες διαχείρισης «κόκκινων» δανείων να καλούν τους δανειολήπτες να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία κάνοντας χρήση των προστατευτικών διατάξεων του νομικού πλαισίου. Από την πλευρά της πολιτείας έχουν δοθεί, στο πλαίσιο της «Δεύτερης Ευκαιρίας», δύο όπλα στους ευάλωτους οικονομικά δανειολήπτες, τα οποία υποστηρίζονται έτι περαιτέρω εφόσον αξιοποιηθούν είτε με επιδότηση της μηνιαίας δόσης είτε με το επίδομα στέγασης.
Τα δύο όπλα αλλά και οι δύο επιλογές των οικονομικά ευάλωτων δανειοληπτών είναι τα εξής:
Ρύθμιση με επιδότηση δόσης
Όσοι δανειολήπτες -υπολογίζονται σε 60.000- με «κόκκινο» δάνειο είναι οικονομικά ευάλωτοι, αλλά δεν επιθυμούν να δηλώσουν πτώχευση έχουν τη δυνατότητα βάσει του νόμου να ενταχθούν στο πλαίσιο της «Δεύτερης Ευκαιρίας», επιλέγοντας τη ρύθμιση εξυγίανσης των χρεών τους, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο την πρώτη κατοικία τους από τον πλειστηριασμό.
Η ρύθμιση μπορεί να φτάσει έως τις 420 δόσεις στην αποπληρωμή του δανείου, ωστόσο δεν περιλαμβάνει «κούρεμα» οφειλής, εκτός κι αν αυτό προκύψει στον διακανονισμό με τις τράπεζες. Η ένταξη των δανειοληπτών στη ρύθμιση εξυγίανσης θα τους επιφέρει δύο οφέλη:
πρώτον, τη μηνιαία και για 5 έτη επιδότηση της δόσης (όχι επίδομα στέγασης) από 70 έως 210 ευρώ από το Δημόσιο, αφετέρου την προστασία της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό, υπό την προϋπόθεση ότι η επιδοτούμενη (έως ένα ποσοστό) αλλά και το τμήμα που θα πληρώνει ο δανειολήπτης από τη μηνιαία δόση θα καταβάλλονται κανονικά χωρίς διακοπή άνω των τριών μηνών.
Η περίμετρος των εν δυνάμει δανειοληπτών αυξάνεται αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι, πέραν των ευάλωτων, όπως τα ορίζει ο νόμος της «Δεύτερης Ευκαιρίας», οικονομικά νοικοκυριών, την ένταξή τους στη ρύθμιση μπορούν να αιτηθούν και οι υπόλοιποι δανειολήπτες, με υψηλότερα εισοδήματα, με τη διαφορά ότι δεν θα λάβουν κρατική επιδότηση και ο αριθμός των δόσεων θα περιορίζεται σε συνάρτηση με το ύψος της συνολικής περιουσίας τους (εισοδήματα, ακίνητα κ.λπ.).
Για να λάβει ένας δανειολήπτης στο πλαίσιο της ρύθμισης εξυγίανσης την κρατική επιδότηση της μηνιαίας δόσης (όχι για να ενταχθεί στη ρύθμιση), θα πρέπει να πληρούνται τα εξής εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια:
- Ετήσιο εισόδημα, δηλωθέν στην εφορία, από 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό έως 21.000 ευρώ για πενταμελή οικογένεια.
- Η αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να ξεπερνά τα 120.000 ευρώ (για μονοπρόσωπο νοικοκυριό) και τα 180.000 ευρώ για πενταμελή οικογένεια.
Το επίδομα θα καταβάλλεται από το Δημόσιο για 5 χρόνια, δίνοντας τη χρονική δυνατότητα στον δανειολήπτη να αυξήσει το εισόδημά του και, όταν σταματήσει η επιδότηση της δόσης, να επανέλθει στην κανονικότητα ή να προχωρήσει (εφόσον συνεχίζει να μην αντέχει το βάρος της δόσης) σε πώληση του ακινήτου.Η επιλογή της πτώχευσης
Η δεύτερη επιλογή που προστατεύει την πρώτη κατοικία από τον πλειστηριασμό και αφορά πολύ ευάλωτους οικονομικά δανειολήπτες, δηλαδή εκείνους που αποδεδειγμένα δεν έχουν τη δυνατότητα να σηκώσουν το βάρος του δανείου, είναι η δήλωση πτώχευσης.