Δικαστήριο ΕΕ: “Δεσμεύουν την Ιρλανδία οι διατάξεις της Συμφωνίας για την αποχώρηση και της Συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο”
Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
Με τη δημοσιευθείσα στις 16-11-2021 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε ότι οι διατάξεις της Συμφωνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου για το καθεστώς του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, καθώς και οι διατάξεις της Συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτής της τρίτης χώρας για τον νέο μηχανισμό παράδοσης, δεσμεύουν την Ιρλανδία. .
Επιπλέον, κατά το ΔΕΕ, δεν απαιτείται προσθήκη νομικής βάσης σχετικής με τον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης με σκοπό την σύναψη των συμφωνιών αυτών, η οποία θα ενεργοποιούσε την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου (αριθ. 21) και θα σήμαινε ότι τα μέτρα αυτά δεν θα ίσχυαν καταρχήν για την Ιρλανδία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την απόφαση του αυτή το ΔΕΕ συντάσσεται με τις δημοσιευθείσες επί της υποθέσεως προτάσεις της γεν. εισαγγελέως ΔΕΕ Juliane Kokott, η οποία είχε επίσης προτείνει στο Δικαστήριο να αποφανθεί ότι οι διατάξεις της Συμφωνίας για την αποχώρηση και της Συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας, οι οποίες προβλέπουν τη διατήρηση του καθεστώτος του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο, δεσμεύουν την Ιρλανδία. Θα πρέπει, δε, να επισημανθεί ότι οι προτάσεις της γεν. εισαγγελέως δημοσιεύθηκαν μόλις στις 9-11-2021 (ήτοι μία εβδομάδα ακριβώς πριν την έκδοση της αποφάσεως). Πιθανότατα, αυτή η ταχύτητα έκδοσης της αποφάσεως καταδεικνύει την αναγνώριση, από την πλευρά του Δικαστηρίου, της σπουδαιότητας του τιθέμενου με τη συγκεκριμένη υπόθεση ζητήματος.
Ιστορικό της υπόθεσης
Ο SD, κατά του οποίου εκδόθηκε στις 20 Μαρτίου 2020 ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης από δικαστική αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου, συνελήφθη στην Ιρλανδία στις 9 Σεπτεμβρίου 2020. Στις 8 Φεβρουαρίου 2021, το High Court (Ανώτερο Δικαστήριο, Ιρλανδία) εξέδωσε διάταξη για την παράδοση του SD στο Ηνωμένο Βασίλειο και μεταγενέστερη διάταξη με την οποία διατάχθηκε η κράτησή του μέχρι να παραδοθεί. Ο SN κατά του οποίου εκδόθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2020 ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης επίσης από δικαστική αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου, συνελήφθη στις 25 Φεβρουαρίου 2021 και τέθηκε υπό προσωρινή κράτηση μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής κατά της παράδοσής του.
Ο SD και ο SN προσέφυγαν χωριστά στο High Court (ανώτερο δικαστήριο, Ιρλανδία) ζητώντας να εξεταστεί υπό το πρίσμα του ιρλανδικού Συντάγματος η νομιμότητα της κράτησής τους. Υποστήριξαν ότι κρατούνταν παρανόμως διότι το καθεστώς του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης δεν είχε πλέον εφαρμογή μεταξύ της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Το High Court (ανώτερο δικαστήριο) έκρινε ότι τόσο ο SD όσο και ο SN τελούσαν νομίμως υπό κράτηση και, ως εκ τούτου, αρνήθηκε να διατάξει την απόλυσή τους. Σε αμφότερους χορηγήθηκε το δικαίωμα απευθείας άσκησης αναιρέσεως ενώπιον του Supreme Court (Ανώτατου Δικαστηρίου), πλην όμως κρίθηκε ότι έπρεπε να παραμείνουν υπό κράτηση εν αναμονή της έκβασης των αιτήσεων αναιρέσεως.
Με την υπό κρίση προδικαστική παραπομπή, το Supreme Court (Ανώτατο Δικαστήριο, Ιρλανδία) ζήτησε από το Δικαστήριο να διευκρινίσει κατά πόσον οι ρυθμίσεις που περιέχονται στη Συμφωνία για την αποχώρηση και στη Συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας, στον βαθμό που συνδέονται με το καθεστώς του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, δεσμεύουν την Ιρλανδία. Σε περίπτωση που κριθεί ότι δεν την δεσμεύουν, τα εθνικά μέτρα που ελήφθησαν από την Ιρλανδία προκειμένου να διατηρηθεί το καθεστώς του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης σε σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι άκυρα και, κατά συνέπεια, η συνέχιση της προσωρινής κράτησης των αναιρεσειόντων είναι παράνομη.
Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο, αποφάνθηκε ότι το άρθρο 50 ΣΕΕ, το άρθρο 217 ΣΛΕΕ και το πρωτόκολλο αριθ. 21 για τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στις Συνθήκες ΕΕ και ΛΕΕ, έχουν την έννοια ότι το άρθρο 62, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, σε συνδυασμό με το άρθρο 185, τέταρτο εδάφιο, της Συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, καθώς και το άρθρο 632 της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αφετέρου, είναι δεσμευτικά για την Ιρλανδία.
Γίνεται υπόμνηση ότι η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.
Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA
https://www.lawspot.gr/nomika-nea/eyropaiko-entalma-syllipsis-kai-symfonies-gia-brexit
