Αναλυτικά η απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη
1.1. Απόφαση Υπουργού εργασίας σε εφαρμογή ν. 4808/2021 άρθρο 79 παράγραφος 5 εδάφιο στ’
1.1.1. Εισαγωγή
Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη, που εκδόθηκε σε εφαρμογή του νόμου 4808/2021 για την Προστασία της Εργασίας (άρθρο 79 παράγραφος 5 εδάφιο στ), καταγράφονται τα κριτήρια που θα πρέπει να εφαρμόζουν οι ελεγκτικές αρχές, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν ένας υπάλληλος είναι διευθυντικό στέλεχος και μπορεί να εξαιρεθεί από τη νομοθεσία για το ωράριο. Με τις ρυθμίσεις αυτές, σε συνδυασμό:
Ø με την πρόβλεψη ότι η ιδιότητα του διευθυντικού στελέχους πρέπει να συμφωνείται ρητά στη σύμβαση εργασίας και
Ø να δηλώνεται στο ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ»,
τα ελεγκτικά όργανα μπορούν να οδηγούνται σε διαφανείς και αντικειμενικές κρίσεις, ενώ οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι αποκτούν σαφή εικόνα για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των στελεχών των επιχειρήσεων κάθε βαθμίδας.
Σύμφωνα με την απόφαση, ως εργαζόμενοι που κατέχουν θέση εποπτείας ή διεύθυνσης ή εμπιστευτική θεωρούνται όσοι:
1.1.2. Διευθυντικό δικαίωμα ή/και Εκπροσώπηση του εργοδότη – σχέσης με τη διοίκηση – μετοχική σχέση, χωρίς συγκεκριμένα καθήκοντα ή/και όριο αμοιβών
α. Ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη έναντι λοιπών εργαζομένων της επιχείρησης
β. Εκπροσωπούν και δεσμεύουν την επιχείρηση προς τρίτους ή
γ. Είναι μέλη του διοικητικού συμβουλίου ή αντίστοιχου οργάνου διοίκησης του εργοδότη ή
δ. Είναι μέτοχοι ή εταίροι κατέχοντες άνω του 0,5% των δικαιωμάτων ψήφου του εργοδότη
1.1.3. Κριτήρια θέσεις εργασίας και αμοιβών για χαρακτηρισμό ως διευθυντικά στελέχη
Διευθυντικά στελέχη θεωρούνται όσοι εργαζόμενοι:
Α. προΐστανται
- Διευθύνσεων,
- Μονάδων ή Τμημάτων ή άλλων αυτοτελών μονάδων της εργοδοτικής επιχείρησης
§ που προσδιορίζονται στο οργανόγραμμά της,
§ η οποία τους εμπιστεύεται την εποπτεία μέρους της συνεχούς, διακεκομμένης ή έκτακτης, αλλά
§ πάντως ουσιώδους λειτουργίας της, εφόσον
Β. αμείβονται με αποδοχές όχι μικρότερες από το εξαπλάσιο του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού.
- Συνεπώς σήμερα η αμοιβή των εν λόγω στελεχών πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 3.900,00€ ήτοι 650,00 * 6 = 3.900,00 και
- από 1.1.2022 στο ποσό των 3.978,00€ ήτοι 663,00 * 6 = 3.978,00
1.1.3. Λοιπά κριτήρια (μισθός – Σύμβαση)
Τέλος, ως στελέχη εποπτείας, διευθύνσεως ή εμπιστοσύνης χαρακτηρίζονται και όσοι αμείβονται με το οκταπλάσιο τουλάχιστον του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού.
- Συνεπώς σήμερα η αμοιβή των εν λόγω στελεχών πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 5.200,00€ ήτοι 650,00 * 8 = 5.200,00 και
- από 1.1.2022 στο ποσό των 5.304,00€ ήτοι 663,00 * 8 = 5.304,00
Τα παραπάνω στοιχεία, όπως προαναφέρθηκε, πρέπει να προκύπτουν
Α. από ρητούς όρους της σύμβασης εργασίας και
Β. να δηλώνονται στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
1.1.4. Συνέπειες σε περίπτωση που δεν ισχύουν τα παραπάνω
Οι εργαζόμενοι που δεν έχουν τις παραπάνω ιδιότητες δεν επιτρέπεται
Ø να εργάζονται υπερωριακά
- χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις και
- χωρίς να λαμβάνουν συμπληρωματική αμοιβή για υπερωρία και υπερεργασία,
Ø αποζημίωση εκτός έδρας, καθώς και
Ø προσαύξηση νυχτερινής εργασίας ή εργασίας κατά τις Κυριακές και αργίες.
1.1.5. Η δήλωση στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» της κτήσης ιδιότητας του διευθύνοντος στελέχους γίνεται:
Ø α) σε περίπτωση νέας πρόσληψης σε ειδικό πεδίο στο Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης),
Ø β) σε περίπτωση υφιστάμενης πρόσληψης σε ειδικό πεδίο στο ΈΝΤΥΠΟ Ε4 (Πίνακας Προσωπικού), ενώ η απώλεια της ιδιότητας αυτής δηλώνεται αμελλητί σε ειδικό πεδίο στο ΈΝΤΥΠΟ Ε4 (Πίνακας Προσωπικού)
- Εργοδότης που απασχολεί προσωπικό, το οποίο κατά την ημερομηνία λήξης της υποβολής του ετήσιου Ε4 Πίνακα προσωπικού για το έτος 2021 κατέχει θέση εποπτείας ή διεύθυνσης ή εμπιστευτική, κατά την έννοια της περ. α’ του άρθρου 2 της Διεθνούς Συμβάσεως της Διεθνούς Διασκέψεως της Ουασινγκτώνος, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2269/1920 (Α’ 145), υποχρεούται να δηλώσει την κτήση της
ιδιότητας αυτής σε ειδικό πεδίο του Ε4 (Πίνακας Προσωπικού) μέσα σε 20 ημερολογιακές ημέρες από την προαναφερόμενη ημερομηνία»
Η ισχύς των παραπάνω αρχίζει μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής του ετήσιου Ε4 Πίνακα προσωπικού για το έτος 2021.
1.1.6. Συμπέρασμα
Υπάρχει ασάφεια και εύλογες απορίες όπως:
i. Αν ένας εργαζόμενος που προΐσταται Διευθύνσεως, Μονάδας ή Τμήματος, Καταστήματος ή Υποκαταστήματος κλπ της εργοδοτικής επιχείρησης που προσδιορίζονται στο οργανόγραμμά της (περ. 1.1.3.), ασκεί το διευθυντικό δικαίωμα έναντι λοιπών εργαζομένων της επιχείρησης περίπτωση 1.1.2.α.), θα τεκμαίρεται ότι είναι διευθύνων υπάλληλος ή όχι, στην περίπτωση που λαμβάνει μηνιαίες αποδοχές που υπολείπονται του εξαπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού;
Κατά την γνώμη μας ΝΑΙ, δεδομένου ότι στην περίπτωση 1.1.2 δεν γίνεται αναφορά σε καθήκοντα και αποδοχές αλλά στην άσκηση διευθυντικού δικαιώματος επί των λοιπών εργαζομένων δηλαδή μεταξύ άλλων ασκεί το δικαίωμα πρόσληψης ή απόλυσης εργαζομένων, που είναι η πεμπτουσία για τα πρόσωπα εμπιστοσύνης.
Φυσικά το ίδιο πρόσωπο αν δεν ασκεί διευθυντικό δικαίωμα επί των άλλων εργαζομένων στην εταιρεία τότε πρέπει να μην υπολείπεται μισθολογικά του 6πλασίου του κατώτατου μισθού σήμερα 3.900€.
ii. Αν εργαζόμενος προΐσταται, Διευθύνσεως, Μονάδας ή Τμήματος Καταστήματος ή Υποκαταστήματος κ.λπ. της εργοδοτικής επιχείρησης και λαμβάνει μηνιαίες αποδοχές που υπολείπονται του εξαπλασίου του εκάστοτε ελάχιστου νομοθετημένου μισθού, εκπροσωπεί και δεσμεύει την επιχείρηση προς τρίτους (περ. 1.1.2.β) ή είναι μέλος του Δ.Σ. ή αντίστοιχου οργάνου διοίκησης του εργοδότη (περ. 1.1.2.γ) ή είναι μέτοχος ή εταίρος κατέχων άνω του 0,5% των δικαιωμάτων ψήφου του εργοδότη (περ. 1.1.2.δ).
Κατά την γνώμη μας ΝΑΙ, δεδομένου ότι στην περίπτωση 1.1.2 δεν γίνεται αναφορά σε καθήκοντα και αποδοχές αλλά στην εκπροσώπηση, ή έχει συμμετοχή στο ΔΣ (το ανώτατο όργανο διοίκησης της επιχείρησης) που είναι η πεμπτουσία για τα πρόσωπα εμπιστοσύνης.
Φυσικά το ίδιο πρόσωπο αν δεν εκπροσωπεί την εταιρεία ή δεν μετέχει στο ανώτατο όργανο διοίκησης αυτής τότε πρέπει να μην υπολείπεται μισθολογικά του 6πλασίου του κατώτατου μισθού σήμερα 3.900€.
1.2. Κατάργηση υποχρέωσης υποβολής δήλωσης με το ΕΝΤΥΠΟ Ε8 για τις υπερεργασίας – Τι δηλώνεται με το Ε8 – Ημερομηνία Έναρξης
1.2.1. Δήλωση Υπερωρίας – Μη δήλωση Υπερεργασίας
Από την 29η/11/2021 για λόγους απλούστευσης της διαδικασίας παύει να υφίσταται η υποχρέωση των εργοδοτών να καταχωρούν στο έντυπο Ε8 του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ την
υπερεργασία των εργαζομένων τους που ούτως ή άλλως εντασσόταν και εντάσσεται στο νόμιμο ωράριο.
Διατηρείται ωστόσο η υποχρέωση προαναγγελίας των υπερωριών.
Ο Παλαιολόγος Ι. Λιάζος είναι Οικονομολόγος – Εργασιακός Σύμβουλος
