Του Βασίλη Πρασσά, Συμβούλου Εργασιακών Θεμάτων EpsilonNet
Διαπιστώνω το τελευταίο 2μηνο μια έντονη κινητικότητα με δηλώσεις και εξαγγελίες γύρω από το θέμα του Κατώτατου Μισθού ενώ σε σημερινές του δηλώσεις ο τ. Υπουργός Εργασίας κος Βρούτσης αναφέρθηκε στην μεγάλη μείωση της ανεργίας που έφτασε στο 13%, ένα νούμερο το οποίο είχαμε να δούμε από τον Αύγουστο του 2010.
Ας δούμε όμως πως και πάλι φουντώνει το πεδίο των πολιτικών αντιπαραθέσεων γύρω από τον Κατώτατο Μισθό και ας θυμηθούμε και το πως η περαιτέρω μείωση της ανεργίας μπορεί να ταράξει συθέμελα τα μισθολογικά δεδομένα. Φυσικά δε θα μείνει ασχολίαστη ούτε η σημερινή πολιτική κόντρα που ξέσπασε γύρω από το θέμα της κατάργησης της υποχρέωσης υποβολής της Υπερεργασίας στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
1. ΚΑΤΩΤΑΤΟΣ ΜΙΣΘΟΣ (αφορά >650.000 οικογένειες)
Η κυβέρνηση δια στόματος πρωθυπουργού προανήγγειλε νέα αύξηση του Κατώτατου Μισθού μέσα στο 2022. Αυτή χρονικά – αν τηρηθούν όλες οι διαδικασίες διαβούλευσης – προσδιορίζεται για τις αρχές του β’ εξαμήνου του 2022 εκτός αν κάποιος «σπουδαίος» λόγος επιταχύνει τις διαδικασίες. Της εξαγγελίας αυτής είχε προηγηθεί η θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης δια στόματος του αρχηγού της, ζητώντας Κατώτατο Μισθό = 800€, γνωρίζοντας φυσικά εκ των προτέρων ότι ο πρωθυπουργός δε θα αργήσει – ως οφείλει – να δώσει το στίγμα του για το θέμα αυτό. Ας δούμε όμως κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες:
- Η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για αύξηση του Κατώτατου Μισθού «στο διπλάσιο» της ανόδου του Α.Ε.Π.
- Η κυβέρνηση εξήγγειλε αύξηση του Κατώτατου Μισθού κατά 2% από 1.1.2022 παρά του ότι το προηγούμενο έτος έκλεισε με σημαντική ύφεση 8%. Αυτή η αύξηση δεν αποτελούσε «υποχρέωση» καθώς δεν προέκυψε βάσει του Α.Ε.Π. και του ρυθμού ανάπτυξης
- Αν επαληθευτούν τα στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 θα κλείσει με Ρυθμό Ανάπτυξης 6%-7% ενώ οι προβλέψεις για το 2022 κάνουν λόγο για αύξηση κοντά στο 5%
- Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση οφείλει να αυξήσει κατ’ ελάχιστον 12% τον Κατώτατο Μισθό (και ημερομίσθιο)
- Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει προς τα πάνω και πλήθος επιδομάτων του ΟΑΕΔ με κυριότερο το επίδομα ανεργίας.
- Η προηγούμενη αύξηση είχε δοθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση από τον Φεβρουάριο του 2019 και ήταν της τάξεως του 11% καθώς ο κατώτατος αυξήθηκε από τα 586€ στα 650€
Προσωπική μου πεποίθηση είναι ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να δώσει διψήφιο αριθμό αύξησης προσπαθώντας να ενισχύσει τους χαμηλόμισθους έχοντας ήδη στο κάδρο την πίεση που δέχονται από τον πληθωρισμό και την αύξηση του κόστους ενέργειας. Ωστόσο κάτι τέτοιο ίσως να αποτελέσει αντικείμενο αντίδρασης των επιχειρήσεων και για το λόγο αυτό δεν αποκλείω να επέλθει νωρίτερα μια επιπλέον μείωση του εργοδοτικού κόστους διαμέσου περαιτέρω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών
2. ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑΣ – 3ΕΤΙΕΣ (Αφορά > 1.000.000 οικογένειες)
Διαβάζοντας σήμερα τις δηλώσεις του κου Βρούτση περί σημαντικής μείωσης της ανεργίας, τολμώ να ανοίξω το θέμα των επιδομάτων προϋπηρεσίας που η νέα γενιά εργαζομένων σίγουρα τα αγνοεί ενώ η παλιοί τα έχουν ξεχάσει εδώ και 9,5 χρόνια.
Τι θα συμβεί ωστόσο αν την επόμενη 2ετία – 3ετία συνεχιστεί αυτή η μείωση και τελικά το ποσοστό της Ανεργίας πέσει κάτω από το 10%;
- Με βάση τις μνημονιακές διατάξεις, οι 3ετίες έχουν παγώσει από 14.02.2012 και μέχρις ότου η ανεργία πέσει κάτω από το 10%
- Αποτέλεσμα: Καμία αύξηση στους μισθούς του συνόλου των εργαζομένων εδώ και 9 χρόνια
- Το ποσοστό Ανεργίας σήμερα: 13,2% – Σεπτέμβριος 2021
- Πόσο είναι το Επίδομα 3ετίας: 5% – 10% ανάλογα με την Συλλογική Σύμβαση και την Ειδικότητα
- Ποιους αφορά: Το Επίδομα Προϋπηρεσίας δεν αφορά μόνο όσους αμείβονται με τον Κατώτατο Μισθό. Αφορά και χιλιάδες εργαζόμενους οι οποίοι αμείβονται με τον νόμιμο μισθό των παλιών συμβάσεών τους οι οποίες ακόμη κι αν έχουν καταργηθεί, παρέμειναν ως βάση αμοιβής των εργαζομένων
Ας εξετάσουμε 2 πιθανά σενάρια με το ακόλουθο παράδειγμα. Έστω ότι η ανεργία την 1.1.2023 είναι στο 9,8%. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας εργαζόμενος στις 1.1.2012 είχε 1 έτος προϋπηρεσίας:
1ο σενάριο (ξεπάγωμα και συνολική προσμέτρηση): Την 1.1.2023 – αν συνεχίσει και εργάζεται – θα έχει συμπληρώσει 12 έτη προϋπηρεσίας κάτι το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να λάβει 3 3ετίες ως επίδομα προϋπηρεσίας κάτι το οποίο θα αυξήσει τον μισθό του κατά 30% (επί του κατώτατου μισθού)
2ο σενάριο (ξεπάγωμα και επανέναρξη προσμέτρησης από την ημερομηνία ξεπαγώματος): Την 1.1.2023 –αν συνεχίσει και εργάζεται – θα ξεκινήσει εκ νέου η προσμέτρηση, κάτι το οποίο σημαίνει ότι την 1.1.2025 θα έχει κλείσει 1 3ετία κάτι το οποίο ισοδυναμεί με αύξηση 10% (επί του κατώτατου μισθού).
? Ποιο θα είναι το σενάριο το οποίο θα επιλέξει να εφαρμόσει η τότε ηγεσία του Υπουργείου
? Ή μήπως λίγο πριν επέλθει αυτή η ημερομηνία, προκύψει νέα νομοθετική παρέμβαση που θα αλλάξει το υφιστάμενο πλαίσιο
? Ή μήπως μας προλάβει το Συμβούλιο της Επικρατείας και βγάλει την πολυναμενόμενη απόφαση για την τύχη όλων των επιδομάτων προϋπηρεσίας
3. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΕΡΕΡΓΑΣΙΑΣ
Στις 6.7.2021 στο άρθρο μου Καταργείται η υποχρέωση υποβολής της Υπερεργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ; είχα γράψει:
Παρατηρώ με ενδιαφέρον όλη τη συζήτηση που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα για τον νέο Εργασιακό Νόμο έχοντας επιλέξει να περιμένω την Υπουργική Απόφαση που θα αποσαφηνίζει όλα τα άρθρα του νόμου για να σχολιάσω συνολικά όλες τις διατάξεις.
Δεν μπορώ όμως να μη σχολιάσω ένα άρθρο το οποίο ίσως και να μην έχει γίνει αντιληπτό από το πλήθος των συναδέλφων.
Δεν είχα φανταστεί τότε ότι το θέμα δεν το είχε αντιληφθεί ούτε η αξιωματική αντιπολίτευση. Διότι δε μπορώ να αντιληφθώ ότι η τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην Υπουργός Εργασίας κα Αχτσιόγλου αντέδρασε μετά από 5 μήνες και όχι απευθείας κατά την ψήφιση του νόμου:
Τι είπε χθες η κα Αχτσιόγλου:
- Όπως γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους οι εργαζόμενοι, χρόνος εργασίας πουδεν δηλώνεται εκ των προτέρων δεν ελέγχεται και δεν πληρώνεται
- Η κυβέρνηση κάνει ένα ακόμη δώρο στην εργοδοτική παραβατικότητα
Τι απάντησε σήμερα το Υπουργείο Εργασίας:
- Δεν καταργήθηκε η δήλωση της υπερεργασίας ούτε, φυσικά, οι σχετικές προσαυξήσεις, αλλά η προαναγγελία της
- Καταργήθηκε δηλαδή μια γραφειοκρατική διαδικασία του ΣΥΡΙΖΑ η οποία χωρίς να προστατεύει τον εργαζόμενο στην πραγματικότητα πρόσθετε γραφειοκρατικό βάρος στη διαδικασία της δήλωσης
Θα σας καταθέσω λοιπόν την προσωπική μου άποψη:
- Η διάταξη για προαναγγελία της Υπερεργασίας, ήταν μια μεγάλη γραφειοκρατική επιβάρυνση σε λογιστές, φοροτεχνικούς και τμήματα μισθοδοσίας
- Η εφαρμογή της ήταν σε αρκετές περιπτώσεις άδικη καθώς δεν έδινε ανοχή σε έκτακτες μικροϋπερβάσεις ωραρίων
- Επιβλήθηκαν υπέρογκα πρόστιμα για μη τήρηση χρονικών ορίων εργασίας
- Η εφαρμογή της, πέραν της μεγάλης γραφειοκρατίας που δημιούργησε, ενίσχυσε ωστόσο στην τήρηση της νομιμότητας ως προς την υπερεργασία
Εδώ φυσικά η «έξυπνη» απάντηση του Υπουργείου ότι δηλαδή η υπερεργασία είναι νόμιμο ωράριο δεν αιτιολογεί την κατάργηση της προαναγγελίας. Διότι να θυμίσω ότι το νόμιμο ωράριο, προαναγγέλλεται με το Ε4. Άρα η απάντησή του αναιρεί το ισχύον πλαίσιο προαναγγελίας.
Φυσικά ως λογιστής/φοροτεχνικός δεν θα μπορούσα να μη μείνω ικανοποιημένος από την κατάργηση αυτής της διάταξης που αυτούς που επιβάρυνε στο μέγιστο είναι τους λογιστές και τους διαχειριστές μισθοδοσίας τονίζοντας φυσικά ότι ανοίγει και πάλι το «παράθυρο» της παραβατικότητας των κακών εργοδοτών για την μία επιπλέον ώρα της ημερήσιας υπερεργασίας.