Ορέστης Σεϊμένης-Αλεξάνδρα Γεράγγελου
Η απαλλοτρίωση ενός ακινήτου από Ο.Τ.Α., παρακολουθείται στο Ε9 με διαφορετικό κωδικό κάθε φορά κατά την εναλλαγή των διάφορων φάσεων της διαδικασίας απαλλοτρίωσης. Η διάκριση αυτή γίνεται για να επιβαρύνεται ο φορολογούμενος με ολόκληρο, μειωμένο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή για να απαλλαχθεί από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ανάλογα με την περίπτωση.
Οι απαλλοτριώσεις των ακινήτων δημιουργούν δικαιώματα και υποχρεώσεις στους ενδιαφερόμενους φορολογούμενους και στους Ο.Τ.Α. στη διάρκεια των «φάσεων» που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της απαλλοτρίωσης.
Οι φάσεις αυτές είναι:
- ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ: Απόφαση από τον Ο.Τ.Α. για την απαλλοτρίωση του ακινήτου. Έγκριση με την ΠΡΑΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ της Πολεοδομικής Μελέτης. Εκκρεμεί η ΚΥΡΩΣΗ της Πράξης Εφαρμογής
- ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ: ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ – Δημοσίευση στο ΦΕΚ. ΔΕΝ έχει περάσει ένα έτος από την ημερομηνία της σχετικής οριστικής Διοικητικής Πράξης
- ΤΡΙΤΗ ΦΑΣΗ: ΜΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ενώ έχει παρέλθει ένα έτος μετά την ημερομηνία της οριστικής Διοικητικής Πράξης. Υποχρεώσεις του Ο.Τ.Α.
- ΤΕΤΑΡΤΗ ΦΑΣΗ: ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ μετά την είσπραξη της αποζημίωσης
Για να κατανοήσουμε περισσότερη τα παραπάνω και για να μπορούμε να συμπληρώνουμε σωστά το Ε9 κατά την διάρκεια των παραπάνω «φάσεων» της απαλλοτρίωσης, παραθέτουμε παρακάτω ένα παράδειγμα ένταξης αγροτεμαχίου στο σχέδιο πόλης:
ΕΝΤΑΞΗ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟΥ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΗΣ: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΛΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΩΔΙΚΩΝ του Ε9
Δεδομένα:
- Αγροτεμάχιο 1200μ2 εντάσσεται στο σχέδιο πόλης
- Τα 900μ2 είναι οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο
- Τα 100μ2 θα ρυμοτομηθούν χωρίς αποζημίωση
- Τα 200μ2 θα απαλλοτριωθούν με αποζημίωση για να γίνουν πλατεία
Α Γ Ρ Ο Τ Ε Μ Α Χ Ι Ο 1 2 0 0 μ2
900μ2
ΑΠΟΜΕΝΟΝ τμήμα του οικοπέδου 100μ2
ΡΥΜΟΤΟΜΟΥΜΕΝΟ
(χωρίς αποζημίωση) 200μ2
ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΟΥΜΕΝΟ
(με αποζημίωση)
Η ενημέρωση του Ε9 διαχρονικά θα είναι:
- ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ: Απόφαση από τον Ο.Τ.Α. για την απαλλοτρίωση του ακινήτου. Έγκριση της ΠΡΑΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ της Πολεοδομικής Μελέτης από το Δημοτικό Συμβούλιο. Εκκρεμεί η ΚΥΡΩΣΗ της Πράξης Εφαρμογής
Όταν έχει υπογραφεί αλλά δεν έχει κυρωθεί η ΠΡΑΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ (Π.Ε.):
Στο Ε9: Θα μεταφερθεί το συνολικό οικόπεδο (εμβαδόν 1.200μ2), από την Στήλη 9 ΚΩΔ. 4 στη Στήλη 10 ΚΩΔ. 2 «Οικόπεδο που τελεί σε αναγκαστική απαλλοτρίωση».
Ο κοινός ΕΝ.Φ.Ι.Α θα υπολογισθεί ολόκληρος. Ο Συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα υπολογισθεί σε αξία οικοπέδου μειωμένη κατά 20% - ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ: Κύρωση της Πράξης Εφαρμογής. Δημοσίευση στο ΦΕΚ
Μετά την κύρωση της Πράξης Εφαρμογής οικόπεδο θα γραφεί στο Ε9 ως εξής:
Ε9: Α) το τμήμα του οικοπέδου που απομένει (900μ2) θα γραφεί στη Στήλη 9 ΚΩΔ. 4 «Οικόπεδο» και θα φορολογείται στο μέλλον κανονικά στον ΕΝ.Φ.Ι.Α.»
Ε9: Β) Το τμήμα του οικοπέδου που ρυμοτομείται χωρίς αποζημίωση (100μ2), διαγράφεται από τη Στήλη 10 ΚΩΔ. 2
E9: Γ) Μετά τις δύο παραπάνω ενέργειες (Α) και (Β), το τμήμα του οικοπέδου που απαλλοτριώνεται (200μ2) θα παραμείνει τη Στήλη 10 ΚΩΔ. 2 «Οικόπεδο που τελεί σε αναγκαστική απαλλοτρίωση».
Το οικόπεδο αυτό θα παραμείνει στη Στήλη 10 ΚΩΔ. 2 για περίοδο ενός έτους (η περίοδος του έτους μετράει από την ημέρα της οριστικής διοικητικής πράξης η αποζημίωση για την απαλλοτρίωση.
Στην περίπτωση αυτή ο κοινός φόρος για τα 200μ2 θα υπολογισθεί κανονικά αλλά ο Συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα υπολογισθεί μειωμένος κατά 20% (δηλαδή: η αξία επί της οποίας θα υπολογισθεί ο Συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα γίνει με μειωτικό συντελεστή 20%)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η απόφαση για τον καθορισμό της αποζημίωσης πρέπει να είναι αμετάκλητη και να έχει εκδοθεί και από Δικαστήριο, ή με οριστική Διοικητική Πράξη και μπορεί να αφορά αποζημίωση: για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους
- ΤΡΙΤΗ ΦΑΣΗ: Μετά την κύρωση της Πράξης Εφαρμογής, εάν δεν έχει καταβληθεί η αποζημίωση και έχει περάσει ένας χρόνος (από την ημέρα που είχε ορισθεί με οριστική διοικητική πράξη η αποζημίωση για την απαλλοτρίωση των 200μ2), τότε το μέρος αυτό του οικοπέδου που έχει απαλλοτριωθεί (200μ2) μεταφέρεται στο Ε9 από τη Στήλη 10 ΚΩΔ. 2 στη Στήλη 32 ΚΩΔ. 5.
Με την μεταφορά αυτή απαλλάσσεται ο φορολογούμενος από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Υποκείμενο του ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι και ο Ο.Τ.Α. για ακίνητο που δεσμεύει για οποιονδήποτε λόγο και για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή της σχετικής αποζημίωσης.
Στην περίπτωση αυτή ο κύριος φόρος για τον Ο.Τ.Α. ισούται με το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα, χωρίς να οφείλεται τέτοιος φόρος από τον κύριο του ακινήτου, όπως αναφέρεται παραπάνω.
Για τους παραπάνω λόγους ο Ο.Τ.Α. θα συμπληρώσει το Ε9 του με τους παρακάτω κωδικούς:
1) ΣΤΗΛΗ 15 ΚΩΔ. 13 Πίνακας 1 Δεσμευμένο ακίνητο (κτίριο) για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση
2) ΣΤΗΛΗ 19 ΚΩΔ. 13 Πίνακας 1 Δεσμευμένο ακίνητο (οικόπεδο) για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση
3) ΣΤΗΛΗ 18 ΚΩΔ. 13 Πίνακας 2 Δεσμευμένο ακίνητο για το οποίο εκκρεμεί αποζημίωση
- ΤΕΤΑΡΤΗ ΦΑΣΗ: Όταν καταβληθεί από τον Ο.Τ.Α. η αποζημίωση στον φορολογούμενο το απαλλοτριωμένο οικόπεδο (200μ2) διαγράφεται από τη Στήλη 32 ΚΩΔ. 5 του Ε9
(Περισσότερες-αναλυτικότερες λεπτομέρειες για το Ε9 των ακινήτων στις περιπτώσεις των απαλλοτριώσεων θα βρείτε στο βιβλίο «Οι Κωδικοί του Ε9» έκδοσης 2021)
Read more at Taxheaven: https://www.taxheaven.gr/news/57207/e9-stis-diafores-faseis-twn-apallotriwsewn-akinhtwn-apo-toys-ota-oi-ypoxrewseis-kai-ta-dikaiwmata-idiokthtwn-apallotriwmenwn-akinhtwn-alla-kai-twn-ota