Οι εταιρείες της λεγόμενης gig economy που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη (από εταιρείες ταξί όπως η Uber έως πλατφόρμες για online παραγγελίες) θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοί τους παίρνουν τουλάχιστον τον κατώτατο μισθό, τις νόμιμες άδειες και τα υπόλοιπα δικαιώματα που έχουν οι μισθωτοί, σύμφωνα με νομοσχέδιο το οποίο προωθεί η Κομισιόν.
Το νομοσχέδιο, που δημοσιεύτηκε σήμερα, αναφέρει ότι η ευθύνη για την απόδειξη του εργασιακού καθεστώτος μεταφέρεται από τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις. Έως τώρα, οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες αυτές έπρεπε να προσφύγουν στα δικαστήρια για να αποδείξουν ότι είναι υπάλληλοι, αλλιώς κινδύνευαν να τους αρνηθούν βασικά εργασιακά δικαιώματα.
Η Κομισιόν υπολογίζει ότι στις 27 χώρες-μέλη, περίπου 5,5 εκατ. εργαζόμενοι στις ιντερνετικές πλατφόρμες βρίσκονται στην κατηγορία του αυτοαπασχολούμενου, ενώ θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται ως μισθωτοί, απολαμβάνοντας όλα τα προνόμια και τις προστασίες, όπως ασφάλιση σε περίπτωση ατυχήματος. Τα άτομα αυτά θα έπρεπε, επίσης, να λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό, στις χώρες όπου αυτός ισχύει.
Αυτή τη στιγμή, περίπου 28 εκατ. άτομα δουλεύουν για τις πλατφόρμες στην Ε.Ε., όμως ο αριθμός τους αναμένεται να φτάσει στα 43 εκατ. άτομα έως το 2025.
Όπως είπε ο αρμόδιος επίτροπος Nicolas Schmit στον Guardian, οι εταιρείες αυτές «έχουν χρησιμοποιήσει τις γκρίζες ζώνες στη νομοθεσία μας και όλες τις πιθανές ασάφειες» για να αναπτύξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, με αποτέλεσμα εκατομμύρια εργαζόμενοι να θεωρούνται λανθασμένα ως αυτοαπασχολούμενοι.
Τα ευρωπαϊκά δικαστήρια έχουν κληθεί έως τώρα να αποφασίσουν σε περίπου 100 τέτοιες υποθέσεις που αφορούν εταιρείες της gig economy. Η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία έχουν αυστηροποιήσει την εθνική νομοθεσία τους, όμως η Κομισιόν πιστεύει ότι καμία κυβέρνηση δεν έχει αντιμετωπίσει πλήρως το ζήτημα.
Οι προτάσεις της Κομισιόν θα τροποποιηθούν από τους υπουργούς και τους ευρωβουλευτές πριν να γίνουν νόμος.
Οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν ότι κάποιες υπηρεσίες θα κοστίζουν λίγο ακριβότερα ως αποτέλεσμα των νέων κανόνων. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες εταιρείες ενδεχομένως δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να αποχωρήσουν από κάποιες χώρες, εάν διαπιστώσουν ότι το μοντέλο τους δεν μπορεί να εφαρμοστεί με τρόπο που να διασφαλίζει την κερδοφόρο λειτουργία τους εκεί.
Σύμφωνα με τις προτάσεις, όσοι δουλεύουν για λογαριασμό εταιρειών που απαιτούν αποκλειστική απασχόληση ή έχουν συγκεκριμένους κανόνες για την εμφάνιση και τον τρόπο με τον οποίο εκτελούνται τα καθήκοντα, θα πρέπει να θεωρούνται μισθωτοί.
Για να γίνει νόμος η πρόταση, θα πρέπει να εγκριθεί από το ευρωκοινοβούλιο και από τις χώρες-μέλη, ενώ στη συνέχεια, τα κράτη θα έχουν δύο χρόνια για να τον ενσωματώσουν στην εθνική νομοθεσία και να τον εφαρμόσουν.
Όμως, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι ακόμα και πριν να περάσει ο νόμος, η πρόταση της Κομισιόν επηρεάζει την παγκόσμια συζήτηση που έχει ήδη ανοίξει γύρω από τα δικαιώματα των gig workers.
