Η σωστή επιλογή θα φέρει και μεγαλύτερη σύνταξη για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες που καλούνται μέχρι 31.01.2022 να επιλέξουν τις ασφαλιστικές εισφορές που θα πληρώσουν το 2022.
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
Η επιλογή μιας από τις έξι κατηγορίες είναι ελεύθερη αλλά το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που θα πληρωθούν προσδιορίζει και το ύψος των συντάξιμων αποδοχών, με βάση τις οποίες υπολογίζεται το ποσό της σύνταξης.
Επομένως, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να συνυπολογίσουν ορισμένους παράγοντες πριν προχωρήσουν στην επιλογή, ανάλογα βέβαια και με την οικονομική δυνατότητά τους.
Εάν, για παράδειγμα, επιλέξουν την πρώτη κατηγορία που είναι και η «φθηνότερη» με 155 ευρώ εισφορών για τη σύνταξη (συνολικά 221 ευρώ μαζί με τις εισφορές υγείας κ.λπ.) αυτές αντιστοιχούν σε συντάξιμες αποδοχές 775 ευρώ. Στην περίπτωση που ο αυτοαπασχολούμενος σε αυτό το παράδειγμα είχε μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών υψηλότερο μέχρι τώρα, η επιλογή αυτή θα «ρίξει» το μέσο όρο και θα πάρει μικρότερη σύνταξη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η μεγάλη πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών, οι οποίοι αποτελούν και την κύρια μάζα των μη μισθωτών, επιλέγει την 1η, 2η ή 3η κατηγορία.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στην ασφάλιση, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα έχουν κέρδος αν ενταχθούν στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία καταβάλλοντας εισφορά 305 ευρώ τον μήνα. Μετά από 40 χρόνια μπορούν να προσδοκούν σύνταξη 1.250 ευρώ μεικτά (περίπου 1.130 ευρώ καθαρά) που θεωρείται αξιοπρεπής σύνταξη.
Υπάρχει βέβαια και μια ειδική -χαμηλότερη- κατηγορία για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα 5 έτη από την έναρξη άσκησης του επαγγέλματος, στα 126 ευρώ (κύρια ασφάλιση και υγεία).
Οι ειδικοί συμβουλεύουν τον νέο επαγγελματία όταν κληθεί να επιλέξει κατηγορία μετά την έκπτωση που απολαμβάνει τα πέντε πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του να είναι συντηρητικός στην επιλογή του, καθώς έχει πολλά χρόνια μπροστά του στη διάρκεια των οποίων μπορεί να αλλάξει και πάλι το σύστημα εισφορών επιβάλλοντας δυσμενέστερους όρους, με αποτέλεσμα να βγει τελικά χαμένος.
Αντίθετα, ο ασφαλισμένος που απέχει έως 10 έτη από τη συνταξιοδότηση και έχει οικονομική άνεση θα έχει κέρδος αν ενταχθεί στην υψηλότερη κατηγορία εισφορών.
Για παράδειγμα, οι εισφορές κύριας σύνταξης της πρώτης κατηγορίας των 155 ευρώ, αντιστοιχούν σε συντάξιμες αποδοχές 775 ευρώ, οι οποίες με τη σειρά τους «βγάζουν» ανταποδοτική σύνταξη 290 ευρώ και συνολική σύνταξη 674 ευρώ (μαζί με την εθνική των 384 ευρώ) για 35 χρόνια ασφάλισης.
Για 35 χρόνια ασφάλισης, η δεύτερη κατηγορία εισφορών που ανέρχονται σε 186 ευρώ το μήνα, αντιστοιχούν σε συντάξιμες αποδοχές 930 ευρώ και αντιστοιχούν σε ανταποδοτική σύνταξη 348 ευρώ και συνολική σύνταξη 732 ευρώ.
Όλοι οι μη μισθωτοί θα πρέπει να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία που θα ακολουθήσουν για τους κλάδους Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχής μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας (https://www.efka.gov.gr/el/asphalismenoi/me-misthotoi/epilogi-asfalistikis-katigorias) με ενιαία αίτηση και το ποσό θα παραμείνει ίδιο καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022.
Με βάση τον ν. 4670/2020, οι μη μισθωτοί μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική τους κατηγορία σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους και τα χρόνια εργασίας τους, καθορίζοντας οι ίδιοι το ύψος της μελλοντικής τους σύνταξης.
Οι εισφορές υγείας ανέρχονται στα 55 ευρώ για την 1η κατηγορία και στα 66 ευρώ για τη 2η έως 6η κατηγορία. Στα ποσά προστίθεται και η εισφορά των 10 ευρώ υπέρ της ανεργίας.
Οι ασφαλιστικές κατηγορίες των ελεύθερων επαγγελματιών υπέρ σύνταξης και υγείας διαμορφώνονται ως εξής:
- 1η κατηγορία: 155 ευρώ + 55 +10 = 220 ευρώ
- 2η κατηγορία: 186 ευρώ + 66 + 10 = 262 ευρώ
- 3η κατηγορία: 236 ευρώ + 66 + 10 = 312 ευρώ
- 4η κατηγορία: 297 ευρώ + 66 + 10 = 373 ευρώ
- 5η κατηγορία: 369 ευρώ + 66 + 10 = 445 ευρώ
- 6η κατηγορία: 500 ευρώ + 66 + 10 = 576 ευρώ
Οι νέοι ασφαλισμένοι μπορούν να επιλέξουν την ειδική κατηγορία η οποία θα ισχύει μέχρι τη συμπλήρωση των πέντε ετών. Η ειδική κατηγορία προβλέπει εισφορά 93 ευρώ για τον κλάδο σύνταξης και 33 ευρώ για τον κλάδο υγείας, σύνολο 126 ευρώ.
Για τους ασφαλισμένους με δικαίωμα υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ τριών (3) ασφαλιστικών κατηγοριών ως εξής:
Ασφαλιστικές Κατηγορίες Ποσό εισφοράς (€)
- 1η 42
- 2η 51
- 3η 61
Για τους ασφαλισμένους με δικαίωμα υπαγωγής στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών παρέχεται η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής μεταξύ τριών ασφαλιστικών κατηγοριών ως εξής:
Ασφαλιστικές Κατηγορίες Ποσό εισφοράς (€)
- 1η 26
- 2η 31
- 3η 37
Υπάρχει βέβαια και μια ειδική -χαμηλότερη- κατηγορία για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα 5 έτη από την έναρξη άσκησης του επαγγέλματος, στα 126 ευρώ (κύρια ασφάλιση και υγεία).
Για τους αγρότες, τα ασφάλιστρα διαμορφώνονται χαμηλότερα από αυτά των υπόλοιπων μη μισθωτών, τα οποία αυξήθηκαν σταδιακά. Τα ποσά περιλαμβάνουν την εισφορά υπέρ κύριας σύνταξης, υπέρ υγείας και υπέρ της Αγροτικής Εστίας.
Οι έξι ασφαλιστικές κατηγορίες για τους αγρότες για το 2022, καταληκτικό έτος της σταδιακής αύξησης, είναι οι εξής:
- 1η κατηγορία: 91 + 32 + 2 = 125 ευρώ
- 2η κατηγορία: 110 + 38 + 2 = 150 ευρώ
- 3η κατηγορία: 139 + 38 + 3 = 180 ευρώ
- 4η κατηγορία: 175 + 38 + 4 = 217 ευρώ
- 5η κατηγορία: 218 + 38 + 4 = 260 ευρώ
- 6η κατηγορία: 295 + 38 + 6 = 339 ευρώ
Οι ασφαλισμένοι κατατάσσονται με ελεύθερη επιλογή τους σε μία από τις έξι.