ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Διπλή αύξηση σε χρόνο ασφάλισης και όρια ηλικίας έως και 5 έτη γλιτώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι το 2022 που θα εφαρμοστεί ο γενικός κανόνας για συνταξιοδότηση με 40 χρόνια ασφάλισης και ηλικία 62 ετών ή με λιγότερα χρόνια αλλά με ηλικία όχι κάτω των 67 ετών για την πλήρη σύνταξη.
Μια νέα εγκύκλιος που εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα από το υπουργείο Εργασίας και υπογράφεται από τον αρμόδιο υφυπουργό Πάνο Τσακλόγλου, δίνει το περιθώριο στους ασφαλισμένους, κατά βάση όσους έχουν τα πρώτα ένσημα πριν από το 1993, και πριν από το 1983 όσον αφορά τα Ειδικά Ταμεία, να αξιοποιήσουν πλασματικούς χρόνους ασφάλισης με αίτηση το 2022 και να ζητήσουν να τους προσθέσουν σε προηγούμενα έτη.
Αυτή η δυνατότητα δεν ίσχυε για πολλούς παλαιούς ασφαλισμένους, όπως των Ειδικών Ταμείων με ένσημα πριν από το 1983 και εξ αυτού του λόγου υπήρχαν διαφορετικές ερμηνείες από τα Ταμεία.
Με τη νέα εγκύκλιο παίρνουν τα πλασματικά έτη και μπορούν να τα «κολλήσουν» σε προηγούμενα του 2022 έτη, ώστε έτσι να κατοχυρώσουν μικρότερα των 62 και 67 όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Για παράδειγμα:
- Ασφαλισμένος Ταμείου ΔΕΚΟ ή τράπεζας με ένσημα πριν από το 1983 μπορεί να ζητήσει το 2022 να αναγνωρίσει 2 έτη στρατιωτικής θητείας για να συμπληρώσει την 35ετία το 2019 ή το 2020 και να βγει στη σύνταξη με όριο ηλικίας 60,6 ή 61 ετών. Με τις προηγούμενες οδηγίες δεν θα μπορούσε να ζητήσει να προστεθούν τα πλασματικά χρόνια πριν από το 2022, που σημαίνει ότι θα έβγαινε στη σύναξη με 40 χρόνια σε ηλικία 62 ετών.
- Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ πριν από το 1992 που είχε 5.200 ημέρες ασφάλισης ως το 2010 και ανήλικο τέκνο τότε, μπορεί να αναγνωρίσει 300 ημέρες ανεργίας ή ασθένειας το 2022 και να κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις του 2010, δηλαδή να πάρει σύνταξη με τα όρια ηλικίας που ισχύουν το έτος που κλείνει τα 50 για μειωμένη ή τα 55 για πλήρη. Αν έκλεισε τα 55 το 2021 μπορεί να πάρει μειωμένη στα 56,9, αρκεί να έχει 5.500 ένσημα το 2010 με αίτηση εξαγοράς πλασματικού χρόνου και το 2022.
Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» δημοσιεύει σήμερα έναν πρώτο οδηγό 10 απαντήσεων με τη βοήθεια του ειδικού επί του ασφαλιστικού Δημήτρη Μπούρλου για τις αλλαγές στα πλασματικά έτη, ποιους αφορούν και πώς γλιτώνουν τις αυξήσεις στα έτη ασφάλισης που θα είχαν αν δεν ξεκαθαριζόταν το τοπίο για το 2022.
Οι γενικές κατευθύνσεις της εγκυκλίου αναμένεται να εξειδικευτούν και από τον ΕΦΚΑ, στο πλαίσιο εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων από τις υπηρεσίες του.
10 απαντήσεις για τα πλασματικά έτη από τον Δημήτρη Μπούρλο(*)
Απαντήσεις σε 10 καίρια ερωτήματα για τα πλασματικά έτη δίνει σήμερα αποκλειστικά μέσα από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» ο δικηγόρος Δημήτρης Μπούρλος.
Τα ερωτήματα τέθηκαν από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» προκειμένου οι ασφαλισμένοι να έχουν πλήρεις απαντήσεις για να προγραμματίσουν τις επόμενες κινήσεις τους.
- Ποιες κατηγορίες αφορά η εγκύκλιος του υπουργείου;
Η εγκύκλιος, παρά τη γενική διατύπωση που έχει σε κάποια σημεία της, προεχόντως αφορά τα Ειδικά Ταμεία και κυρίως τους ασφαλισμένους που άρχισαν τον ασφαλιστικό τους βίο πριν από την 1η-1-1983.
- Τι ίσχυε και τι αλλάζει για τις παραπάνω κατηγορίες ως το 2021 και από 2022;
Η βασική αλλαγή που εισάγει η εγκύκλιος σε σχέση με την ασφαλιστική πρακτική που ακολουθείτο είναι ότι αναγνωρίζει δικαίωμα αναγωγής του αναγνωριζόμενου χρόνου πλασματικών (ειδικά της στρατιωτικής υπηρεσίας) σε χρόνο προγενέστερο του έτους υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.
- Πότε μπορούν να αξιοποιήσουν πλασματικό χρόνο οι εν λόγω κατηγορίες ασφαλισμένων;
Με τη νέα εγκύκλιο και με την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας, μπορεί να συμπληρώσει την 35ετία νωρίτερα κατά 2 ή και 3 έτη, αξιοποιώντας ακριβώς τη δυνατότητα αναγωγής σε προγενέστερο χρόνο. Ετσι, λοιπόν, περιπτώσεις ασφαλισμένων που δεν είχαν υποβάλει αίτηση αναγνώρισης πριν από το 2022 μπορούν τώρα να «φτιάξουν» 35ετία νωρίτερα από το 2022, άρα να συνταξιοδοτηθούν και νωρίτερα, ανάλογα με το διάστημα του χρόνου που αναγνωρίζεται.
- Πόσα πλασματικά έτη έχουν δικαίωμα να αξιοποιήσουν;
Ο αριθμός των πλασματικών ετών που μπορούν να αναγνωρισθούν δεν αυξάνεται ούτε μειώνεται. Κατ’ ανώτατο όριο στον ιδιωτικό τομέα είναι 7 έτη (από στρατιωτική θητεία, σπουδές, τέκνα κ.ά.) ενώ στο Δημόσιο ο χρόνος λόγω τέκνων είναι ξεχωριστός και προστίθεται πέραν των 7 ετών.
- Είναι ίδια τα πλασματικά για θεμελίωση και για προσαύξηση σύνταξης;
Ο αριθμός των πλασματικών για θεμελίωση δικαιώματος και για προσαύξηση ποσού σύνταξης είναι ίδιος στον ιδιωτικό τομέα. Στο Δημόσιο τα πράγματα διαφέρουν, αφού η χρήση πλασματικών για θεμελίωση 25ετίας το 2010 δεν παρέχει δικαίωμα για περαιτέρω αναγνωρίσεις για προσαύξηση της σύνταξης.
- Ποια μπορεί να είναι η ηλικία συνταξιοδότησης που κατοχυρώνουν ή θεμελιώνουν εντός του 2022 με τις αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου και ποια θα ήταν αν δεν έβγαινε η εγκύκλιος του υπουργείου;
Οσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν με τη νέα εγκύκλιο την 35ετία αντί του 2022, είτε το 2021 είτε το 2020 ή και το 2019, συνταξιοδοτούνται έως ενάμιση χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι θα μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν, συμπληρώνοντας την 35ετία το 2022.
- Η νέα εγκύκλιος αφορά και όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του 2011 και 2012 και τι μπορούν να κάνουν το 2022 με τις αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου;
Η εγκύκλιος, παρά τη γενική διατύπωση που έχει, δεν μεταβάλλει τα δεδομένα στις κατηγορίες αυτές. Αφορά, όπως είπαμε, τη συμπλήρωση 35ετίας στα Ειδικά Ταμεία και αφορά τους ασφαλισμένους πριν από την 1η-1-1983.
- Γιατί η εγκύκλιος θέτει το χρονικό όριο του Ιουλίου του 2018 ως προς τα πλασματικά έτη;
Η αναφορά της εγκυκλίου στον Ιούλιο του 2018 σχετίζεται με το νόμο 4554/2018 και δη το άρθρο 1, που θέσπισε ενιαίο καθεστώς για όλους τους φορείς που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, αναφορικά με την έναρξη (και λήξη) της απονομής της σύνταξης, με την οποία άρρηκτα και παρακολουθηματικά συνδέεται και η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών χρόνων.
- Ενας ασφαλισμένος στο Δημόσιο που κλείνει τα 58 το 2022 με 35ετία (είχε 24 έτη το 2011) θα επιβαρυνθεί με αύξηση ορίου ηλικίας στα 62 και με αύξηση χρόνου ασφάλισης στα 40 έτη, ή με τη νέα εγκύκλιο μπορεί να αποφύγει τη δυσμενή αλλαγή και πώς;
Αν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει 24ετία το 2011 και 35ετία το 2022, θα επιβαρυνθεί με αύξηση του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης στα 40 έτη. Μπορεί, αξιοποιώντας και αναγνωρίζοντας χρόνο στρατού, να έχει 25ετία το 2010 και 35ετία το 2020, να αποφύγει τα 40 έτη ασφάλισης. Αυτό βεβαίως εφαρμοζόταν και πριν από τη νέα εγκύκλιο.
- Η κατοχύρωση – θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων με μικρότερα των 62 και 67 όρια ηλικίας που θα έληγαν στις 31/12/2021 μπορεί να γίνει και το 2022 με αναγνωρίσεις πλασματικού χρόνου;
Από καμία διάταξη δεν προβλεπόταν λήξη της δυνατότητος αναγνώρισης πλασματικών την 31-12-2021. Η σαφής διατύπωση της εγκυκλίου ξεκαθαρίζει μια σύγχυση που επικράτησε το τελευταίο χρονικό διάστημα σε σχέση με αυτό, που επαναλαμβάνω ουδέποτε από διάταξη δεν προβλέφθηκε. Ως εκ τούτου οι ασφαλισμένοι έχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου υποβάλλοντας αίτηση το 2022 για να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με βάση τις προϋποθέσεις του έτους στο οποίο ζητούν να προσμετρηθεί ο πλασματικός χρόνος.
(*) Δικηγόρος – τ. εκδότης
περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ»
Σύνταξη με 35ετία για ασφαλισμένους Ειδικών Ταμείων πριν από το 1983
| Με 35 έτη | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| το 2016 | 59 |
| το 2017 | 59,6 |
| το 2018 | 60 |
| το 2019 | 60,6 |
| το 2020 | 61 |
| το 2021 | 61,6 |
| το 2022 | 62 με 40 έτη |
Τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση μητέρων με 5.500 ένσημα στο ΙΚΑ (έναρξη ασφάλισης μέχρι 31/12/1992)
| Πλήρης σύνταξη με 5.500 ημέρες ως το 2010 και ανήλικο τέκνο | ||
| Ηλικία 55 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| το 2016 | 58 | |
| το 2017 | 59,6 | |
| το 2018 | 61 | |
| το 2019 | 62,6 | |
| το 2020 | 64 | |
| το 2021 | 65,6 | |
| το 2022 | 67 | |
| Με 5.500 ημέρες το 2011 και ανήλικο τέκνο | ||
| Ηλικία 57 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| το 2016 | 59,6 | |
| το 2017 | 60,9 | |
| το 2018 | 62 | |
| το 2019 | 63,3 | |
| το 2020 | 64,6 | |
| το 2021 | 65,9 | |
| το 2022 | 67 | |
| Μειωμένη σύνταξη με 5.500 ένσημα και ανήλικο το 2010, ή το 2011 | ||
| Ηλικία 50, ή 52 | Ηλικία συνταξιοδότησης | |
| το 2016 | 56,9 | |
| το 2017 | 58,5 | |
| το 2018 | 60,2 | |
| το 2019 | 61,10 | |
| από 1ης/1/2020 | 62 | |
Τα όρια ηλικίας για σύνταξη μητέρων από ταμεία ΔΕΚΟ-Τραπεζών (ασφάλιση μέχρι 1992)
| Πλήρης με ανήλικο και 25ετία το 2010, ή το 2011 | |
| Ηλικία 50 ή 52 | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| 2016 | 56,9 |
| 2017 | 58,5 |
| 2018 | 60,2 |
| 2019 | 61,1 |
| 2020 | 63,7 |
| 2021 | 65,3 |
| 2022 | 67 |
| Πλήρης με ανήλικο και 25ετία το 2012 | |
| Ηλικία 55 | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| 2016 | 58 |
| 2017 | 59,6 |
| 2018 | 61 |
| 2019 | 62,6 |
| 2020 | 64 |
| 2021 | 65,6 |
| 2022 | 67 |
| Μειωμένη με ανήλικο και 25ετία το 2011 | |
| Ηλικία 50 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| 2016 | 56,9 |
| 2017 | 58,5 |
| 2018 | 60,2 |
| 2019 | 61,1 |
| 2020 | 62 |
| Μειωμένη με ανήλικο και 25ετία το 2012 | |
| Ηλικία 53 ετών | Ηλικία συνταξιοδότησης |
| 2016 | 58 |
| 2017 | 59,6 |
| 2018 | 61 |
| Από 1ης/1/2019 | 62 |
