Για την κατ’ εξακολούθηση τέλεση της απάτης, πρέπει κάθε επιζήμια για τον παθόντα πράξη να είναι αποτέλεσμα χωριστής πλάνης του εξαπατηθέντος, που προκλήθηκε από χωριστή απατηλή συμπεριφορά του κατηγορουμένου
Με απόφασή του ο Άρειος Πάγος προέβη σε ερμηνεία της κατ’ εξακολούθηση τέλεσης του εγκλήματος της απάτης, η οποία τελείται όταν κάθε επιζήμια για τον παθόντα πράξη είναι αποτέλεσμα χωριστής πλάνης του εξαπατηθέντος, που προκλήθηκε από χωριστή απατηλή συμπεριφορά του κατηγορουμένου (ΑΠ 550/2021).
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το σκεπτικό του ανωτάτου δικαστηρίου, από τη διάταξη του άρθρου 98 του νέου ΠΚ, που έχει το ίδιο περιεχόμενο με τον προϊσχύσαντα, προκύπτει, ότι κατ’ εξακολούθηση έγκλημα είναι εκείνο, το οποίο τελείται από το ίδιο πρόσωπο και απαρτίζεται από περισσότερες αυτοτελείς ομοειδείς μερικότερες πράξεις, διακρινόμενες χρονικά μεταξύ τους, που προσβάλλουν το ίδιο έννομο αγαθό και κάθε μία περιέχει πλήρη τα στοιχεία ενός και του αυτού εγκλήματος, συνδέονται δε μεταξύ τους με την ταυτότητα της απόφασης για την τέλεσή τους.
Όσον αφορά δε στην περίπτωση της απάτης, τότε μόνο υπάρχουν περισσότερες πράξεις, που, αν συνδέονται και με την ταυτότητα της απόφασης προς τέλεσή τους, θα αποτελούν κατ’ εξακολούθηση τέλεση αυτής, αν κάθε επιζήμια για τον παθόντα πράξη είναι αποτέλεσμα χωριστής πλάνης του εξαπατηθέντος, που προκλήθηκε από χωριστή απατηλή συμπεριφορά του κατηγορουμένου. Αντίθετα, τελείται μία πράξη απάτης, όταν γίνονται ψευδείς παραστάσεις που επαναλαμβάνονται μέχρις ότου καλλιεργηθεί στο εξαπατηθέν πρόσωπο η επιδιωκόμενη πλάνη, εξαιτίας δε της άπαξ επελθούσας πλάνης, ο εξαπατώμενος προβαίνει σε περισσότερες και σε διαφορετικούς χρόνους (διαδοχικές) επιζήμιες πράξεις.
Εν προκειμένω, το δικαστήριο της ουσίας κήρυξε ένοχους τους κατηγορουμένους για την πράξη της απάτης κατά συναυτουργία, κατ’ εξακολούθηση, κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια, καθώς και της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, κατ’ επάγγελμα, κατά συναυτουργία και κατ’ εξακολούθηση. Κρίθηκε, ειδικότερα, ότι από την επανειλημμένη τέλεση της πράξεώς τους και από την υποδομή που είχαν διαμορφώσει, για την τέλεσή της, προέκυψε σκοπός τους για πορισμό με τον τρόπο αυτό εισοδήματος, για βιοπορισμό, από δε την επανειλημμένη τέλεσή της, προέκυψε σταθερή ροπή τους για τη διάπραξη του συγκεκριμένου εγκλήματος, της απάτης, ως στοιχείο της προσωπικότητάς τους.
Κατά την κρίση του ανωτάτου δικαστηρίου, στην προσβαλλόμενη απόφαση παρατίθενται πλήρως τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των ως άνω εγκλημάτων.
Συγκεκριμένα όσον αφορά στην πράξη της κακουργηματικής απάτης κατά συναυτουργία, το δικαστήριο επεσήμανε ότι στην προσβαλλόμενη απόφαση παρατίθεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι κατηγορούμενοι, οι μεν συναυτουργοί ενεργώντας από κοινού μετά από συναπόφαση, κοινό δόλο και με σκοπό να αποκομίσουν παράνομο περιουσιακό όφελος, οι δε λοιποί ως άμεσοι συνεργοί, κατά το οποίο (χρονικό διάστημα) έλαβαν χώρα οι ψευδείς παραστάσεις.
Επίσης, αναφέρονται λεπτομερώς οι ψευδείς αυτές παραστάσεις. Αναφέρεται, δηλαδή, μεταξύ άλλων, ότι η εταιρεία “HEDLEY FINANCE L.T.D.” (της οποίας είναι εταίροι, διαχειριστές – νόμιμοι εκπρόσωποι) είναι μία φερέγγυα και αξιόπιστη εταιρεία με πολλά παραρτήματα στο εξωτερικό και με παγκόσμια εμβέλεια και διεθνές κύρος, ότι αποτελεί εύρωστο χρηματοοικονομικό φορέα και διεθνούς φήμης αλλοδαπή επιχείρηση παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, ότι είναι μέλος ενός ευρύτερου χρηματοοικονομικού ομίλου εταιρειών και δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών παγκοσμίως, ότι συνεργάζεται με διεθνούς φήμης εταιρείες, τράπεζες και ασφαλιστές, ότι είναι εξοπλισμένη με εξειδικευμένο επιτελείο οικονομικών αναλυτών που διαθέτουν πολύχρονη εμπειρία και φήμη, ότι έχει ως αντικείμενο εργασιών τραπεζικές εργασίες και έχει τη νόμιμη δυνατότητα να συμβάλλεται για λογαριασμό των πελατών της σε διατραπεζικές αγορές, ιδιαίτερα στην αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων και στην αγορά συναλλάγματος. Ότι τόσο η προαναφερόμενη εταιρεία όσο και η συνεργαζόμενη με αυτήν εταιρεία, έχουν νόμιμη άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να ενεργούν διαμεσολαβητικές πράξεις για τη διάθεση του επίδικου αμοιβαίου κεφαλαίου, ενώ το αληθές που και αυτό λεπτομερώς εκτίθεται στην προσβαλλόμενη απόφαση ήταν ότι οι εν λόγω εταιρείες, όπως και το πλήθος των παρόμοιων εταιρειών τους, δεν ήταν φερέγγυες, ούτε είχαν δικά τους περιουσιακά στοιχεία, ούτε οργάνωση και υποδομή επιχειρήσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, γεγονός που γνώριζαν οι αναιρεσείοντες, αφού οι ίδιοι είχαν ιδρύσει την εν λόγω εταιρεία και το εκτεταμένο δίκτυο offshore εταιρειών.
Περαιτέρω, διαπιστώθηκε ότι αναφέρονται οι αποδέκτες των ψευδών παραστάσεων, οι οποίοι πείστηκαν και πραγματοποιήσαν επενδύσεις, καταβάλλοντας αντίστοιχα χρηματικά ποσά, καθώς και η ζημία των εγκαλούντων και η αντίστοιχη ωφέλεια των κατηγορουμένων.
Ακόμη, κρίθηκε ότι προσδιορίζεται και ο δόλος ως προς την, εν γνώσει του ψεύδους, παράσταση των γεγονότων αυτών και την επιδίωξη προσπορισμού, μέσω αυτών παρανόμου περιουσιακού οφέλους που υπερέβη το ποσό των 120.000 ευρώ εκ μέρους των κατηγορουμένων για τον εαυτό τους. Αιτιολογείται δε ότι η ανωτέρω περιουσιακή ζημία, ήταν άμεση συνέπεια των απατηλών ενεργειών των κατηγορουμένων, δηλαδή της παράστασης των άνω ψευδών γεγονότων ως αληθινών, από τις οποίες πείσθηκαν οι εγκαλούντες και προέβησαν στις ενέργειές τους.
Απόσπασμα απόφασης
Περαιτέρω, από τη διάταξη του άρθρου 98 του ισχύοντος ΠΚ (που έχει το ίδιο περιεχόμενο με τον προϊσχύσαντα) προκύπτει, ότι κατ’ εξακολούθηση έγκλημα είναι εκείνο, το οποίο τελείται από το ίδιο πρόσωπο και απαρτίζεται από περισσότερες αυτοτελείς ομοειδείς μερικότερες πράξεις, διακρινόμενες χρονικά μεταξύ τους, που προσβάλλουν το ίδιο έννομο αγαθό και κάθε μία περιέχει πλήρη τα στοιχεία ενός και του αυτού εγκλήματος, συνδέονται δε μεταξύ τους με την ταυτότητα της απόφασης για την τέλεσή τους.
Έτσι, προκειμένου περί απάτης, τότε μόνο υπάρχουν περισσότερες πράξεις, που, αν συνδέονται και με την ταυτότητα της απόφασης προς τέλεσή τους, θα αποτελούν κατ’ εξακολούθηση τέλεση αυτής, αν κάθε επιζήμια για τον παθόντα πράξη είναι αποτέλεσμα χωριστής πλάνης του εξαπατηθέντος, που προκλήθηκε από χωριστή απατηλή συμπεριφορά του κατηγορουμένου.
Αντίθετα, τελείται μία πράξη απάτης, όταν γίνονται ψευδείς παραστάσεις που επαναλαμβάνονται μέχρις ότου καλλιεργηθεί στο εξαπατηθέν πρόσωπο η επιδιωκόμενη πλάνη, εξαιτίας δε της άπαξ επελθούσας πλάνης, ο εξαπατώμενος προβαίνει σε περισσότερες και σε διαφορετικούς χρόνους (διαδοχικές) επιζήμιες πράξεις.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο areiospagos.gr.
