Προκόπης Γιόγιακας
Πάνω από 14.000 ακίνητα εξακολουθούν να κινδυνεύουν να χαθούν σε Ρόδο, Κω και Λέρο, με συνέπεια περίπου 20.000 ιδιοκτήτες να έχουν χάσει τον ύπνο τους. Ηδη, όπως λέει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο εκπρόσωπος της Ενωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Δωδεκανήσου (ΕΝΙΑΔ) Σωτήρης Βαγιανός, σε περίπου δύο μήνες ενεργοποιούνται τα πρωτόκολλα κατεδάφισης εκατοντάδων κτισμάτων, τα οποία βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Μαρτίου.
Την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία νέων πράξεων επιβολής προστίμων αυθαίρετης χρήσης με δημευτικά ποσά που ξεπερνούν τα 150.000 ευρώ ανά οικογένεια, ενώ εκδίδονται νέα πρωτόκολλα κατεδάφισης για ιδιοκτησίες που κλείνουν 20ετία από την προηγούμενη καταγραφή από τις Κτηματικές Υπηρεσίες του Δημοσίου.
Κι αυτό συμβαίνει επειδή εκκρεμεί ακόμη η ενσωμάτωση του ιταλικού Κτηματολογίου στο ελληνικό. Το θέμα ανέδειξαν «ΤΑ ΝΕΑ» στο φύλλο της 10ης Φεβρουαρίου 2021. Στους μήνες που ακολούθησαν, συστάθηκε νομοπαρασκευαστική επιτροπή για τη μετάπτωση των Κτηματολογικών Γραφείων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, ενώ τον περασμένο Νοέμβριο το σχέδιο νόμου έλαβε έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Σε αναμμένα κάρβουνα
Το σχέδιο νόμου, μέχρι στιγμής, δεν έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, με συνέπεια οι 20.000 ιδιοκτήτες να κάθονται σε… αναμμένα κάρβουνα.
«Οπως έχουμε ενημερωθεί, κατά πάσα πιθανότητα, το σχέδιο νόμου θα τεθεί σε διαβούλευση την ερχόμενη εβδομάδα. Ωστόσο, αυτό που έχουμε πληροφορηθεί ως ΕΝΙΑΔ είναι πως ούτε με τον νέο σχεδιασμό πρόκειται να διασφαλιστούν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ανθρώπων που εξαιρέθηκαν από την ιταλική κτηματογράφηση, με συνέπεια να συνεχίζεται η δίωξή τους», επισημαίνει ο Σωτήρης Βαγιανός. Και συμπληρώνει: «Με το νέο σχέδιο νόμου για τη μετάπτωση του Κτηματολογίου καταργείται, υποτίθεται, ο κτηματολογικός κανονισμός, ενώ παράλληλα με το ισχύον άρθρο 26 του Νόμου 2971/2001 «Περί Αιγιαλού και Παραλίας» ο κανονισμός παραμένει σε ισχύ, και μάλιστα με σαφή πρόβλεψη να κατισχύει του εθνικού νόμου».
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει, κατά τον εκπρόσωπο της ΕΝΙΑΔ, πως «οι εκτάσεις σε όλη την παράκτια ζώνη είναι εσφαλμένα χαρακτηρισμένες ως κοινόχρηστοι χώροι και οι ιδιοκτήτες που βρίσκονται εκεί, σχεδόν έναν αιώνα, έχουν απολέσει το δικαίωμά τους στη συμπληρωματική κτηματογράφηση του Εθνικού Κτηματολογίου. Εχουν χάσει, ακόμη, τόσο το δικαίωμα να εγγραφούν οι περιουσίες τους «αγνώστου ιδιοκτήτη» και να τους δοθεί η ευκαιρία να αποδείξουν στα δικαστήρια τη νομή και την κατοχή που έχουν επί των ιδιοκτησιών αυτών, όσο και, το πιο σημαντικό, το δικαίωμα στην επικείμενη ρύθμιση εξαγοράς δημόσιων κτημάτων, έστω και να εξαγοράσουν τις ίδιες τους τις περιουσίες για να μην τις χάσουν ολοκληρωτικά».
Πώς ξεκίνησε το πρόβλημα.Το 1948 έγινε η ενσωμάτωση του νησιωτικού συμπλέγματος με την Ελλάδα. Ωστόσο, 74 χρόνια μετά την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η κτηματογράφηση που ξεκίνησαν οι Ιταλοί, με συνέπεια, όπως αναφέρουν από την ΕΝΙΑΔ, χιλιάδες ιδιοκτησίες να μην μπορούν να καταγραφούν στους τόμους του Κτηματολογίου και να κινδυνεύουν να περάσουν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πως η πολιτεία, υιοθετώντας αποκλειστικά τα ιταλικά κτηματολογικά δεδομένα, αποδέχθηκε και επικύρωσε τις προβλέψεις των διατάξεων του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου (άρθρο 3) που όριζε τον αιγιαλό, προσαυξάνοντας κατά 12 μέτρα την οριογραμμή του, όπως ορίζουν οι διατάξεις του για τις εκτός αστικών διατάξεων περιοχές και την οριογραμμή της παραλίας μέχρι και τα όρια πάσης ιδιοκτησίας, δημόσιας ή ιδιωτικής.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, κατά την ΕΝΙΑΔ, τεράστιες εκτάσεις γης, με χιλιάδες ιδιοκτησίες, στην παράκτια ζώνη των νησιών να μην κτηματογραφηθούν, με τη δικαιολογία ότι βρίσκονται στη ζώνη της παραλίας. Εδώ, μπαίνουν στο… κάδρο του προβλήματος οι προαναφερόμενες 14.000 ιδιοκτησίες που κινδυνεύουν με κατεδάφιση.
Η καθυστέρηση
Για το θέμα αυτό εστάλη πρόσφατα, από τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά και τον πρόεδρο της ΕΝΙΑΔ Μιχαήλ Βαγιανού, επιστολή προς τον υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, σε αυτή: «Μια πιθανή καθυστέρηση της ρύθμισης αυτής θα προξενήσει νέα, σοβαρότερα προβλήματα, ενώ θα διογκώσει και τα προγενέστερα, όπως:
Νέες εκκρεμείς εγγραφές δικαιοπραξιών ακινήτων.
Ενεργοποίηση πρωτοκόλλων κατεδάφισης που αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022, πράγμα που συνεπάγεται την κατεδάφιση νόμιμων ακινήτων, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.
Εκδοση νέων πράξεων επιβολής προστίμων αυθαίρετης χρήσης με ποσά που ξεπερνούν τα 150.000 ευρώ ανά οικογένεια».