«Φωτιά» πήραν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς. Μόνο γι’ αυτή την εβδομάδα που έρχεται προγραμματίζεται να βγουν «στο σφυρί» ακίνητα κάθε είδους, οικόπεδα, κατοικίες, χώροι στάθμευσης, βιομηχανικοί χώροι ακόμη και ξενοδοχεία.
Στη λίστα περιλαμβάνονται και διαμερίσματα ή μονοκατοικίες, τα οποία αν συνιστούν την κύρια κατοικία ενός «ευάλωτου» νοικοκυριού μπαίνει «φρένο» στη διαδικασία εφόσον ο ιδιοκτήτης προσκομίσει τις απαραίτητες βεβαιώσεις. Αυτή την εβδομάδα οι πλειστηριασμοί φτάνουν τους 1.125!
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ένα «ευάλωτο» νοικοκυριό με χρέη μπορεί να γλιτώσει τον πλειστηριασμό για ολόκληρο το 2022 και έως ότου συσταθεί ο περιβόητος φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.
Αρκεί να βεβαιώσει στην τράπεζα και την Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους προσκομίζοντας τα σχετικά δικαιολογητικά πως ανήκει στην κατηγορία των ευάλωτων νοικοκυριών.
Μάλιστα σχεδιάζεται έως και την σύσταση του Φορέα που υπολογίζεται να πάρει «σάρκα και οστά» στο τέλος της χρονιάς, να δοθεί και επιδότηση στεγαστικού δανείου έως και 210 ευρώ τον μήνα.
Ποιοι γλιτώνουν τον πλειστηριασμό
Τα κριτήρια για να χαρακτηριστεί ένα νοικοκυριό ευάλωτο είναι τα ίδια με αυτά που ισχύουν για την επιδότηση ενοικίου και προσδιορίζονται στον νόμο 4472/2017.
Συγκεκριμένα είναι τα εξής:
Α) Εισοδηματικά
Το συνολικό εισόδημα να μην υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Β) Περιουσιακά
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού να μην υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως τις 180.000 ευρώ. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ. να μην υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με εκείνους που δεν ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Όσοι δεν χαρακτηρίζονται «ευάλωτα» νοικοκυριά κινδυνεύουν να δουν ακόμη και την κύρια κατοικία τους να βγαίνει στο «σφυρί».
Και επιδότηση στεγαστικού δανείου έως 210 ευρώ τον μήνα
Ειδικά πάντως για τα «ευάλωτα» νοικοκυριά υπάρχει η σκέψη να δοθεί επιδότηση στεγαστικού δανείου από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα ανάλογα με την οικονομική και την περιουσιακή κατάσταση του οφειλέτη.
Το ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας της πρώτης κατοικίας, όπως ονομάζεται, στοχεύει στο να γεφυρώσει το «κενό» που υπάρχει σήμερα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών που έχουν οφειλές από στεγαστικό δάνειο σε τράπεζες ή funds και εταιρείες διαχείρισης, έως τη δημιουργία του φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, που δεν αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία πριν από τα τέλη του 2022.
Η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών αναμένεται να τεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης με τους θεσμούς από την προσεχή εβδομάδα, προκειμένου να λάβει την τελική έγκριση –έχει προηγηθεί το πράσινο φως από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε.– και να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Η επιδότηση θα ισχύσει για έναν τουλάχιστον χρόνο, παρέχοντας πλήρη κάλυψη έως τη λειτουργία του φορέα, με την προϋπόθεση όμως ότι τα νοικοκυριά αυτά θα χάσουν την κυριότητα της πρώτης τους κατοικία όταν ο φορέας ενεργοποιηθεί.
Η μηνιαία δόση που θα πληρώνει ο δανειολήπτης τόσο κατά την ενδιάμεση περίοδο, δηλαδή έως την ενεργοποίηση του φορέα, αλλά και στη συνέχεια, θα προκύπτει με βάση την εμπορική αξία του ακινήτου.
Αντίστοιχα, το επίδομα του Δημοσίου θα διαμορφώνεται από τα 70 έως τα 210 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του νοικοκυριού και η χορήγησή του θα προϋποθέτει ότι το συγκεκριμένο νοικοκυριό έχει χαρακτηριστεί ευάλωτο, υποβάλλοντας αίτηση στη σχετική πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους.
Πότε θα «χάνεται» η πρώτη κατοικία
Σε διαφορετική περίπτωση η πρώτη κατοικία δεν προστατεύεται και εκποιείται είτε μέσω αναγκαστικών μέτρων που παίρνει η τράπεζα είτε μέσω δικαστικής πτώχευσης.
Οι όροι του προγράμματος θα πρέπει να συμφωνηθούν επίσης με τις τράπεζες και τις εταιρείες που διαχειρίζονται τις οφειλές από στεγαστικά δάνεια με υποθήκη την πρώτη κατοικία για λογαριασμό των funds, καθώς θα είναι αυτές που θα εφαρμόσουν το πρόγραμμα, αναστέλλοντας τους πλειστηριασμούς για τα σπίτια όσων οφειλετών θεωρούνται ευάλωτοι. Οπως έχουν προτείνει οι τράπεζες, η υποβολή αίτησης στην πλατφόρμα δεν θα μπορεί να γίνει την τελευταία στιγμή, δηλαδή λίγο πριν το ακίνητό τους βγει σε πλειστηριασμό.
Η πρόταση των τραπεζών προβλέπει επίσης ότι σε περίπτωση που ο οφειλέτης παραλείψει έστω και μία πληρωμή, θα πρέπει να επιστραφούν όλα τα ποσά επιδότησης και επιπλέον ο οφειλέτης θα χάσει το δικαίωμα να ενταχθεί στον φορέα και να προστατεύσει την πρώτη κατοικία του.