ΦΠΑ – Τα ραντεβού με την εφορία έως το τέλος του Ιανουαρίου

Τι πρέπει να προσέξετε

Απόστολος Αλωνιάτης

Η αρχή του φορολογικού έτους φέρνει τις επιχειρήσεις, αλλά και τους υπόχρεους φορολογούμενους, μπροστά στο έλεγχο και την πραγματοποίηση αλλαγών – δηλώσεων  στην φορολογική τους εικόνα.

Ας δούμε τις υποχρεώσεις που αφορούν το ΦΠΑ συνοπτικά:

ΦΠΑ

• Υποβολή δήλωσης ΦΠΑ για υπόχρεους που ανήκουν σε ειδικό καθεστώς κατ’ αποκοπή καταβολής του φόρου (άρθρο 40 Κώδικα ΦΠΑ) (ΦΠΑ Ιουλίου – Δεκεμβρίου)

Η δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 38 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000), μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου.

Η φορολογική περίοδος ορίζεται σε ένα ημερολογιακό εξάμηνο προκειμένου για υπόχρεους οι οποίοι ανήκουν σε ειδικό καθεστώς κατ’ αποκοπή καταβολής του φόρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40.

(Σχετ.: ΑΥΟ ΠΟΛ.1010/2015).

• Επιλογή φορολόγησης με Φ.Π.Α. της εκμίσθωσης χώρων για άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας σε μισθωτή υποκείμενο στο φόρο

Η εκμίσθωση χώρων για άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας σε μισθωτή υποκείμενο στο φόρο, αυτοτελώς ή στα πλαίσια μικτών συμβάσεων υπάγεται στο Φ.Π.Α., εφόσον ο εκμισθωτής το επιθυμεί και υποβάλλει γι’ αυτό αίτηση επιλογής φορολόγησης.

Η επιλογή φορολόγησης πραγματοποιείται με υποβολή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., σχετικής αίτησης από τον εκμισθωτή. Η αίτηση επιλογής φορολόγησης μπορεί να υποβληθεί είτε πριν την έναρξη χρησιμοποίησης του ακινήτου ή εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου, σε περίπτωση που η επιλογή πραγματοποιείται σε χρόνο μεταγενέστερο, και ισχύει από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου.

(Σχετ.: Άρθρο 8 § 2 του Κώδικα ΦΠΑ).

• Υποβολή δήλωσης μεταβολής αγροτών, για την υποχρεωτική μετάταξή τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., ή την προαιρετική μετάταξή τους στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.

[Σχετ.: Άρθρο 41, N. 2859/2000 όπως ισχύει, ΠΟΛ.1201/28.12.2016, ΠΟΛ.1010/16.1.2018 & Ε.2173/26.9.2019]

«Άρθρο 41 – Ειδικό καθεστώς αγροτών

1. Οι αγρότες, οι οποίοι κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος πραγματοποίησαν προς οποιοδήποτε πρόσωπο παραδόσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχές αγροτικών υπηρεσιών των οποίων η αξία ήταν κατώτερη των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ και έλαβαν επιδοτήσεις κατώτερες των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, υπάγονται στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου, με την επιφύλαξη της παραγράφου 5. Οι εν λόγω αγρότες δεν επιβαρύνουν με φόρο προστιθέμενης αξίας τις παραδόσεις των αγαθών τους και τις παροχές των υπηρεσιών τους και δικαιούνται επιστροφής του φόρου του παρόντος νόμου που επιβάρυνε τις αγορές αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών, τις οποίες πραγματοποίησαν για την άσκηση της αγροτικής εκμετάλλευσής τους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 2 και 3. Ειδικά, για το φορολογικό έτος 2017, στον προσδιορισμό του ορίου των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ από επιδοτήσεις που έλαβαν οι αγρότες κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά των επιδοτήσεων που αφορούν μόνο το έτος 2016.

• Επιλογή εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος του άρθρου 45 του Κώδικα ΦΠΑ. Μεταπωλητής αντικειμένων καλλιτεχνικής, συλλεκτικής, αρχαιολογικής αξίας

Ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής του άρθρου 45 του Κώδικα ΦΠΑ μπορεί να επιλέξει την εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος και στις παρακάτω παραδόσεις :

α) Αντικειμένων καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας, τα οποία εισήγαγε ο ίδιος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10.

β) Αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας που του παραδόθηκαν από τον ίδιο το δημιουργό τους ή τους διαδόχους του.

γ) Αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας που του παραδόθηκαν από άλλο υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο, εκτός του υποκείμενου στο φόρο μεταπωλητή, εφόσον η παράδοση από το άλλο αυτό πρόσωπο φορολογήθηκε με το μειωμένο συντελεστή που προβλέπεται για τα αγαθά αυτά ή παρασχέθηκε στον υποκείμενο πλήρες δικαίωμα έκπτωσης του φόρου.

Η παραπάνω επιλογή γίνεται με υποβολή δήλωσης, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου στην οποία υποβάλλεται.

Η δήλωση αυτή ισχύει τουλάχιστον για δύο πλήρεις διαχειριστικές περιόδους μετά την πάροδο των οποίων μπορεί να ανακληθεί. Η ανάκληση ισχύει από την επόμενη διαχειριστική περίοδο.

• Δήλωση μη εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος κατ’ αποκοπή καταβολής του φόρου

Η εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος κατ’ αποκοπή καταβολής του φόρου (άρθρο 40 του Κώδικα ΦΠΑ) δεν είναι υποχρεωτική για τις επιχειρήσεις, οι οποίες μπορούν με δήλωσή τους να υπάγονται στο κανονικό καθεστώς του φόρου.

Η δήλωση αυτή υποβάλλεται εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου εντός της οποίας γίνεται η ένταξη στο κανονικό καθεστώς του φόρου και δεν μπορεί να ανακληθεί πριν από την παρέλευση πενταετίας.

• Ενιαία δήλωση ΦΠΑ, σύμφωνα με τα άρθρα 47α, 47β, 47γ και 47δ του Κώδικα ΦΠΑ

Με την απόφαση Α. 1242/2021 καθορίζεται η διαδικασία υποβολής της ενιαίας δήλωσης ΦΠΑ σε σχέση με τα ειδικά καθεστώτα των άρθρων 47β, 47γ και 47δ του Κώδικα ΦΠΑ. Οι διατάξεις των άρθρων αυτών ειδικότερα αφορούν:

• στο ειδικό καθεστώς για υπηρεσίες που παρέχονται από υποκείμενους στον φόρο μη εγκατεστημένους εντός της Ένωσης (άρθρο 47β)
• στο ειδικό καθεστώς για ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών, για παραδόσεις αγαθών εντός κράτους μέλους, που πραγματοποιούνται μέσω ηλεκτρονικών διεπαφών που διευκολύνουν τις παραδόσεις αυτές και για υπηρεσίες που παρέχονται από υποκείμενους στον φόρο εγκατεστημένους εντός της Ένωσης αλλά μη εγκατεστημένους στο κράτος μέλος κατανάλωσης (άρθρο 47γ).
• στο ειδικό καθεστώς για εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτες χώρες ή τρίτα εδάφη (άρθρο 47δ)

Η ενιαία δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται για κάθε φορολογική περίοδο. Η φορολογική περίοδος είναι:

• ημερολογιακό τρίμηνο για τα ειδικά καθεστώτα των άρθρων 47β και 47γ του Κώδικα ΦΠΑ και
• ημερολογιακός μήνας για το ειδικό καθεστώς του άρθρου 47δ του Κώδικα ΦΠΑ.

Η ενιαία δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της εφαρμογής OSS στο TAXISnet μέχρι και το τέλος του μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου την οποία καλύπτει η δήλωση. Η ίδια προθεσμία ισχύει και για την καταβολή του φόρου. Σε περίπτωση που η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης είναι Σάββατο, Κυριακή ή επίσημη αργία, η υποβολή της και η καταβολή του φόρου δεν παρατείνεται για την επόμενη εργάσιμη ημέρα σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4174/2013.Σχετ. Α. 1242/2021.

Προσοχή: Σύμφωνα με το άρθρο 241 του Αστικού Κώδικα, η προθεσμία αρχίζει την επόμενη της ημέρας όπου έγινε το γεγονός που αποτελεί την αφετηρία της.

(Άρθρο 241 του ΑΚ: Έναρξη: Η προθεσμία αρχίζει την επόμενη της ημέρας όπου έγινε το γεγονός που αποτελεί την αφετηρία της. Για τη συμπλήρωση της ενηλικίωσης υπολογίζεται και η ημέρα της γέννησης.)

Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.