Τέλος σε χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες έφερε το άυλο συναινετικό διαζύγιο. Όλα γίνονται μέσω της ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας.
e-διαζύγιο: Μέχρι και πάνω από δύο χρόνια μπορεί να ήταν αναγκασμένοι να περάσουν σε δικαστικές αίθουσες, αλλά και τρέχοντας σε διάφορες υπηρεσίες οι σύζυγοι που αποφάσιζαν να λύσουν το γάμο τους. Και το χρονικό αυτό διάστημα αφορά τα κοινή συναινέσει διαζύγια.
Τα οποία σημειωτέων αποτελούν και την πλειονότητα των διαζυγίων σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας. Βάσει αυτών, στην Ελλάδα, σε διαζύγιο οδηγούνται οι 38,3 στους 100 γάμοι. Από τα διαζύγια που εκδίδονται ετησίως στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι ποσοστό 70% έως 75% είναι συναινετικά και κατά συνέπεια θα μπορούν πλέον να εκδίδονται και ηλεκτρονικά.
Από το γνήσιο υπογραφής μέχρι την αυτοπρόσωπη παρουσία
Η απόφαση για τη λήψη συναινετικού διαζυγίου μπορεί να φαίνεται, αλλά δεν ήταν καθόλου απλή. Απαιτούσε καταρχάς την αυτοπρόσωπη παρουσία σε δικηγορικά και συμβολαιογραφικά γραφεία του ζευγαριού.
Κυρίως, όμως, απαιτούσε την προσκόμιση μίας σειράς εγγράφων τα οποία θα έπρεπε να προσκομιστούν προκειμένου ο γάμος να λυθεί με τις συνοπτικότερες διαδικασίες, όπως αυτές στην περίπτωση του συναινετικού διαζυγίου.
Πιστοποιητικά από δημόσιες υπηρεσίες, επικυρωμένα σε πλείστες όσες περιπτώσεις, ακόμη και βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής των αιτούντων το διαζύγιο ήταν μερικά από τα γραφειοκρατικά βάρη.
Η δυνατότητα ανάθεσης έκδοσης συναινετικού διαζυγίου ενώπιον συμβολαιογράφου, που προβλέφθηκε πριν από μερικά έτη, περιόρισε κατά πολύ τον χρόνο έκδοσης, απαλλάσσοντας τους συζύγους από ορισμένες δικαστικές και άλλες διαδικασίες.
Ωστόσο, η ολοκληρωμένη ηλεκτρονική διαδικασία που ισχύει από τις αρχές Ιανουαρίου, μετά και τη σχετική υπουργική απόφαση, οδηγεί σε μία νέα εποχή. Από το σπίτι μέσω του υπολογιστή εκκινείται η διαδικασία και σε 10 ημέρες λαμβάνουν σε… pdf το διαζύγιο.
Αποφεύγεται η ταλαιπωρία – Το δεκαήμερο του χωρισμού
Τα πλεονεκτήματα της εξοικονόμησης χρόνου για όσους επιθυμούν να χωρίσουν με συναινετικό τρόπο και η αποφυγή ταλαιπωρίας επισημαινόταν και στην αιτιολογική έκθεση του νόμου βάσει του οποίου καθιερώθηκε το άυλο συναινετικό διαζύγιο, το οποίο εκδίδεται εντός 10 ημερών.
«Με τη δυνατότητα λύσης του γάμου με ηλεκτρονικά μέσα, εξοικονομείται χρόνος υπέρ των συζύγων και αποφεύγεται η ταλαιπωρία αυτών στις γραμματείες των δικαστηρίων. Επιπλέον, προβλέπεται η κοινή συμφωνία των συζύγων για την έκδοση συναινετικού διαζυγίου να λαμβάνει χώρα με κοινή ψηφιακή δήλωση, μη απαιτουμένης της βεβαίωσης του γνησίου της υπογραφής προς τον σκοπό αποφυγής μιας διαδικασίας που στερείται ουσιαστικής σκοπιμότητας» τονιζόταν από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Μετά την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης, όλα μπορούν να γίνουν με συνοπτικές διαδικασίες μέσω του ειδικού συνδέσμου στο gov.gr. Εκεί όπως αναφέρεται:
«Μπορείτε να εκδώσετε Άυλο Συναινετικό Διαζύγιο.
Για να ολοκληρώσετε τη διαδικασία απαιτείται η είσοδος:
* του/της συζύγου σας
* των δικηγόρων των δύο συζύγων και
* ενός συμβολαιογράφου
Σημειώνεται ότι την διαδικασία την εκκινεί ο δικηγόρος.
Θα χρειαστείτε:
* τους προσωπικούς σας κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet (σύζυγοι, συμβολαιογράφοι)
* τους κωδικούς της Ολομέλειας Δικηγορικών Συλλόγων (δικηγόροι)
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, θα βρείτε την συμβολαιογραφική πράξη Άυλου Συναινετικού Διαζυγίου στην θυρίδα σας».
e-διαζύγιο: Τα 10 βήματα της διαδικασίας
Αναλυτικά τη διαδικασία προβλέπει η υπουργική απόφαση. Ποια είναι τα βήματα για όσους επιθυμούν να εκδώσουν άυλο συναινετικό διαζύγιο:
Βήμα 1ο: Είσοδος στην εφαρμογή και εκκίνηση διαδικασίας
- Οι εμπλεκόμενοι χρήστες, δύνανται να εισέρχονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή του άυλου συναινετικού διαζυγίου, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, επιλέγοντας έναν εκ των τριών (3) τρόπων σύνδεσης που εμφανίζονται στην οθόνη, αναλόγως αν πρόκειται για δικηγόρο, συμβολαιογράφο ή αντισυμβαλλόμενο μέρος.
- Ειδικότερα, την διαδικασία εκκινεί ένας εκ των δύο δικηγόρων, ο οποίος συνδέεται στην εφαρμογή μέσω κωδικών «PORTAL OLOMELEIA» και ύστερα από την επιτυχή είσοδό του στην εφαρμογή, είτε λαμβάνει γνώση των υποθέσεων που έχουν ήδη περαιωθεί είτε, δημιουργεί νέα υπόθεση, επιλέγοντας μεταξύ των αντίστοιχων πεδίων.
Βήμα 2ο: Δημιουργία νέας υπόθεσης
- Τα στοιχεία του δικηγόρου που εισέρχεται στην εφαρμογή, επιλέγοντας την «δημιουργία νέας υπόθεσης», εκκινώντας με αυτόν τον τρόπο τη διαδικασία, αντλούνται αυτομάτως από το «Portal Olomeleia». Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής: Α.Φ.Μ., Α.Μ. Δικηγορικού Συλλόγου, Όνομα, Επίθετο, Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου.
- Ο δικηγόρος καταχωρεί τον αριθμό της ληξιαρχικής πράξης γάμου, τον τόμο, το έτος, τον κωδικό Ληξιαρχείου που το εξέδωσε και το επώνυμο ενός εκ των συζύγων. Εναλλακτικά, δύναται να καταχωρεί είτε τα Α.Φ.Μ., είτε τους Α.Μ.Κ.Α. των δύο (2) συζύγων και το επώνυμο ενός εκ των συζύγων.
Βήμα 3ο: Άντληση στοιχείων από Μητρώο Πολιτών
- Μετά την εκκίνηση της διαδικασίας, η εφαρμογή ανακτά αυτόματα, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με το άρθρο 84 του ν. 4727/2020 και το άρθρο 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134), τα εξής στοιχεία από το Μητρώο Πολιτών:
α. όνομα και επώνυμο κάθε συζύγου, τους Α.Φ.Μ. και Α.Μ.Κ.Α. αυτών,
β. το είδος του γάμου, όπως προκύπτει από την αυτόματη λήψη της ενεργής ληξιαρχικής πράξης γάμου και
γ. τον αριθμό των τέκνων που τυχόν έχουν οι σύζυγοι, καθώς και στοιχεία αυτών, μέσω αυτόματης λήψης πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης.
- Σε περίπτωση κατά την οποία τα παραπάνω στοιχεία δεν έχουν καταχωρηθεί ή δεν έχουν καταχωρηθεί σωστά, η διαδικασία δεν προχωρά.
Βήμα 4ο: Εισαγωγή τελικού σχεδίου συμφωνητικού
- Ο δικηγόρος που εκκινεί την ηλεκτρονική διαδικασία του άρθρου 1 της παρούσης, καταχωρεί υποχρεωτικά στην εφαρμογή το τελικό σχέδιο του ιδιωτικού συμφωνητικού στο σχετικό πεδίο της εφαρμογής.
- Περαιτέρω, καταχωρεί υποχρεωτικά τα στοιχεία του συμβολαιογράφου, επιλέγοντάς τον από τη λίστα των συμβολαιογράφων, καθώς επίσης τον Α.Φ.Μ. και την διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του αντιδίκου δικηγόρου.
- Μετά την υποβολή όλων των απαραίτητων στοιχείων, ο δικηγόρος που εκκινεί τη διαδικασία είτε αποθηκεύει προσωρινά την υπόθεση, είτε προχωρά σε οριστική υποβολή της αίτησης.
- Μετά το πέρας της ως άνω περιγραφόμενης διαδικασίας, οι δύο δικηγόροι, οι δύο σύζυγοι και ο συμβολαιογράφος, λαμβάνουν ηλεκτρονική ενημέρωση για την εκκίνηση της διαδικασίας. Ειδικότερα δε, ο αντίδικος δικηγόρος ενημερώνεται ηλεκτρονικά προκειμένου να εισέλθει στην εφαρμογή και να επιβεβαιώσει όλα τα στοιχεία που έχουν καταχωρηθεί.
- Στο σημείο αυτό, η διαδικασία μπορεί να ακυρωθεί με πρωτοβουλία οποιουδήποτε μέρους, εισάγοντας υποχρεωτικά και τον λόγο ακύρωσης, οπότε και αποστέλλεται ηλεκτρονική ενημέρωση σε όλα τα μέρη προς γνώση τους.
Βήμα 5ο: Επιβεβαίωση στοιχείων και αναμονή επιβεβαίωσης από αντίδικο δικηγόρο
Κατά το στάδιο αυτό, μέσω της καταχώρησης του Α.Φ.Μ., σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 2 του προηγούμενου άρθρου, αντλούνται και επιβεβαιώνονται κατά την είσοδο στο «Portal Olomeleia», τα στοιχεία του αντίδικου δικηγόρου, ήτοι Α.Μ. Δικηγορικού Συλλόγου, Όνομα, Επίθετο και Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου. Επιπλέον, ο αντίδικος δικηγόρος, μέσω κωδικών «Portal Olomeleia», επιβεβαιώνει τα στοιχεία της υπόθεσης, εισάγει τα επιπλέον στοιχεία που απαιτούνται για τη σύνταξη της συμβολαιογραφικής πράξης, εγκρίνει το καταχωρημένο από τον δικηγόρο τελικό σχέδιο του προηγούμενου άρθρου και είτε απορρίπτει είτε επιβεβαιώνει το περιεχόμενο αυτού. Σε περίπτωση που αποδεχθεί τα υποβαλλόμενα στοιχεία του προηγούμενου εδαφίου, καταχωρεί τα στοιχεία του, ώστε να συνταχθεί η συμβολαιογραφική πράξη. Στο σημείο αυτό, η διαδικασία μπορεί να ακυρωθεί με πρωτοβουλία οποιουδήποτε εκ των δύο δικηγόρων, εισάγοντας υποχρεωτικά και τον λόγο ακύρωσης, οπότε και αποστέλλεται ηλεκτρονικό μήνυμα σε όλα τα μέρη προς ενημέρωση.
Βήμα 6ο: Αναμονή επιβεβαίωσης συζύγων
- Σε επόμενο στάδιο, οι σύζυγοι εισέρχονται στην εφαρμογή, μέσω κωδικών taxisnet και λαμβάνουν γνώση του εγκεκριμένου, από αμφότερους τους δικηγόρους, σχεδίου ιδιωτικού συμφωνητικού. Κατόπιν αυτών, εγκρίνουν ή απορρίπτουν το σχέδιο. Σε περίπτωση έγκρισης του περιεχομένου του συμφωνητικού, μέσω επιβεβαίωσης, οι σύζυγοι εισάγουν τα στοιχεία που απαιτούνται για την σύνταξη της πράξης. Μόλις και οι δύο σύζυγοι εγκρίνουν το συμφωνητικό, αποστέλλεται σε όλα τα μέρη (δικηγόροι, σύζυγοι, συμβολαιογράφος) ηλεκτρονική ενημέρωση για την συναίνεση των συζύγων, οπότε και σηματοδοτείται η εκκίνηση της δεκαήμερης προθεσμίας του άρθρου 1441 του Αστικού Κώδικα.
- Στο σημείο αυτό, η διαδικασία μπορεί να ακυρωθεί με πρωτοβουλία οποιουδήποτε μέρους, εισάγοντας υποχρεωτικά και τον λόγο ακύρωσης, οπότε και αποστέλλεται ηλεκτρονική ενημέρωση σε όλα τα μέρη.
Βήμα 7ο: Παρέλευση προθεσμίας
- Μετά την πάροδο δέκα (10) ημερών, προθεσμία η οποία εκκινεί από την ημέρα που οι σύζυγοι ενέκριναν το σχέδιο που επεξεργάστηκε και καταχωρήθηκε από τους δικηγόρους, ολοκληρώνεται η διαδικασία και τα μέρη δεν δύναται να υπαναχωρήσουν μέσω της εφαρμογής, ενώ διατηρούν το δικαίωμα υπαναχώρησης κατόπιν συνεννόησης με τον συμβολαιογράφο. Κατόπιν αυτού, όλα τα μέρη, ενημερώνονται ηλεκτρονικά για την παρέλευση της προθεσμίας.
- Στην περίπτωση κατά την οποία τα μέρη, μετά την παρέλευση της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου, αδρανήσουν να προβούν σε οποιαδήποτε αλλαγή κατάστασης στην ήδη υπάρχουσα υπόθεση, εντός τριών (3) μηνών από την εκκίνηση της διαδικασίας του άρθρου 2, η υπόθεση που έχει δημιουργηθεί ακυρώνεται αυτόματα μέσω της εφαρμογής και τα μέρη θα πρέπει να εκκινήσουν την διαδικασία από την αρχή.
Βήμα 8ο: Είσοδος συμβολαιογράφου
- Μετά την παρέλευση της προθεσμίας του προηγούμενου άρθρου, ο συμβολαιογράφος ενημερώνεται μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ότι πρέπει να συνδεθεί στην εφαρμογή μέσω κωδικών taxisnet.
- Μετά την είσοδό του στην εφαρμογή, ο συμβολαιογράφος δύναται να επεξεργαστεί το τελικό συμβολαιογραφικό έγγραφο λύσεως γάμου.
- Κατόπιν, ο συμβολαιογράφος, δύναται να κατεβάσει το έγγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης σε ψηφιακή μορφή.
Βήμα 9ο: Υπογραφή τελικής πράξης
- Την τελική συμβολαιογραφική πράξη δύνανται να εγκρίνουν οι σύζυγοι, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι, δυνάμει του άρθρου 24 του ν. 4727/2020 μέσω της εφαρμογής, είτε να υπογράφουν εκτός της εφαρμογής δια ζώσης ιδιοχείρως, είτε με ηλεκτρονική υπογραφή ισοδύναμη της ιδιόχειρης (εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή).
- Ο συμβολαιογράφος, ως δημόσιος λειτουργός, τηρεί στο αρχείο του το υπογεγραμμένο φυσικό ή εγκεκριμένο ψηφιακό έγγραφο.
- Μέχρι και τη στιγμή που η συμβολαιογραφική πράξη θα εγκριθεί και από τους δύο αντίδικους, δύναται να ακυρώνεται η διαδικασία από τον συμβολαιογράφο. Μόλις ολοκληρωθεί η ακύρωση, τότε αποστέλλεται ηλεκτρονική ενημέρωση σε όλους τους εμπλεκόμενους.
Βήμα 10ο: Ολοκλήρωση διαδικασίας
- Μόλις εγκριθεί η συμβολαιογραφική πράξη, ο συμβολαιογράφος εισέρχεται στην εφαρμογή για να οριστικοποιήσει το διαζύγιο, επιλέγοντας και επιβεβαιώνοντας την επιλογή του, εισάγοντας τον αριθμό της συμβολαιογραφικής πράξης και την ημερομηνία σύνταξής της.
- Κατά το στάδιο αυτό, απαγορεύεται να ακυρωθεί η διαδικασία.
- Ο συμβολαιογράφος κατά την οριστικοποίηση τηρεί το δικαίωμα να μεταβάλλει το κείμενο της συμβολαιογραφικής πράξης στην εφαρμογή, βάση αλλαγών που τυχόν προέκυψαν κατά την υπογραφή.
- Κατά το στάδιο αυτό, η εφαρμογή θα αποστέλλει την τελική συμβολαιογραφική πράξη στις θυρίδες των δύο πολιτών της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr).
- Οι σύζυγοι, οι δικηγόροι και ο συμβολαιογράφος λαμβάνουν ηλεκτρονική ενημέρωση για την ολοκλήρωση της συμβολαιογραφικής διαδικασίας.
- Σε περίπτωση θρησκευτικού γάμου, οι σύζυγοι ενημερώνονται ηλεκτρονικά προκειμένου να προβούν σε Πνευματική Λύση του γάμου.
- Η εφαρμογή ενημερώνει το μητρώο πολιτών μέσω διαλειτουργικότητας, το οποίο επιστρέφει έναν κωδικό / μοναδικό αναγνωριστικό, με βάση τον οποίο οι σύζυγοι ή οι δικηγόροι θα μπορούν να επικοινωνήσουν με τον αρμόδιο ληξίαρχο για την εξέλιξη της υπόθεσης, αν αυτό χρειαστεί. Οι δύο σύζυγοι, οι δύο δικηγόροι και ο συμβολαιογράφος ενημερώνονται ηλεκτρονικά για την ολοκλήρωση της συμβολαιογραφικής διαδικασίας.