Φύση της σχετικής αγωγής, υλική και τοπική αρμοδιότητα του δικαστηρίου, προδικασία και δικαστικό ένσημο
Δεκτή έγινε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών αγωγή με αίτημα να διαταχθεί η εξάλειψη της υποθήκης εγγεγραμμένης σε ακίνητο της ενάγουσας, προς εξασφάλιση απαίτησης της εναγομένης, από σύμβαση αλληλόχρεου λογαριασμού, για την οποία εγγυήθηκε η ενάγουσα. (ΜΠΑ 227/2022).
Κατά τους γενόμενους δεκτούς ισχυρισμούς της ενάγουσας, η επίδικη απαίτηση έχει αποσβεστεί, καθώς η εγγραφείσα προσημείωση υποθήκης δεν τράπηκε σε υποθήκη εντός προθεσμίας 90 ημερών από τότε που η δικαστική απόφαση, που αποτελεί τον εκτελεστό τίτλο, κατέστη τελεσίδικη. Επίσης, το γεγονός της απόσβεσης βεβαιώθηκε και με σχετική δικαστική απόφαση, η οποία έχει ήδη καταστεί τελεσίδικη.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, οι εγγεγραμμένες υποθήκες εξαλείφονται από τα βιβλία υποθηκών, σε περίπτωση άρνησης του δανειστή να συναινέσει στην εξάλειψη της υποθήκης, κατόπιν τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, η οποία εκδίδεται, αφού ασκήσει σχετική αγωγή ο έχων προς τούτο έννομο συμφέρον, αν η υποθήκη έχει αποσβεσθεί με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο απόσβεσης της απαίτησης ή η εγγραφή της είναι άκυρη. Η σχετική αγωγή είναι ενοχική και υπάγεται στο κατά τις γενικές διατάξεις περί καθ’ ύλην αρμοδιότητας δικαστήριο, με βάση το ποσό της ασφαλιζόμενης απαίτησης. Ως προς την τοπική αρμοδιότητα, αρμόδιο είναι το δικαστήριο εκείνο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο, επί του οποίου έχει εγγραφεί η υποθήκη, της οποίας ζητείται η εξάλειψη, ανεξάρτητα από τον ενοχικό χαρακτήρα της σχετικής αγωγής, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 973 ΑΚ, η υποθήκη είναι εμπράγματο δικαίωμα.
Η αγωγή αυτή για την εξάλειψη υποθήκης δεν απαιτείται να εγγραφεί στα βιβλία διεκδικήσεων και δεν υπόκειται σε τέλος δικαστικού ενσήμου, εκδικάζεται δε κατά την τακτική διαδικασία.
Εν προκειμένω, το δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η εναγομένη ερημοδίκησε, δέχθηκε ότι αποδεικνύονται πλήρως οι πραγματικοί ισχυρισμοί της ενάγουσας που περιέχονται στο δικόγραφο της αγωγής, δεδομένου ότι θεωρούνται ομολογημένοι εκ μέρους της ερημοδικαζόμενης εναγομένης, και έκανε δεκτή την αγωγή.
Απόσπασμα απόφασης
Από τις διατάξεις των άρθρων 1317, 1324, 1325, 1327 και 1328 του ΑΚ προκύπτει, ότι οι εγγεγραμμένες υποθήκες εξαλείφονται από τα βιβλία υποθηκών είτε κατόπιν συναίνεσης του δανειστή, η οποία δίνεται μονομερώς ενώπιον συμβολαιογράφου, είτε, σε περίπτωση άρνησης του δανειστή να συναινέσει στην εξάλειψη της υποθήκης, κατόπιν τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, η οποία εκδίδεται, αφού ασκήσει σχετική αγωγή ο έχων προς τούτο έννομο συμφέρον, αν η υποθήκη έχει αποσβεσθεί με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο απόσβεσης της απαίτησης ή η εγγραφή της είναι άκυρη (βλ. ΑΠ 865/1998 ΝοΒ 2000.48, ΠΠρΑΘ 7/1988 ΕλλΔνη 29.760). Εξάλλου, γίνεται δεκτό ότι η αγωγή που διώκει την εξάλειψη υποθήκης είναι ενοχική (βλ. ΕφΘεσ 51/1999 ΝοΒ 1999.632) και υπάγεται στο κατά τις γενικές διατάξεις περί καθ’ ύλην αρμοδιότητας δικαστήριο, με βάση το ποσό της ασφαλιζόμενης απαίτησης (άρθρ. 14, 18 του ΚΠολΔ, ΕφΑΘ 2930/1975 ΑρχΝ 29.150, Κ. Παπαδόπουλου Αγωγές Εμπράγματου Δικαίου, Τόμος Β’, έκδοση 1992, σελ. 441). Σύμφωνα δε με το άρθρο 29 ΚΠολΔ, το οποίο ορίζει ότι υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του δικαστηρίου, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο, εκτός των άλλων και οι διαφορές που αφορούν σε εμπράγματα δικαιώματα επί του ακινήτου, κατά τόπο αρμόδιο είναι το δικαστήριο εκείνο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο, επί του οποίου έχει εγγραφεί η υποθήκη, της οποίας ζητείται η εξάλειψη, ανεξάρτητα από τον ενοχικό χαρακτήρα της σχετικής αγωγής, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 973 ΑΚ, η υποθήκη είναι εμπράγματο δικαίωμα (ΕφΑΘ 369/2002 ΕλλΔνη 43.783, ΕφΑΘ 6346/1996 ΕλλΔνη 38.1879, Βαθρακοκοίλη, ΕρμΚΠολΔ, άρθρο 29 παρ. 5 και 21). Η αγωγή αυτή για την εξάλειψη υποθήκης δεν απαιτείται να εγγραφεί στα βιβλία διεκδικήσεων (βλ. ΕφΘεσ 51/1999 ΝοΒ 1999.632), ούτε υπόκειται σε τέλος δικαστικού ενσήμου βάσει του άρθρου 7 παρ. 3 του Ν.Δ. 1544/1942, εκδικάζεται δε κατά την τακτική διαδικασία (βλ. Κ. Παπαδόπουλου, Αγωγές Εμπραγμάτου Δικαίου, τόμος Β’, έκδοση 1992, σελ. 441 επ).
Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο dsanet.gr.
