Η παγίδα με τις ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα είχε προ πολλού αποκαλυφθεί. Η σύσταση της λεγόμενης «Επιτροπής Ακίνητων Περιουσιών», η εμπλοκή του ΕΒΚΑΦ, του μουσουλμανικού ιδρύματος στην Κύπρο, το οποίο ιδρύθηκε το 1750 και χειρίζεται τις δωρεές κτημάτων( βακούφια), που έχουν γίνει από πιστούς για θρησκευτικούς λόγους, είναι μέρος του σχεδιασμού. Σχεδιασμού, που παραπέμπει στη νομιμοποίηση των κλεμμένων περιουσιών. Άλλωστε, ο τουρκικός στόχος και μέσα από τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων ήταν για ανταλλαγή ή αποζημιώσεις. Παράλληλα αξιοποιούν τον χρόνο για την εδραίωση των κατοχικών δεδομένων.
Οι κινήσεις για την Αμμόχωστο, που ξεκίνησαν με εξαγγελίες για μετατροπή της περίκλειστης περιοχής σε «Λας Βέγκας» και συνεχίσθηκαν με τις βολιδοσκοπήσεις ιδιοκτητών από επιχειρηματίες, Τούρκους και Τουρκοκύπριους, προχώρησαν με το σταδιακό άνοιγμα, με στόχο τον εποικισμό. Όλα αυτά συνιστούν κινήσεις, που περιλαμβάνονται σε έναν οδικό χάρτη. Σημειώνεται πως για την ανάπτυξη της περιοχής ενδιαφέρεται προσωπικά ο Ερντογάν, που θέλει να προωθήσει επενδύσεις φίλων του επιχειρηματιών.
Με τις πρώτες ενέργειες ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής, με στόχο να αποφευχθούν οι όποιες αντιδράσεις, η τουρκική πλευρά έκανε έκκληση προς τους νόμιμους κατοίκους της Αμμοχώστου να προσφύγουν στην «Επιτροπή» για να… διεκδικήσουν τις περιουσίες τους. Παράλληλα, η κατοχική δύναμη συντηρούσε το αφήγημα πως ένα μεγάλο τμήμα της περίκλειστης Αμμοχώστου ανήκει στο ΕΒΚΑΦ. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει. Σημειώνεται πως επίσημα έγγραφα επιβεβαιώνουν πως η βρετανική κυβέρνηση είχε καταθέσει μισό εκατομμύριο στερλίνες σε κοινό λογαριασμό των Φαζίλ Κουτσιούκ και Ραούφ Ντενκτάς. Ποσό που, ως γνωστό, ήταν μέρος του 1,5 εκ. στερλινών, με το οποίο θα γινόταν πλήρης και τελική εξόφληση όλων των απαιτήσεων της τουρκικής κοινότητας, περιλαμβανομένου του ΕΒΚΑΦ. Με την πληρωμή αυτή η τουρκοκυπριακή πλευρά αποποιείτο οποιασδήποτε απαίτησης. Τον Ιούλιο του 2019, ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης είχε δηλώσει στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι η διευθέτηση αποδεικνύεται σε σχετικό παράρτημα της Συνθήκης Εγγυήσεων ενώ υπάρχει και η απόδειξη της πληρωμής. Περιλήφθηκε στο Appendix U, της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, που περιλαμβάνει επιστολές που έγραψαν ο Δρ Φαζίλ Κουτσιούκ και ο Ραούφ Ντενκτάς προς τους Βρετανούς για την οικονομική διευθέτηση. Στην επιστολή τονίζεται ότι ο Βρετανός κυβερνήτης ενημερώνει τους κ.κ. Κουτσιούκ και Ντενκτάς πως η κυβέρνηση της Βρετανίας αποφάσισε να παραχωρήσει το ποσό του 1,5 εκατ. στερλινών ως δωρεά προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα για να χρησιμοποιηθεί προς τους σκοπούς της παιδείας, της ανάπτυξης της περιουσίας του ΕΒΚΑΦ, του πολιτισμού και ό,τι άλλου είναι στη δικαιοδοσία της Τουρκοκυπριακής Συνέλευσης.
Την περασμένη Παρασκευή, η «Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών» αποφάσισε το προ πολλού αναμενόμενο. Ότι, δηλαδή, το ΕΒΚΑΦ και το λεγόμενο Γραφείο Θρησκευτικών Υποθέσεων του κατοχικού καθεστώτος θα συμμετέχουν ως «εμπλεκόμενο μέρος» σε αίτηση προς την «Επιτροπή» που αφορά ακίνητες περιουσίες Ελληνοκυπρίων στην περίκλειστη περιοχή του Βαρωσιού. Δηλαδή, όταν εξετάζονται αιτήσεις Ελληνοκυπρίων στην «Επιτροπή» θα εμφανίζονται εκπρόσωποι του ΕΒΚΑΦ και του Γραφείου Θρησκευτικών Υποθέσεων για να αμφισβητήσουν ότι η περιουσία ανήκει στους νόμιμους ιδιοκτήτες αλλά σε αυτούς. Αυτό θα δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο ενώ παράλληλα αναμένεται ότι η «Επιτροπή» θα παραπέμπει στα «δικαστήρια» του ψευδοκράτους. Η εξέταση των υποθέσεων θα χρονίζει ενώ το αποτέλεσμα θα είναι λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένο.
Η κατοχική δύναμη έχει λεηλατήσει και σφετεριστεί τις ελληνοκυπριακές περιουσίες με την εισβολή και την κατοχή τμήματος του νησιού. Διά της «Επιτροπής» και τις βολιδοσκοπήσεις επιχειρεί να νομιμοποιήσει τον σφετερισμό.
Η προσφυγή στην «Επιτροπή» δεν είναι ασφαλώς λύση. Όπως λύση δεν είναι η ακινησία, η οποία «υποστηρίζεται» από διακηρύξεις κενού περιεχομένου. Ή διακηρυκτικού και μόνο χαρακτήρα. Ο νομικός Κύπρος Χρυσοστομίδης, που διετέλεσε και πολιτειακός αξιωματούχος, με πλούσιο συγγραφικό έργο, σε άρθρο του το 2019 (Ανάλεκτα, σελίδα 115-116), χαρακτηρίζει τον εποικισμό έγκλημα πολέμου και σοβαρή παραβίαση της 4ης Σύμβασης της Γενεύης και του Χάρτη της Ρώμης. Σημειώνει πως θα μπορούσε η Κύπρος ως κράτος ή μέσω του Σ.Α. να προσφύγει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για καταδίκη των υπευθύνων της παραβίασης, δηλαδή των Τούρκων αξιωματούχων και των υποτελών της στα κατεχόμενα. Είναι μια εναλλακτική πορεία, που μπορεί να εξεταστεί ως απάντηση στις τουρκικές παρανομίες. Χρειάζεται χρόνος, που είναι πολυτέλεια καθώς τα κατοχικά δεδομένα εδραιώνονται. Όμως, είναι επιλογή. Η ακινησία δεν είναι.