ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
«Πράσινο φως» για αναδρομικά στους συνταξιούχους του Δημοσίου από τις κρατήσεις ΕΑΣ για τη διετία 2017-2018, με ποσά που, ενδεικτικά, ξεκινούν από τα 575 ευρώ και φτάνουν στα 12.236 ευρώ, δίνει γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη.
Η γνωμοδότηση εκδόθηκε τον προηγούμενο μόλις μήνα και έρχεται σε συνέχεια της απόφασης 1477/2021 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία οι κρατήσεις της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) που επιβλήθηκαν στις κύριες συντάξεις του Δημοσίου είναι αντισυνταγματικές και πρέπει να επιστραφούν στους δικαιούχους αναδρομικά για τα έτη 2017 και 2018. Αντίθετα, όπως αποφάνθηκε το Ε.Σ. και συμφωνεί ο Συνήγορος του Πολίτη, από 1ης/1/2019 και μετά η ίδια εισφορά νομιμοποιείται και μπορεί να επιβάλλεται στις συντάξεις του Δημοσίου διότι προορίζεται για την ενίσχυση του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και όχι για να καλύπτονται τα ελλείμματα άλλων Ταμείων από τα οποία δεν καταβάλλονται οι συντάξεις του Δημοσίου, όπως γινόταν με τις κρατήσεις ΕΑΣ ως το 2018. Στην ουσία, από το 2019 και μετά η ΕΑΣ πάει στον μεγάλο κουμπαρά υπέρ των συντάξεων, ενώ ως το 2018 πήγαινε στους κουμπαράδες των άλλων Ταμείων. Με αυτό το σκεπτικό, για τα έτη 2017 και 2018 η ΕΑΣ που πλήρωσαν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου κρίθηκε αντισυνταγματική και τώρα πρέπει να τους επιστραφεί αναδρομικά.
Μάλιστα, η γνωμοδότηση λέει ότι η ΕΑΣ θα πρέπει να επιστραφεί σε όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου και όχι μόνον σε όσους είχαν ασκήσει προσφυγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Δηλαδή, λέει να δοθούν τα αναδρομικά σε περισσότερους από 380.000 συνταξιούχους του Δημοσίου που είχαν την κράτηση ΕΑΣ σε μία κύρια σύνταξη, όπως και σε άθροισμα κύριων συντάξεων, εφόσον (είτε η μία είτε το άθροισμα σύνταξης) ήταν πάνω από 1.400 ευρώ.
Η ακριβής περίοδος των αναδρομικών είναι για το χρονικό διάστημα από 10/2/2017 έως 31/12/2018, δηλαδή πιάνει τις κρατήσεις 23 μηνών, καθώς τον Φεβρουάριο του 2017 είχε βγει η πρώτη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (η 244/2017) με την οποία κρινόταν αντισυνταγματική η ΕΑΣ, χωρίς να επιστραφούν όμως αναδρομικά. Τότε, ο Συνήγορος του Πολίτη είχε βγάλει πόρισμα ζητώντας διακοπή της ΕΑΣ, που δεν έγινε. Τώρα, μετά και τη νέα και οριστική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (την 1477/2021), η επιστροφή της ΕΑΣ έχει «κλειδώσει» και ο «Συνήγορος» ζητά από τον ΕΦΚΑ να συμμορφωθεί άμεσα με την εν λόγω απόφαση, βάσει της οποίας για το διάστημα από Φεβρουάριο 2017 ως Δεκέμβριο 2018 «η παρακράτηση της ΕΑΣ κρατήθηκε παρανόμως από τις μηνιαίες συντάξεις των συνταξιούχων του Δημοσίου», όπως αναφέρει στη γνωμοδότησή του.
Ως προς τους δικαιούχους των αναδρομικών, ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει ότι «η υπ’ αριθμ. 1477/2021 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως αποτέλεσμα προδικαστικού ερωτήματος, πρέπει καθολικά να εφαρμοστεί για το σύνολο των συνταξιούχων του Δημοσίου και δεν υφίσταται λόγος οι συνταξιούχοι να ταλαιπωρούνται υποβάλλοντας μεμονωμένα αιτήσεις προς το Ελεγκτικό Συνέδριο σε περίπτωση μη συμμόρφωσης στην απόφασή του».
Μετά και από αυτή την εξέλιξη, τα δεδομένα γύρω από τα αναδρομικά ξεκαθαρίζουν, καθώς πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η κυβέρνηση, και ειδικότερα τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας, θα εξετάσουν τρόπους για να επιστραφεί η ΕΑΣ στις συντάξεις του Δημοσίου με κάποια νομοθετική διάταξη που να καλύπτει το σύνολο των συνταξιούχων.
Η επικρατέστερη εκδοχή είναι να δοθεί το 23μηνο των αναδρομικών με τη μορφή μιας εφάπαξ ενίσχυσης που έχει κοστολογηθεί περί τα 420 εκατ. ευρώ. Το πότε θα επιστραφούν έχει να κάνει με τα περιθώρια παροχών που θα υπάρχουν στον Προϋπολογισμό αφότου κλείσει ο κύκλος των έκτακτων ενισχύσεων για την ακρίβεια.
Μετά το Δημόσιο, απομένει να ρυθμιστεί το θέμα των αναδρομικών για επικουρικές και Δώρα, που ήδη έχει δρομολογηθεί μέσα από τις αποφάσεις των δικαστηρίων, οι οποίες δικαιώνουν τους συνταξιούχους με αναδρομικά 11 μηνών.
Αναδρομικά 3 ταχυτήτων από την ΕΑΣ στο Δημόσιο
Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες ως προς τα αναδρομικά της ΕΑΣ. Στην πρώτη «ταχύτητα», που δικαιούνται και τα πιο πολλά λόγω υψηλών συντάξεων, είναι οι συνταξιούχοι ειδικών μισθολογίων από τις τάξεις των δικαστών, πανεπιστημιακών, γιατρών του ΕΣΥ κ.ά. Στη δεύτερη «ταχύτητα» αναδρομικών από την ίδια κατηγορία (ειδικών μισθολογίων) είναι οι απόστρατοι και στην τρίτη «ταχύτητα» αναδρομικών ΕΑΣ, με μικρότερα ποσά συγκριτικά με των υπολοίπων, είναι οι πολιτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου (υπουργείων, κρατικών Οργανισμών, ΟΤΑ κ.λπ.).
Τα αναδρομικά της ΕΑΣ που δικαιούνται συνταξιούχοι από κάθε κατηγορία, σύμφωνα με τους ενδεικτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», είναι:
- Συνταξιούχος ειδικού μισθολογίου με αρχική μικτή σύνταξη 3.800 ευρώ έχει μείωση 14% από ΕΑΣ (-532 ευρώ το μήνα) και δικαιούται αναδρομικά 12.236 ευρώ.
- Συνταξιούχος της ίδιας κατηγορίας με μικτή σύνταξη 3.500 ευρώ έχει μείωση 13% από ΕΑΣ (-455 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 10.465 ευρώ.
- Απόστρατος με μικτή σύνταξη 3.480 ευρώ έχει μείωση 13% από ΕΑΣ (-452 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 10.396 ευρώ.
- Απόστρατος με μικτή σύνταξη 1.990 ευρώ έχει μείωση 7% από ΕΑΣ (-119 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 2.737 ευρώ.
- Συνταξιούχος Δημοσίου με βαθμό γεν. διευθυντή και με μικτή σύνταξη 2.720 ευρώ έχει μείωση 10% από ΕΑΣ (-272 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 6.256 ευρώ.
- Συνταξιούχος Δημοσίου με μικτή σύνταξη 1.770 ευρώ έχει μείωση 6% από ΕΑΣ (-106 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 2.438 ευρώ.
- Συνταξιούχος Δημοσίου με μικτή σύνταξη 1.550 ευρώ έχει μείωση 3% από ΕΑΣ (-47 ευρώ) και δικαιούται αναδρομικά 1.081 ευρώ.
- Συνταξιούχος Δημοσίου με σύνταξη 1.425 ευρώ έχει μείωση 3% από ΕΑΣ, (-43 ευρώ), αλλά θα εφαρμοστεί το πλαφόν σύνταξης των 1.400 ευρώ και η μείωση θα σταματήσει στα 25 ευρώ, οπότε δικαιούται αναδρομικά 575 ευρώ. Συντάξεις ως 1.400 ευρώ δεν έχουν κράτηση ΕΑΣ και δεν παίρνουν αναδρομικά.
- Συνταξιούχοι Δημοσίου ειδικών μισθολογίων (δικαστές, βουλευτές πανεπιστημιακοί, γιατροί ΕΣΥ κ.ά.)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
3.800 | 2.006 | 532 | 12.236 |
3.725 | 1.972 | 522 | 12.006 |
3.650 | 1.938 | 511 | 11.753 |
3.575 | 1.904 | 501 | 11.523 |
3.500 | 1.888 | 455 | 10.465 |
3.425 | 1.854 | 445 | 10.235 |
3.350 | 1.819 | 436 | 10.028 |
3.275 | 1.896 | 426 | 9.798 |
3.200 | 1.877 | 384 | 8.832 |
3.125 | 1.840 | 375 | 8.625 |
3.050 | 1.803 | 366 | 8.418 |
2.975 | 1.766 | 357 | 8.211 |
2.900 | 1.762 | 290 | 6.670 |
2.825 | 1.724 | 283 | 6.509 |
2.600 | 1.624 | 234 | 5.382 |
2.525 | 1.586 | 227 | 5.221 |
2.450 | 1.547 | 221 | 5.083 |
2.375 | 1.509 | 214 | 4.922 |
2.300 | 1.497 | 161 | 3.703 |
2.225 | 1.457 | 156 | 3.588 |
2.150 | 1.418 | 151 | 3.473 |
- Συνταξιούχοι Δημοσίου – απόστρατοι (Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
3.480 | 1.996 | 452 | 10.396 |
3.385 | 1.950 | 440 | 10.120 |
3.290 | 1.903 | 428 | 9.844 |
3.195 | 1.875 | 383 | 8.809 |
3.005 | 1.781 | 361 | 8.303 |
2.910 | 1.734 | 349 | 8.027 |
2.530 | 1.588 | 228 | 5.244 |
2.435 | 1.540 | 219 | 5.037 |
2.340 | 1.491 | 211 | 4.853 |
2.245 | 1.468 | 157 | 3.611 |
2.150 | 1.418 | 151 | 3.473 |
2.055 | 1.368 | 144 | 3.312 |
1.990 | 1.346 | 119 | 2.737 |
1.925 | 1.311 | 116 | 2.668 |
1.860 | 1.277 | 112 | 2.576 |
1.795 | 1.316 | 108 | 2.484 |
1.730 | 1.279 | 104 | 2.392 |
1.665 | 1.273 | 50 | 1.150 |
1.600 | 1.235 | 48 | 1.104 |
1.535 | 1.197 | 46 | 1.058 |
1.470 | 1.160 | 44 | 1.012 |
- Συνταξιούχοι Δημοσίου – υπάλληλοι (υπουργείων, ΝΠΔΔ, δήμων κ.ά.)
Αρχική κύρια σύνταξη (μικτά) | Σύνταξη προ φόρου | Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ | Αναδρομικά ΕΑΣ 23 μηνών |
2.720 | 1.692 | 272 | 6.256 |
2.435 | 1.540 | 219 | 5.037 |
2.340 | 1.491 | 211 | 4.853 |
2.245 | 1.468 | 157 | 3.611 |
2.150 | 1.418 | 151 | 3.473 |
2.055 | 1.368 | 144 | 3.312 |
2.000 | 1.430 | 120 | 2.760 |
1.960 | 1.330 | 118 | 2.714 |
1.925 | 1.388 | 116 | 2.668 |
1.865 | 1.280 | 112 | 2.576 |
1.850 | 1.346 | 111 | 2.553 |
1.770 | 1.229 | 106 | 2.438 |
1.700 | 1.293 | 51 | 1.173 |
1.675 | 1.278 | 50 | 1.150 |
1.625 | 1.249 | 49 | 1.127 |
1.580 | 1.223 | 47 | 1.081 |
1.550 | 1.206 | 47 | 1.081 |
1.485 | 1.169 | 45 | 1.035 |
1.475 | 1.163 | 44 | 1.012 |
1.425 | 1.144 | 25 | 575 |
1.400 | 1.144 | 0 | 0 |
ΠΗΓΗ eleftherostypos.gr