Η περιφέρεια του Νότιου Αιγαίου κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση προστιθέμενης αξίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση (22,2%) και η περιφέρεια των Ιονίων Νήσων την τρίτη μεγαλύτερη μείωση (20,5%)
Η καθίζηση του τουρισμού το 2020, την πρώτη χρονιά του κορονοϊού, προκάλεσε μεγάλο παραγωγικό πλήγμα στις πιο τουριστικές περιοχές της Ελλάδας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η περιφέρεια του Νότιου Αιγαίου κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) στην Ευρωπαϊκή Ενωση (22,2%) και η περιφέρεια των Ιονίων Νήσων την τρίτη μεγαλύτερη μείωση (20,5%).
Δύο τουριστικές περιοχές της Ισπανίας κατέγραψαν, επίσης, πολύ μεγάλη πτώση, με τις Βαλεαρίδες Νήσους να βρίσκονται στη δεύτερη θέση με ποσοστό 21,7% και τις Κανάριες Νήσους στην τέταρτη θέση με 18,1%.
Βουτιά για Κρήτη και Αττική
Συνολικά, η μείωση της προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα το 2020 ήταν 9%. Η μείωση στην Κρήτη ήταν 15%, μεγαλύτερη από τον μέσο όρο αλλά χαμηλότερη από τις άλλες κατ’ εξοχήν τουριστικές περιοχές.
Στο Βόρειο Αιγαίο η μείωση ήταν κοντά στον μέσο όρο (9,5%), ενώ από τις μη τουριστικές περιοχές της χώρας διψήφιο ποσοστό μείωσης καταγράφηκε μόνο στη Δυτική Μακεδονία, το οποίο οφείλεται στο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
Τη μικρότερη μείωση κατέγραψε η περιφέρεια της Κεντρικής Ελλάδας, μόλις 2%, κάτι που οφείλεται στη χαμηλή συμμετοχή του τουρισμού και την υψηλή συμμετοχή της μεταποίησης – καθώς οι μεγάλες βιομηχανικές περιοχές βρίσκονται στην περιοχή αυτή – στην οικονομία της.
Η μείωση της ΑΠΑ στην Αττική ήταν αντίστοιχη με τον μέσο όρο (8,5%), ενώ στις υπόλοιπες περιφέρειες ήταν χαμηλότερη.
Στην ΕΕ, όπου η ακαθάριστη αξία παραγωγής μειώθηκε συνολικά 5,9%, μόνο τέσσερις περιφέρειες κατέγραψαν το 2020 αύξηση της προστιθέμενης αξίας, από τις οποίες οι τρεις στην Ιρλανδία – Νότια Ιρλανδία (10,7%), Ανατολική και Κεντρική Ιρλανδία (2,2%) και Δυτική Ιρλανδία (0,6%) – και η γαλλική Μαγιότ (0,7%).
Μείωση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Η μεγαλύτερη μείωση της προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα οδήγησε και στη μείωση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της, εκφρασμένου σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, στο 62% του μέσου όρου της ΕΕ από 66% το 2019.
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε για όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας, με εξαίρεση αυτή της Στερεάς Ελλάδας, όπου αυξήθηκε οριακά στο 61% από 60%.
Τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν οι περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (από 71% το 2019 στο 63% το 2020), των Ιόνιων Νήσων (από 62% στο 56%) και της Αττικής (από το 90% στο 84%).
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες περιφέρειες της Ελλάδας είχαν κατά κεφαλή ΑΕΠ χαμηλότερο από το 50% της ΕΕ το 2020. Συγκεκριμένα, το Βόρειο Αιγαίο (41% έναντι 44% το 2019), η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη (44% από 45%),η Ηπειρος (45% από 47%), η Δυτική Ελλάδα (46% από 48%), η Θεσσαλία (49% από 51%) και η Κεντρική Μακεδονία (49% από 52%).
Οι διαφορές στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην ΕΕ κυμαίνονταν από το 30% στη γαλλική Μαγιότ έως το 274% στη Νότια Ιρλανδία.
Πολύ υψηλό ΑΕΠ είχαν και το Λουξεμβούργο (263% του μέσου όρου της ΕΕ), η Ανατολική και Κεντρική Ιρλανδία (215%) και η περιφέρεια των Βρυξελλών (205%). Στην περίπτωση του Λουξεμβούργου και των Βρυξελλών, το πολύ υψηλό ΑΕΠ οφείλεται στον μεγάλο αριθμό εργαζομένων που δεν είναι κάτοικοι των περιοχών, ενώ στην περίπτωση της Ιρλανδίας στο μεγάλο ενεργητικό που κατέχουν πολυεθνικές εταιρείες.
Από την άλλη πλευρά, το χαμηλότερο ΑΕΠ, εκτός από τη Μαγιότ, είχαν τέσσερις περιφέρειες της Βουλγαρίας. Το χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Μαγιότ εξηγείται από το γεγονός ότι έχει πληθυσμό με πολύ χαμηλό μέσο όρο ηλικίας.