Απόφαση 142 / 2019 (Δ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ)
Αριθμός 142/2019
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Δ’ Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ειρήνη Κιουρκτσόγλου – Πετρουλάκη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Ειρήνη Καλού, Γεώργιο Χοϊμέ, Μαρία Τζανακάκη και Θεόδωρο Μαντούβαλο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 5 Οκτωβρίου 2018, με την παρουσία και του Γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:
Της αναιρεσείουσας: Ό. Φ. του Χ., κατοίκου …, ως ασκούσας τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατρός της Δ. Κ. του Λ., η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Ιωάννη Ντεμογιάννη. Του αναιρεσιβλήτου: ΝΠΙΔ με την επωνυμία “…”, που εδρεύει στην … και εκπροσωπείται νόμιμα, ως νόμιμου ειδικού διαδόχου της ανώνυμης ασφαλιστικής εταιρείας με την επωνυμία “…”, της οποίας η άδεια λειτουργίας ανακλήθηκε για παράβαση νόμου, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Γεώργιο Μανουσάκη.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 10-11-2009 αγωγή της ήδη αναιρεσείουσας και του ήδη αποβιώσαντος Λ. Κ., ως ασκούντων από κοινού τη γονική μέριμνα της ανήλικης θυγατρός τους Δ. Κ., που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Φλώρινας. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 257/2011 εν μέρει οριστική και 131/2013 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 102/2015 του Μονομελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί η αναιρεσείουσα με την από 29-7-2016 αίτησή της.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, με Εισηγητή τον Αρεοπαγίτη Θεόδωρο Μαντούβαλο, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος της αναιρεσείουσας ζήτησε την παραδοχή της αίτησης αναίρεσης, ο πληρεξούσιος του αναιρεσιβλήτου την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με το άρθρο 932 ΑΚ, “Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη, κατά την κρίση του, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, της τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του. Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης”. Κατά την έννοια του άρθρου αυτού, το δικαστήριο της ουσίας, αφού δεχθεί ότι συνεπεία αδικοπραξίας προκλήθηκε σε κάποιο πρόσωπο ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη, καθορίζει στη συνέχεια το ύψος της οφειλόμενης γι’ αυτήν χρηματικής ικανοποίησης, με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και της λογικής, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη, ως κριτήρια, το είδος της προσβολής, την έκταση της βλάβης, τις συνθήκες τέλεσης της αδικοπραξίας, τη βαρύτητα του πταίσματος του υπόχρεου, το τυχόν συντρέχον πταίσμα του δικαιούχου και την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των διαδίκων μερών, πλην της περιουσιακής κατάστασης της εναγόμενης ασφαλιστικής εταιρείας, της οποίας η ευθύνη είναι εγγυητική (ΑΠ 838/2017, ΑΠ 405/2015), χωρίς να απαιτείται η ειδικότερη αιτιολόγηση καθενός στοιχείου (ΑΠ 838/ 2017, ΑΠ 1361/2013). Ο προσδιορισμός του ποσού της εύλογης χρηματικής ικανοποίησης αφέθηκε στην ελεύθερη εκτίμηση του δικαστηρίου, η σχετική κρίση του οποίου δεν υπόκειται, κατ’ αρχήν, σε αναιρετικό έλεγχο, αφού σχηματίζεται από την εκτίμηση των πραγματικών γεγονότων (άρθρο 561 § 1 ΚΠολΔ), χωρίς υπαγωγή του πορίσματος σε νομική έννοια, ώστε να μπορεί να κριθεί εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου, είτε ευθέως, είτε εκ πλαγίου, για έλλειψη νόμιμης βάσης. Επιβάλλεται, όμως, σε κάθε περίπτωση, να τηρείται, κατά τον καθορισμό του ποσού που επιδικάζεται, η αρχή της αναλογικότητας, ως γενική νομική αρχή και μάλιστα αυξημένης τυπικής ισχύος, υπό την έννοια ότι η σχετική κρίση του δικαστηρίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας, πράγμα που, αν συμβαίνει, ελέγχεται ως παραβίαση της πιο πάνω γενικής νομικής αρχής, ήτοι ως πλημμέλειες του άρθρου 559 αριθμ. 1 και 19 ΚΠολΔ (ΟλομΑΠ 10/2017, 9/2015). Και τούτο, διότι μία απόφαση, με την οποία επιδικάζεται ένα ευτελές ή υπέρμετρα μεγάλο ποσό, ως δήθεν εύλογο, κατά την ελεύθερη κρίση του δικαστηρίου, προς αποκατάσταση της ηθικής βλάβης ή της ψυχικής οδύνης, ευτελίζει, στην πρώτη περίπτωση (όσον αφορά τον δικαιούχο – παθόντα), το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και στη δεύτερη (όσον αφορά τον υπόχρεο), το δικαίωμα της περιουσίας του, αφού το δικαστήριο, επεμβαίνοντας στη διαφορά μεταξύ ιδιωτών, πρέπει να τηρεί μια δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στα αντιτιθέμενα συμφέροντα, με παράλληλη προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων (ΑΠ 747/2017). Εξάλλου, κατά το άρθρο 931 ΑΚ, η αναπηρία ή η παραμόρφωση που προξενήθηκε στον παθόντα λαμβάνεται ιδιαίτερα υπόψη κατά την επιδίκαση της αποζημίωσης, αν επιδρά στο μέλλον του. Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι επιδικάζεται σε εκείνον που έχει υποστεί την αναπηρία ή την παραμόρφωση ένα εύλογο χρηματικό ποσό χωρίς σύνδεση με περιουσιακή ζημία, το ύψος του οποίου καθορίζεται με βάση ορισμένους προσδιοριστικούς παράγοντες, δηλαδή το είδος και τις συνέπειες της αναπηρίας ή της παραμόρφωσης, την ηλικία, το φύλο και τις κλίσεις του παθόντος, καθώς και με τη συνεκτίμηση του ποσοστού συνυπαιτιότητας του τελευταίου στην πρόκληση της αναπηρίας ή της παραμόρφωσης, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση της κατά τη διάταξη του άρθρου 932 ΑΚ αξίωσης για επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης (ΑΠ 213/2017, ΑΠ 405/2015, ΑΠ 150/2015). Και στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται να τηρείται, κατά τον καθορισμό του ποσού που επιδικάζεται, η αρχή της αναλογικότητας, η παραβίαση της οποίας ελέγχεται, όπως και στο άρθρο 932 ΑΚ, ως πλημμέλεια του άρθρου 559 αριθμ. 1 και 19 ΚΠολΔ. Τέλος, κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό των εύλογων αυτών χρηματικών ποσών είναι ο χρόνος της συζήτησης της υπόθεσης ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, οπότε και λαμβάνεται υπόψη η τότε κατάσταση της υγείας του παθόντος (ΑΠ 989/2018, ΑΠ 213/2017). Στην προκείμενη περίπτωση, το Μονομελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας, με την προσβαλλόμενη 102/2015 απόφασή του, που εκδόθηκε κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών για ζημίες από αυτοκίνητα και από τη σύμβαση ασφάλισης αυτοκινήτου, αφού προηγουμένως έκρινε, κατά το μη προσβαλλόμενο με την αναίρεση μέρος, ότι αποκλειστικά υπαίτιος του επίδικου τροχαίου ατυχήματος της 26-6-2008, κατά το οποίο τραυματίστηκε η εκπροσωπούμενη από την αναιρεσείουσα ως ασκούσα πλέον μόνη (μετά το θάνατο του συζύγου της Λ. Κ. στις 25-9-2015) τη γονική της μέριμνα ανήλικη θυγατέρα της Δ. Κ., ηλικίας 7 ετών κατά τον χρόνο του ατυχήματος, ήταν ο οδηγός του με αρ. κυκλοφ. …45 ΙΧΕ αυτοκινήτου, το οποίο ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη από την κυκλοφορία του στην ανώνυμη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία “… ΑΕ” στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της οποίας υπεισήλθε κατόπιν της ανάκλησης της άδειας λειτουργίας της το αναιρεσίβλητο, σχετικά με τα κεφάλαια, που ενδιαφέρουν στην παρούσα αναιρετική δίκη, α) χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και β) πρόσθετης χρηματικής παροχής λόγω αναπηρίας, κατ’ άρθρα 932 και 931 ΑΚ, αντίστοιχα, που επιδικάστηκαν στην εκπροσωπούμενη από την αναιρεσείουσα ανήλικη, δέχθηκε, όπως προκύπτει από την παραδεκτή, κατ’ άρθρ. 561 § 2 ΚΠολΔ, επισκόπησή της, τα εξής: […Περαιτέρω, από τα ίδια πιο πάνω αποδεικτικά μέσα, αποδεικνύονται και τα εξής: Η ανήλικη παθούσα ως εκ του επίμαχου ως άνω τραυματισμού της (σημ. τραυματίσθηκε από το ζημιογόνο αυτοκίνητο κινούμενη στην οδό ασυνόδευτη με πατίνι και ήταν ηλικίας 7 ετών), εμφάνισε κατά την πορεία της αποθεραπείας της βράχυνση της κνήμης αριστερά με παρεπόμενη κατάσταση ραιβής πυέλου. Για το λόγο αυτό από 18.09.2008 και εφεξής βρισκόταν υπό την παρακολούθηση του ιατρού παιδοχειρουργικής T. H.G. R. στο …, όπου διέμενε με τους γονείς της. Σύμφωνα με την από 24.06.2009 ιατρική γνωμάτευση του εν λόγω ιατρού η ακτινογραφία κατέδειξε λανθασμένη θέση του θεραπευμένου κατάγματος του μηριαίου στελέχους αριστερά, ενώ δεν μπορούσε ακόμη να διαγνωστεί, εάν και μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης της ανήλικης θα εξακολουθούσε ή όχι να υφίσταται η διαφορά του μήκους των κνημών. Μετά ταύτα, διατάχθηκε με τη συνεκκαλουμένη 257/2011 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Φλώρινας, η διενέργεια ιατρικής πραγματογνωμοσύνης από τον ιατρό, παιδοχειρουργό – ορθοπεδικό, Κ. Γ., Διευθυντή της Ορθοπεδικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου …. Ο τελευταίος αυτός πραγματογνώμονας, αφού εξέτασε στις 21.10.2012 την ανήλικη, συνέταξε την από 06.11.2012 πραγματογνωμοσύνη. Σύμφωνα με αυτήν ο εν λόγω ιατρός – πραγματογνώμονας διαπίστωσε ότι η ανήλικη πάσχει ως εκ του επίδικου ατυχήματος από Α) Βράχυνση του αριστερού κάτω άκρου κατά 1,5 εκατοστό, Β) γωνιακή έσω παραμόρφωση του αριστερού μηριαίου κατά δεκαέξι (16) μοίρες στη face ακτινογραφία, Γ) μείωση της έσω στροφής του αριστερού ισχίου και Δ) άλγος στην περιοχή του αριστερού ισχίου και μηριαίου στο ψύχος και το τρέξιμο. Συμπερασματικά δε καταλήγει, ότι προκύπτει 1) δυσχέρεια βάδισης λόγω βράχυνσης του αριστερού σκέλους και μείωσης της έσω στροφής του ισχίου, 2) Η βράχυνση του σκέλους μπορεί να αποκατασταθεί με επιμήκυνση του μηριαίου και διόρθωση της γωνίωσης χειρουργικά, 3) στην ανήλικη δεν έχει ολοκληρωθεί η οστική ωρίμανση. Η ανακατασκευή του οστού μπορεί να βελτιώσει τη γωνίωση, αλλά όχι να αποκαταστήσει πλήρως τη βράχυνση και την πιθανή στροφική παραμόρφωση, 4) η ανήλικη λόγω των ανωτέρω προβλημάτων πιθανόν να υπολείπεται στις αθλητικές δραστηριότητες και θα της είναι δύσκολο να κάνει πρωταθλητισμό. Τέλος, με την πρόσφατη από 17.06.2014 ιατρική γνωμάτευση του ορθοπεδικού χειρουργού Γ. Β. επιβεβαιώνεται η πώρωση του κατάγματος του αριστερού μηριαίου οστού της ανήλικης με γωνιακή παραμόρφωση αυτού περί τις 20 μοίρες. Αναφέρεται δε, ότι η αρχική ανισοσκελία 1,5 εκατοστών έχει περιοριστεί στα 2-3 χιλιοστά, εξαιτίας δε της ανισοσκελίας έχει εμφανιστεί και ήπια σκολίωση άνευ σήμανσης με μικρή κλίση και της λεκάνης. Ως εκ του προπεριγραφέντος τραυματισμού της κατά το επίδικο αυτοκινητικό ατύχημα και των συνακόλουθων επιπτώσεών του, η ανήλικη ενάγουσα υπέστη ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας δικαιούται χρηματικής ικανοποίησης. Το ποσό της τελευταίας, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών του ατυχήματος, του πταίσματος της οδηγού του ζημιογόνου αυτοκινήτου στην πρόκληση του ατυχήματος, του είδους των σωματικών κακώσεων της παθούσας, του τρόπου αποκατάστασής τους και των επιπτώσεών τους και εν γένει της σωματικής και ψυχικής ταλαιπωρίας που υπέστη συνεπεία του επίδικου ατυχήματος σε συνδυασμό και με την ηλικία της, όπως τα στοιχεία αυτά μνημονεύονται ανωτέρω, καθώς και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης αυτής (παθούσας), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση του Επικουρικού Κεφαλαίου (καθόσον αυτού, όπως και της ασφαλιστικής εταιρείας η ευθύνη είναι εγγυητική…), ανέρχεται στο ποσό των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000,00) ευρώ, το οποίο, μετά από στάθμιση των κατά νόμο στοιχείων (άρθρο 932 του ΑΚ), κρίνεται εύλογο… Επιπλέον, η προαναφερθείσα τελική βράχυνση του αριστερού κάτω άκρου της ανήλικης, έστω μόνον κατά 2-3 χιλιοστά, που δεν μπορεί πλήρως να αποκατασταθεί σε συνδυασμό με τη γωνιακή στροφική παραμόρφωση του αριστερού μηριαίου κατά δεκαέξι έως είκοσι μοίρες περίπου, που ομοίως δεν μπορεί πλήρως να αποκατασταθεί, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις άνω ιατρικές γνωματεύσεις και την έκθεση πραγματογνωμοσύνης, με τις ως άνω συνοδές τους επιπτώσεις (δυσχέρεια έστω μικρή στη βάδιση και μεγαλύτερη στο τρέξιμο, σκολίωση κ.λπ.), συνιστά μία, έστω και μικρού βαθμού, μόνιμη σωματική αναπηρία, υπό την έννοια που αναλύεται στην υπ’ αριθμ. 5 νομική σκέψη της απόφασης. Εξαιτίας αυτής, η ενάγουσα δεν θα μπορεί να συμμετάσχει και να διεκπεραιώνει δραστηριότητες που θα απαιτούν σωματική ένταση και ισχύ, είτε αυτές θα αφορούν τον επαγγελματικό είτε τον κοινωνικό και αθλητικό τομέα. Θα είναι υποχρεωμένη να υποβάλλεται σε περισσότερα έξοδα από ένα υγιή συνομήλικό της, αφού θα είναι αναγκασμένη να χρησιμοποιεί για τις περισσότερες μετακινήσεις της οχήματα, θα ξοδεύει περισσότερα χρήματα σε φάρμακα, φυσικοθεραπείες κ.λπ. Επίσης δεν θα μπορεί να εργαστεί και μάλιστα με επάρκεια σε εργασίες που απαιτούν έντονη σωματική προσπάθεια και κόπωση. Συναφώς τα ανωτέρω δύνανται κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων να επηρεάσουν δυσμενώς την επαγγελματική της εξέλιξη και να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική προαγωγή της, με τη μείωση των εσόδων της και την αύξηση των εξόδων, ενώ θα επηρεάσουν δυσμενώς και την κοινωνική της ζωή και τις εν γένει συναναστροφές της, δοθέντος ότι θα αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι των υγιών συνομηλίκων της, τους οποίους δεν θα μπορεί να ακολουθεί σε δραστηριότητες που απαιτούν, κατά τα ανωτέρω, σωματική ένταση και ισχύ, όπως διάφορες αθλητικές δραστηριότητες, πεζοπορίες κ.λπ. Με βάση το ως άνω είδος, το (μικρό) βαθμό και τις επιπτώσεις της αναπηρίας της ενάγουσας, της ηλικίας της τελευταίας και της έλλειψης συνυπαιτιότητας αυτής, το εύλογο ποσό που δικαιούται η ενάγουσα ως ειδική αποζημίωση εκ του άρθρου 931 ΑΚ και που δεν καλύπτεται από τη χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη (αξίωση εκ του άρθρου 929 δεν θα μπορούσε να γεννηθεί στο πρόσωπο της ενάγουσας, ενόψει και της ηλικίας της), ανέρχεται σε 15.000,00 ευρώ…]. Με βάση τις παραδοχές αυτές, το Εφετείο, με την πληττόμενη απόφασή του, κατά το μέρος που ενδιαφέρει στην παρούσα αναιρετική δίκη δέχθηκε, ως ουσιαστικά βάσιμη, την από 25-10-2013 έφεση του αναιρεσίβλητου-δεύτερου εναγομένου και, αφού εξαφάνισε τις πρωτόδικες 257/2011 (ως προς τις οριστικές της διατάξεις) και 131/2013 αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Φλώρινας, η δεύτερη από τις οποίες είχε κρίνει διαφορετικά, ως προς το ύψος των εύλογων χρηματικών ποσών της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και της πρόσθετης χρηματικής παροχής που επιδίκασε στην αναιρεσείουσα (40.000 ευρώ και 100.000 ευρώ, αντίστοιχα), κράτησε και δίκασε κατ’ ουσίαν την ένδικη, από 10-11-2009, αγωγή, την οποία και δέχθηκε, κατά ένα μέρος και επιδίκασε στην αναιρεσείουσα, για τις προαναφερόμενες αιτίες, τα (μικρότερα) ποσά των 25.000 ευρώ και 15.000 ευρώ, αντίστοιχα. Με τους δύο λόγους της αίτησης αναίρεσης, κατά τα οικεία σκέλη τους, η αναιρεσείουσα αποδίδει στην αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση τις αιτιάσεις ότι, κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας και καθ’ υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, το Εφετείο, κατά την εφαρμογή των διατάξεων, ουσιαστικού δικαίου, των άρθρων 932 (1ος λόγος αναίρεσης) και 931 (2ος λόγος) του ΑΚ, καθώς και εκείνων των άρθρων 297, 298, 299, 330, 914 του ίδιου Κώδικα, 5 § 1 και 25 § 1 εδάφ. δ’ του Συντάγματος, επιδίκασε σε αυτήν, ως εκπροσωπούσα την ανήλικη θυγατέρα της, ως εύλογη χρηματική της ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και εύλογη χρηματική παροχή από τον τραυματισμό της, τα ποσά των 25.000 € και 15.000 € αντίστοιχα, τα οποία, όμως, είναι δυσανάλογα μικρά σε σχέση με αυτά που επιδικάζονται σε ανάλογες περιπτώσεις και προκύπτουν από τις συνθήκες της αδικοπραξίας (του τροχαίου ατυχήματος), με βάση τα αναφερόμενα στην απόφαση προσδιοριστικά κριτήρια για τον καθορισμό αυτής. Κρίνοντας έτσι, το Εφετείο, ως προς τον πρώτο λόγο αναίρεσης, δηλαδή με το να καθορίσει τη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης της αναιρεσείουσας στο παραπάνω ποσό (25.000 €), δεν παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας, ούτε υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας, δεδομένου ότι το ποσό αυτό, κατά την κοινή πείρα, τη δικαστηριακή πρακτική και τη συνείδηση για το δίκαιο, δεν υπολείπεται, και μάλιστα καταφανώς, εκείνων που συνήθως επιδικάζονται σε παρόμοιες περιπτώσεις χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και επομένως, ο σχετικός πρώτος λόγος αναιρέσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Ως προς τον προσδιορισμό όμως του ποσού της εκ του άρθρου 931 ΑΚ αποζημίωσης σε 15.000 ευρώ, το Εφετείο, με την πληττόμενη απόφασή του υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής του ευχέρειας και παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας, αφού το εν λόγω ποσό, κατά την κοινή πείρα, την δικαστηριακή πρακτική και την περί δικαίου συνείδηση, υπολείπεται και μάλιστα καταφανώς, των συνήθως επιδικαζομένων σε παρόμοιες περιπτώσεις. Επομένως ο δεύτερος λόγος αναιρέσεως, ορθώς εκ του άρθρου 559 αρ. 1 ΚΠολΔ, πρέπει να γίνει δεκτός και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, κατά το μέρος, που αφορά το αγωγικό κονδύλιο της εκ του άρθρου 931 ΑΚ αποζημίωσης. Περαιτέρω πρέπει να παραπεμφθεί η υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση κατά το αναιρούμενο τμήμα της στο εκδόσαν την προσβαλλόμενη απόφαση Εφετείο, αφού είναι δυνατή η σύνθεσή του από άλλο δικαστή, εκτός από εκείνον που δίκασε προηγουμένως (ΚΠολΔ 580 § 3), να διαταχθεί η απόδοση του παραβόλου στην καταθέσασα αναιρεσείουσα (ΚΠολΔ 495 § 3) και να καταδικαστεί το αναιρεσίβλητο στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της αναιρεσείουσας, η οποία κατέθεσε προτάσεις (ΚΠολΔ 176, 183, 189 § 1, 191 § 2), όπως ορίζεται ειδικότερα, στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 102/2015 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας κατά το μέρος, που αφορά το αγωγικό κονδύλιο της εκ του άρθρου 931 ΑΚ αποζημίωσης.
Παραπέμπει την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση, κατά το αναιρούμενο τμήμα, στο ίδιο Εφετείο, συντιθέμενο από άλλο Δικαστή.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου στην καταθέσασα αναιρεσείουσα. Και
Καταδικάζει το αναιρεσίβλητο στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της αναιρεσείουσας, τα οποία ορίζει στο ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 14 Δεκεμβρίου 2018.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 4 Φεβρουαρίου 2019.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ