ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Ουκρανία κατά Ρωσίας της 01.03.22 (αρ. προσφ. 11055/22)
Στις 28 Φεβρουαρίου 2022 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έλαβε αίτημα από τον Ουκρανική Κυβέρνηση να αποφασίσει επειγόντως προσωρινά μέτρα κατά της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου, σε σχέση με «μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τα ρωσικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής επίθεσης κατά του κυρίαρχου
έδαφος της Ουκρανίας». Το αίτημα καταχωρήθηκε με αριθμό προσφυγής 11055/2022, Ουκρανία κατά Ρωσίας (X), και εξετάστηκε από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου.
Σύμφωνα με το άρθρο 39 των Κανόνων του ΕΔΔΑ, το Δικαστήριο μπορεί να υποδείξει προσωρινά μέτρα σε οποιοδήποτε Κράτος Μέρος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Τα προσωρινά μέτρα είναι επείγοντα μέτρα τα οποία, σύμφωνα στην καθιερωμένη πρακτική του Δικαστηρίου, εφαρμόζονται μόνο όταν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ανεπανόρθωτης
βλάβης.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αντέδρασε άμεσα και την 1η Μαρτίου 2022 εξέδωσε απόφαση προσωρινών μέτρων σχετικά με Ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ουκρανικό έδαφος.
Το Δικαστήριο υπενθύμισε την απόφαση προσωρινών μέτρων που έλαβε στις 13 Μαρτίου 2014 και παραμένει σε ισχύ στο πλαίσιο της υπόθεσης Ουκρανία και Κάτω Χώρες κατά Ρωσίας (αρ. 8019/16, 43800/14 και 28525/20) σχετικά με τα γεγονότα στην Ανατολική Ουκρανία καλώντας τις κυβερνήσεις τόσο της Ομοσπονδίας της Ρωσίας και Ουκρανίας να συμμορφωθούν με τις δεσμεύσεις τους βάσει της Σύμβασης. Με σκοπό την αποτροπή τέτοιων παραβιάσεων και σύμφωνα με το άρθρο 39 του Κανονισμού του Δικαστηρίου το ΕΔΔΑ έχει λάβει σχετικές αποφάσεις όπως στις υποθέσεις: Γεωργίας κατά Ρωσίας (II) (αρ. προσφ. 38263/08), προσωρινό μέτρο της 12.08.2008, Ουκρανίας κατά Ρωσίας (αρ. προσφ. 20958/14), προσωρινό μέτρο της 13.03.2014, Αρμενίας κατά Αζερμπαϊτζάν (αρ. προσφ. 42521/20), προσωρινό μέτρο της 29.09.2020 και Αρμενίας κατά Τουρκίας (αρ. προσφ. 43517/20), προσωρινό μέτρο της 06.10.2020.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αφού έλαβε υπόψη την τρέχουσα στρατιωτική δράση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 σε διάφορα μέρη της Ουκρανίας και εκτιμώντας ότι εγκυμονεί πραγματικό και συνεχή κίνδυνο σοβαρών παραβιάσεων των δικαιωμάτων του άμαχου πληθυσμού, ιδίως βάσει του άρθρου 2 (δικαίωμα ζωής), 3 (απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας) και 8 (δικαίωμα σε σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) της ΕΣΔΑ, αποφάσισε με απόφαση προσωρινών μέτρων να υποδείξει στην Ρωσική Κυβέρνηση να απόσχει από στρατιωτικές επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, οχημάτων έκτακτης ανάγκης και άλλων ειδικά προστατευμένων πολιτικών αντικειμένων, όπως σχολεία και νοσοκομεία, και να εξασφαλίσει την ασφάλεια των ιατρικών ιδρυμάτων, και του προσωπικού και οχημάτων έκτακτης ανάγκης του εδάφους που δέχεται επίθεση ή πολιορκείται από ρωσικά στρατεύματα