Τα τελευταία χρόνια, πολλά έχουν αλλάξει στη φορολογική διοίκηση. Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές είναι η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), κάτι άλλωστε που φαίνεται και από τη σημαντική αύξηση του αριθμού των προσφυγών
Προκόπης Χατζηνικολάου
Τα τελευταία χρόνια, πολλά έχουν αλλάξει στη φορολογική διοίκηση. Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές είναι η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), κάτι άλλωστε που φαίνεται και από τη σημαντική αύξηση του αριθμού των προσφυγών. Οι φορολογούμενοι σε πολλές περιπτώσεις σπεύδουν στη ΔΕΔ για να δικαιωθούν. Το περυσινό έτος η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών εξέτασε 10.268 υποθέσεις έναντι 4.951 το 2020, πολιτών οι οποίοι ζητούσαν την ακύρωση των φόρων και προστίμων που τους είχαν επιβληθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία, 4 στους 10 φορολογουμένους δικαιώθηκαν, ενώ για τους υπόλοιπους είτε οι υποθέσεις τους απορρίφθηκαν, είτε παραιτήθηκαν, είτε απορρίφθηκαν σιωπηρώς καθώς εξέπνευσε η προθεσμία.
Οι ενδικοφανείς προσφυγές υποβάλλονται για την επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας.
Στόχος είναι η επίλυση των φορολογικών διαφορών σε σύντομες προθεσμίες, ώστε να επιτυγχάνεται η συντομότερη είσπραξη δημοσίων εσόδων και η αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης. Εφόσον λοιπόν κάποιος αμφισβητεί πράξεις που εκδίδονται ή συντελούνται εις βάρος του από τη φορολογική αρχή οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας.
Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Σημειώνεται ότι για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών δεν απαιτείται παράβολο.
Η προσφυγή ασκείται κατά πράξεων των φορολογικών αρχών εντός ανατρεπτικής προθεσμίας τριάντα ημερών, που αρχίζει από τη συντέλεση της κοινοποίησης της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού, η σχετική προθεσμία ορίζεται σε εξήντα ημέρες.
Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή: Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας. Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
• Για σχολάζουσα κληρονομιά, από τον κηδεμόνα.
• Για επιδικία, από τον προσωρινό διαχειριστή.
Τέσσερις στους δέκα φορολογουμένους που προσέφυγαν πέρυσι στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών δικαιώθηκαν.
• Για μεσεγγύηση, από τον μεσεγγυούχο.
• Για πτωχεύσαντα, από τον σύνδικο.
• Για ανήλικο, από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων, από τον έναν από αυτούς.
• Για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση, από τον δικαστικό συμπαραστάτη.
• Για θανόντα φορολογούμενο, από τους κληρονόμους του.
• Για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση, από τους εκκαθαριστές.
Για όλες τις ως άνω περιπτώσεις, υποχρεωτικώς με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.
Σημειώνεται ότι πλέον είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή ενδικοφανούς προσφυγής μέσω Διαδικτύου εντός της προθεσμίας που ορίζουν οι διατάξεις. Η σχετική δυνατότητα παρέχεται εναλλακτικά στον φορολογούμενο, ο οποίος εξακολουθεί να μπορεί να καταθέτει χειρόγραφα την ενδικοφανή προσφυγή του στην αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη.
