Νομιμοποίηση της επωφελούμενης εταιρείας ως καθολικής διαδόχου της καθ’ ης η ανακοπή ανώνυμης τραπεζικής μετασχηματισθείσας εταιρείας με απόσχιση του κλάδου τραπεζικής δραστηριότητας υπό τις ιδιότητες της επισπεύδουσας και υπερθεματίστριας
Σε δίκη ανακοπής κατ’ άρθρο 933 του ΚΠολΔ, απορρίφθηκε η ένσταση της ανακόπτουσας περί έλλειψης νομιμοποίησης της καθ’ ης της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας (ΜΠρΗλείας 132/2022).
Συγκεκριμένα, εν προκειμένω η καθ’ ης νομιμοποιείται με την ιδιότητα της επισπεύδουσας δανείστριας και της υπερθεματίστριας. Το δικαστήριο επεσήμανε ότι από τη διάταξη του άρθρου 933 παρ.1 του ΚΠολΔ προκύπτει ότι η ανακοπή κατά της αναγκαστικής εκτέλεσης, που ασκείται μετά την κατακύρωση, πρέπει να απευθύνεται κατά του επισπεύδοντος δανειστή και του υπερθεματιστή, αφού η διαφορά επιδέχεται ως προς αυτούς ενιαία μόνο ρύθμιση και δεν νοείται έγκυρος πλειστηριασμός για τον ένα και άκυρος για τον άλλο
Η ανακόπτουσα αμφισβήτησε τη νομιμοποίηση της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Eurobank» να παραστεί στην δίκη ως καθολική διάδοχος της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ergasias Α.Ε.» υπό την ιδιότητα αυτής ως υπερθεματίστριας.
Ισχυρίστηκε, ειδικότερα, ότι η παριστάμενη ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ανώνυμη Εταιρεία» με την απόσχιση του κλάδου τραπεζικής δραστηριότητας δεν νομιμοποιείται παθητικώς να παρίσταται στις εκκρεμείς δίκες της καθ’ ης η ανακοπή ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ergasias Α.Ε.», η οποία συνεχίζει να υφίσταται έχοντας αλλάξει την επωνυμία της σε «Eurobank Ergasias Υπηρεσιών και Συμμετοχών Ανώνυμη Εταιρεία» και διακριτικό τίτλο «Eurobank Holdings», καθώς συνιστά διαφορετικό νομικό πρόσωπο και στο σκοπό της δεν γίνεται καμία αναφορά για τις ήδη υφιστάμενες εκκρεμείς δίκες με διάδικο την ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ergasias Α.Ε.».
Το δικαστήριο έκρινε τον ανωτέρω ισχυρισμό της ανακόπτουσας αβάσιμο.
Κατά την κρίση του δικαστηρίου, προέκυψε η ολοκλήρωση της διαδικασίας διάσπασης της επισπεύδουσας την αναγκαστική εκτέλεση και υπερθεματίστριας ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ergasias Α.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «Eurobank Ergasias» (Διασπώμενη), με απόσχιση του κλάδου τραπεζικής δραστηριότητας και σύσταση νέας ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ανώνυμη Εταιρεία» και τον διακριτικό τίτλο «Eurobank» (Επωφελούμενη),κατά την συνδυασμένη εφαρμογή του άρθρου 16 του Ν.2515/1997 και των άρθρων 57 παρ.3 και 59-74 του Ν.4601/2019. Με την ολοκλήρωση της διάσπασης, η διασπώμενη εταιρεία συνεχίζει να είναι ανώνυμη εταιρεία αλλά έπαυσε να είναι πιστωτικό ίδρυμα, τροποποιήθηκε η επωνυμία της και κατέστη μοναδικός μέτοχος της επωφελούμενης εταιρείας, λαμβάνοντας το σύνολο των μετοχών εκδόσεως της τελευταίας.
Διαπιστώθηκε, λοιπόν, πως η νέα ανώνυμη τραπεζική εταιρεία κατέστη καθολική διάδοχος της πρώτης (άρθρο 57 §§1, 3 Ν.4601/2019). Συνεπώς η επωφελούμενη καθ’ ης η ανακοπή ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με την επωνυμία «Τράπεζα Eurobank Ανώνυμη Εταιρεία», στο πλαίσιο της καθολικής διαδοχής, έχει αποκτήσει το σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του αποσχιζόμενου κλάδου της τραπεζικής δραστηριότητας της διασπώμενης, μεταξύ των οποίων και αυτών που απορρέουν από τις δανειακές συμβάσεις που συνήψε η τελευταία με τους πελάτες της.
Το δικαστήριο επεσήμανε ότι μεταξύ δε των στοιχείων του αποσχιζόμενου κλάδου τραπεζικής δραστηριότητας περιλαμβάνεται και το σύνολο των ακινήτων που ανήκουν στην διασπώμενη. Η διασπώμενη διατήρησε δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία που δεν αφορούν την κύρια τραπεζική δραστηριότητα, αλλά σχετίζονται κυρίως με το στρατηγικό σχεδιασμό της διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων και με τη παροχή υπηρεσιών προς εταιρείες του ομίλου και τρίτους. Αντιθέτως, περιουσιακά στοιχεία, πάσης φύσεως άδειες, δικαιώματα ή έννομες σχέσεις της διασπώμενης, που αφορούν τον αποσχιζόμενο κλάδο και δεν αναφέρονται ρητά στον ισολογισμό του Παραρτήματος I, μεταβιβάζονται στην επωφελούμενη. Οι εκκρεμείς δε δίκες με διάδικο την διασπώμενη συνεχίζονται αυτοδικαίως με διάδικο την επωφελούμενη, η οποία υπεισέρχεται αυτοδικαίως ως οιονεί καθολική διάδοχος στη θέση της διασπώμενης, χωρίς να επέρχεται βίαια διακοπή της δίκης ούτε να απαιτείται δήλωση για τη συνέχισή της (άρθρο 70 παρ.3 Ν.4601/2019).
Απόσπασμα απόφασης
Με το Ν. 4601/2019 ρυθμίζεται ο μετασχηματισμός με τη συμμετοχή δύο ή περισσότερων εταιριών με τον ίδιο ή διαφορετικό τύπο. Με βάση το άρθρο 2 παρ.1 του Ν.4601/2019 οι εταιρικές μορφές που μπορούν να υποβληθούν ή να μετάσχουν σε διαδικασία εταιρικού σχηματισμού είναι η ανώνυμη εταιρεία, η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, η ετερόρρυθμη εταιρεία, η κοινοπραξία, η ευρωπαϊκή εταιρεία, ο αστικός συνεταιρισμός και η ευρωπαϊκή συνεταιριστική εταιρεία. Οι εν λόγω εταιρείες μπορούν να μετάσχουν σε εταιρικό μετασχηματισμό με οποιαδήποτε ιδιότητα που προσιδιάζει σε αυτό και πιο συγκεκριμένα ως απορροφώμενες, απορροφώσες, συγχωνευόμενες, διασπώμενες, εισφέρουσες, επωφελούμενες, συνιστώμενες ή μετατρεπόμενες, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις διατάξεις του Ν.4601/2019. Οι βασικές κατηγορίες μετασχηματισμών που προβλέπει ο Ν.4601/2019 είναι τρείς και συγκεκριμένα η συγχώνευση, η διάσπαση και η μετατροπή. Σε όλες τις περιπτώσεις ο μετασχηματισμός συντελείται με και από την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. της σύμβασης συγχώνευσης ως προς την απορροφώσα εταιρεία, της σύμβασης διάσπασης ως προς την απορροφώμενη εταιρεία και της απόφασης της γενικής συνέλευσης ως προς τη μετατροπή. Στην συγχώνευση δύο ή περισσότερες εταιρείες ενοποιούνται σε μία, κατά τρόπο ώστε ένας φορέας να ασκεί πλέον την επιχείρηση που έως τότε ασκούσαν δύο ή περισσότεροι φορείς. Στη μετατροπή μια εταιρεία μεταβάλει εταιρική μορφή, χωρίς να προηγηθεί λύση της και χωρίς να μεσολαβήσει διαδοχή είτε καθολική είτε ειδική διαδοχή στην περιουσία της (άρθρο 104 Ν.4601/2014). Περαιτέρω στη διάσπαση μεταβιβάζεται με καθολική διαδοχή η περιουσία μιας εταιρείας, που λύεται χωρίς εκκαθάριση, σε δύο τουλάχιστον νεοϊδρυθείσες εταιρείες. Η διάσπαση γίνεται με τους ακόλουθους τρόπους : α) με απορρόφηση, β) με σύσταση νέας εταιρείας, γ) με απορρόφηση και σύσταση νέας εταιρείας και δ) με εξαγορά για ανώνυμες εταιρείες (άρθρα 55 επ. Ν.4601/2019). Οι τρείς μορφές της διάσπασης είναι: α) η κοινή διάσπαση, όταν η διασπώμενη εταιρεία λύεται και μεταβιβάζει με καθολική διαδοχή σε άλλες εταιρείες, που υφίστανται ή συνιστώνται (επωφελούμενες), το σύνολο της περιουσίας της έναντι της απόδοσης στους μετόχους ή εταίρους της συμμετοχών στις επωφελούμενες, β) η μερική διάσπαση, στην οποία η διασπώμενη εταιρεία, χωρίς να λύεται, μεταβιβάζει με καθολική διαδοχή σε μία ή περισσότερες επωφελούμενες εταιρείες κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας, οι δε μέτοχοι ή εταίροι της διασπώμενης εταιρείας λαμβάνουν μετοχές ή εταιρικά μερίδια των επωφελούμενων εταιρειών και καθίστανται μέτοχοι ή εταίροι σε όλες τις μετέχουσες εταιρείες και γ) η απόσχιση κλάδου, στην οποία η διασπώμενη εταιρεία, χωρίς να λύεται, μεταβιβάζει με καθολική διαδοχή κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας σε μία ή περισσότερες επωφελούμενες εταιρείες, η ίδια δε η διασπώμενη εταιρεία αποκτά τις μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια της επωφελούμενης εταιρείας και καθίσταται μέτοχος ή εταίρος της και όχι οι μέτοχοι ή εταίροι της διασπώμενης. Κύριο γνώρισμα της απόσχισης κλάδου είναι ότι διαφυλάσσεται η νομική αυτοτέλεια της διασπώμενης εταιρείας. Στην περίπτωση της απόσχισης κλάδου οι μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια που διατίθενται από την επωφελούμενη εταιρεία, δεν αποκτώνται από τους μετόχους ή τους εταίρους της διασπώμενης, αλλά περιέχονται στην ίδια τη διασπώμενη, η οποία καθίσταται μέτοχος ή εταίρος αυτοτελώς ως νομικό πρόσωπο της επωφελούμενης εταιρείας. Η διασπώμενη μεταβιβάζει με καθολική διαδοχή κλάδο ή κλάδους δραστηριότητας σε μια ή περισσότερες επωφελούμενες εταιρείες και εξακολουθεί να υφίσταται, χωρίς να λύεται. Ως κλάδος δραστηριότητας ορίζεται το σύνολο των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, τα οποία συνιστούν από οργανωτική άποψη αυτόνομη εκμετάλλευση, δηλαδή σύνολο ικανό να λειτουργήσει αυτοδύναμα (άρθρο 54 παρ.3 Ν.4601/2019). Τα έννομα αποτελέσματα της απόσχισης κλάδου, τα οποία επέρχονται από την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ., είναι τα ακόλουθα : α) η μεταβίβαση κλάδου από τη διασπώμενη στην επωφελούμενη γίνεται με καθολική διαδοχή, β) η διασπώμενη εταιρεία λαμβάνει μετοχές ή εταιρικά μερίδια της επωφελούμενης και καθίσταται μέτοχος ή εταίρος αυτής, γ) η διασπώμενη εταιρεία διατηρεί τη νομική της αυτοτέλεια και συνεχίζει την επιστημονική της δραστηριότητα με τους εναπομείναντες κλάδους, δ) για τις οφειλές ευθύνονται εις ολόκληρον η διασπώμενη εταιρεία και η επωφελούμενη εταιρεία, ε) η επωφελούμενη εταιρεία καθίσταται ενάγουσα ή εναγομένη στις εκκρεμείς δίκες της διασπώμενης ως προς το μεταβιβασθέν τμήμα, χωρίς έτερη διατύπωση (Ι. Ρόκας, Εταιρείες – Εισαγωγή στο Δίκαιο των Εταιρειών του Εμπορικού Δικαίου, 6η έκδοση, 2019, σελ. 17-24, Β. Βύζας, Μερική διάσπαση και απόσχιση κλάδου : Δύο ενδιαφέρουσες προσθήκες στο νέο δίκαιο για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς, ΔΕΕ, τεύχος 6, Ιούνιος 2019, σελ.820, Δ. Διακόπουλος, Εισαγωγή στο νέο δίκαιο των εταιρικών μετασχηματισμών- Μια συνοπτική παρουσίαση του νέου νόμου (Ν. 4601/2019), ΔΕΕ, τεύχος 5, Μάϊος 2019, σελ. 681, Δ. Αυγητίδης, Το νέο Δίκαιο των εταιρικών μετασχηματισμών, έκδοση 2019).
Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο dsanet.gr.