Ο Συνήγορος του Πολίτη εκφράζει την ικανοποίησή του για την, κατόπιν σχετικής παρέμβασής του, θέσπιση της απαλλαγής από επανεξέταση από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) των πασχόντων από μη αναστρέψιμες παθήσεις, και την αναγνώριση της οριστικοποίησης της αναπηρίας, τόσο από την κοινωνικοασφαλιστική όσο και από την φορολογική διοίκηση, καθώς επίσης την τροποποίησης του πίνακα παθήσεων του άρθρου 16 του Ν. 1798/1988 και τη διευρυμένη αντιστοίχιση των παθήσεων αυτών με παθήσεις που περιλαμβάνονται στον Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας (ΕΠΠΠΑ).
Ο Συνήγορος του Πολίτη από το 2020 είχε ζητήσει από την φορολογική διοίκηση και τον Υφυπουργό Οικονομικών, αφενός την εναρμόνιση της έννοιας της ασφαλιστικής αναπηρίας, που σηματοδοτεί την συνταξιοδότηση του ΑμεΑ και την οριστική του έξοδο από την αγορά εργασίας με την οριστικοποίηση/μονιμοποίηση των φοροαπαλλαγών που δικαιούται το άτομο λόγω αναπηρίας, και αφετέρου την τροποποίηση/διεύρυνση του πίνακα παθήσεων του άρθρου 16 του Ν. 1798/1988, βάσει του οποίου χορηγούνται πλήθος φοροαπαλλαγές.
Εν συνεχεία, επανέλαβε τα ανωτέρω αιτήματα προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ως ανταπόκριση στα ανωτέρω, με το άρθρο 22 του Νέου Κανονισμού Λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) του e-ΕΦΚΑ (ΥΑ 84045/2021, ΦΕΚ 5074/Β/2-11-2021), πλέον, όταν η κύρια πάθηση του αιτούντος εμπίπτει στον Πίνακα των μη αναστρέψιμων παθήσεων, για τις οποίες η διάρκεια της αναπηρίας καθορίζεται επ’ αόριστον και αποδίδεται γι’ αυτήν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%, (α) η διάρκεια ισχύος του συνολικού ποσοστού αναπηρίας που συνδιαμορφώνεται σε περίπτωση συνυπαρχουσών παθήσεων προσδιορίζεται επ’ αόριστον (β) για τη συγκεκριμένη πάθηση κατατίθεται εισηγητικός φάκελος παροχών αναπηρίας κατά την υποβολή της πρώτης αίτησης για αξιολόγηση, όπου και θα αξιολογηθεί.
Στις επόμενες αξιολογήσεις δεν υποβάλλεται εκ νέου εισηγητικός φάκελος για τη συγκεκριμένη πάθηση, και το ποσοστό παραμένει το ίδιο με την αρχική αξιολόγηση, εκτός εάν πρόκειται για επιδείνωση αυτής.
Περαιτέρω, με την ΚΥΑ 1235/2021, ΦΕΚ5083/Β/4-11-2021, γίνεται αντιστοίχηση των παθήσεων του άρθρου 16 του ν. 1798/1988 (Α’ 166) με τις παθήσεις και τα ποσοστά αναπηρίας που καθορίζονται στον Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας (ΕΠΠΠΑ) του άρθρου 7 του ν. 3863/2010, προς την κατεύθυνση της περαιτέρω διεύρυνσης και συμπερίληψης και άλλων παθήσεων.
Τέλος με την υπ’ αριθμ. Πρωτ. 2225/02-12-2021 Εγκύκλιο της Α.Α.Δ.Ε. διευκρινίζεται αφενός, ότι σε κάθε περίπτωση που ο φορολογούμενος λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), γίνεται δεκτή για την χορήγηση των φοροαπαλλαγών η γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής η οποία δεσμεύει τον ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό φορέα που χορηγεί τη σύνταξη, καθώς και γνωμάτευση που περιέχει ιατρική κρίση ανικανότητας για κάθε εργασία με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που γνωμάτευση περιέχει οριστική κρίση ως προς το ποσοστό αναπηρίας ή ισχύει εφ’ όρου ζωής, διατηρεί την ισχύ της και γίνεται δεκτή, ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσής της ή της κατάργησης της υγειονομικής επιτροπής που χορήγησε αυτή.
Εν κατακλείδι, σε συνέχεια των ενεργειών αυτών, στις 17/3/2022 δημοσιεύτηκε η υπ. αριθμ. Φ80100/24283 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Π. Τσακλόγλου και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Θ.Σκυλακάκη, με την οποία αναθεωρείται ο Πίνακας μη αναστρέψιμων παθήσεων, για τις οποίες η διάρκεια αναπηρίας καθορίζεται επ’ αόριστον.
Ο Συνήγορος χαιρετίζει τις συγκεκριμένες πρόσφατες ρυθμίσεις, ως πολύ βοηθητικές για τα ΑμεΑ.
