«Είναι ξεκάθαρο ότι μια περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού το τρέχον έτος θα έχει υφεσιακό αντίκτυπο στην οικονομία», αναφέρεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο υπέβαλε το υπουργείο Οικονομικών στην Κομισιόν
Δυσμενές σενάριο με περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού κατά 2% και μείωση της ανάπτυξης κατά μία ποσοστιαία μονάδα, που ανεβάζει τον λογαριασμό των μέτρων για την ενίσχυση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στα 4,336 δισ. ευρώ, προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο υπέβαλε το υπουργείο Οικονομικών στην Κομισιόν.
Αν και στο βασικό σενάριο ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε μέσα επίπεδα στο 5,6% για το τρέχον έτος, στην ανάλυση ευαισθησίας που έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα περιλαμβάνεται ένα σενάριο-φωτιά, σύμφωνα με το οποίο μια πιο απότομη και μεγαλύτερη αύξηση των τιμών στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα εμπορεύματα εντός του 2022, θα οδηγούσε σε υψηλότερο πληθωρισμό κατά 2% για το τρέχον έτος. Ο μεγαλύτερος κατά δύο μονάδες πληθωρισμός θα προκαλούσε απώλεια άλλης μίας μονάδας στην ανάπτυξη,1,3 μονάδων στην ιδιωτική κατανάλωση 1,7 μονάδων στις εξαγωγές και 2,2 μονάδων στις επενδύσεις.
Όπως αναφέρεται στο Πρόγραμμα, «η απρόβλεπτη πορεία του πολέμου στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις στην ενέργεια και τα εμπορεύματα καθιστούν τον πληθωρισμό ως τον κορυφαίο κίνδυνο που θα αντιμετώπιζε η οικονομία».
Αντίθετα, σε ένα δεύτερο σενάριο, στην περίπτωση που ο πληθωρισμός ήταν μικρότερος κατά μία μονάδα, η ανάπτυξη θα είναι μεγαλύτερη κατά μισή μονάδα, ενώ μεγαλύτερες θα ήταν η ιδιωτική κατανάλωση κατά 0,6 μονάδες, οι επενδύσεις κατά 1,1 και οι εξαγωγές κατά 0,8 μονάδες.
«Είναι ξεκάθαρο ότι μια περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού το τρέχον έτος θα έχει υφεσιακό αντίκτυπο στην οικονομία, ενώ η ταχύτερη εξομάλυνση θα επιτρέψει μεγαλύτερο ΑΕΠ, λόγω της χαμηλότερης επιβάρυνσης των προϋπολογισμών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων».
Αυξάνεται ο λογαριασμός
Το Πρόγραμμα Σταθερότητας περιλαμβάνει μέτρα συνολικού ύψους 4,336 δισ. ευρώ για το 2022, έναντι μόλις 991 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων από την ενεργειακή ακρίβεια και το τσουνάμι των ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά.
Το μεγαλύτερο μέρος (3,614 δισ. ευρώ) κατευθύνεται στις επιδοτήσεις για ρεύμα και φυσικό αέριο οι οποίες όμως χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ενώ στα 324 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι ενισχύσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά, στα 130 εκατ. ευρώ οι επιδοτήσεις για τα καύσιμα και στα 90 εκατ. ευρώ ανέρχεται η επιδότηση θέρμανσης.
Όπως αναφέρεται στο Πρόγραμμα, τον Απρίλιο του 2022 ψηφίστηκαν για τον τακτικό προϋπολογισμό συμπληρωματικές χορηγήσεις 2 δισ. ευρώ, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες για αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση. Μέρος αυτού του προϋπολογισμού διατέθηκε σε κάποια μέτρα και τα υπόλοιπα προορίζονται να καλύψουν δαπάνες καθώς και πιθανά πρόσθετα μέτρα μέχρι το τέλος του έτους.
Περίπου 1 δισ. ευρώ υπολογίζεται το ποσό που έχει απομείνει από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του υπουργείου Οικονομικών. Eως 2 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι μπορεί να εξοικονομηθούν από τα έσοδα ρύπων και ΕΛΑΠΕ από τον Μάιο και μετά. Oι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι αυτό το ποσό θα προκύψει από τις πωλήσεις δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και από το πλεόνασμα του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ, δηλαδή του λογαριασμού που αποπληρώνει τις μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Aπό τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπότε και συστήθηκε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, με κονδύλια που έχουν προκύψει από τα έσοδα των Δημοπρασιών των Ρύπων, αλλά και από τα υπερπλεονάσματα του Ειδικού Λογαριασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έχουν διατεθεί συνολικά 2,5 δισ. ευρώ για επιδοτήσεις απευθείας στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.
