Οι διατάξεις και η διαδικασία
Γονική άδεια θεσμικό πλαίσιο
Με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 4808/21 αντικαταστάθηκε και βελτιώθηκε το προγενέστερο πλαίσιο χορηγήσεως της γονικής άδειας ανατροφής τέκνου, που προβλεπόταν από τις διατάξεις του Ν. 4075/12. Οι διατάξεις αυτές καταργήθηκαν με τον εν λόγω νόμο.
Ειδικότερα, με τις διατάξεις του παραπάνω νόμου προβλέπεται ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα στην γονική άδεια για κάθε εργαζόμενο γονέα, φυσικό, θετό ή ανάδοχο, καθώς και για κάθε πρόσωπο που ασκεί τη γονική μέριμνα. Η άδεια έχει διάρκεια τεσσάρων (4) μηνών και μπορεί να χορηγηθεί συνεχόμενα ή τμηματικά, ανάλογα με τις ανάγκες του εργαζομένου, σύμφωνα με την αίτησή του και με τα όσα ειδικότερα ορίζονται, μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των οκτώ (8) ετών, με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής προς αυτό.
Επιπρόσθετα, θεσμοθετείται η καταβολή επιδόματος από τον ΟΑΕΔ ενισχύοντας τη δυνατότητα των γονέων να κάνουν χρήση της άδειας αυτής, με σκοπό την αύξηση της χρήσης της, ιδιαιτέρως από τους πατέρες, προκειμένου να υποστηριχθεί η απασχόληση αλλά και η επαγγελματική ανέλιξη των μητέρων.
Ειδικότερα, από τον ΟΑΕΔ θα καταβάλλεται για τους πρώτους δύο μήνες της άδειας επίδομα γονικής άδειας σε κάθε γονέα, μηνιαίως, ποσού ίσου με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση το προαναφερόμενο ποσό.
Παράλληλα, για τους δύο πρώτους μήνες που ο εργαζόμενος λαμβάνει επίδομα από τον Ο.Α.Ε.Δ., ασφαλίζεται επίσης από αυτόν στους κλάδους κυρίας συντάξεως και ασθενείας του οικείου ασφαλιστικού φορέα, καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης.
Για άδειες που χορηγούνται από 19/6/2021 και μετά καθώς και για άδειες που δεν είχαν λήξει κατά την 19/6/2021 (άρθρο 53 του Ν. 48008/2021), για τους δύο πρώτους μήνες η ασφάλιση χωρεί από τον ΟΑΕΔ από τον οποίο καταβάλλονται οι αναλογούσες εισφορές και οι υπόλοιποι δύο μήνες προσμετρούνται μόνο κατόπιν αναγνωρίσεως και καταβολής των απαιτούμενων εισφορών από τον ίδιο τον γονέα.
Συνεπώς, η γονική άδεια διάρκειας 4 μηνών χορηγείται συνεχόμενα ή τμηματικά και για τους δύο γονείς με επίδομα από τον ΟΑΕΔ για τους δύο πρώτους μήνες, ίσο με τον κατώτατο μισθό.
- Μόνη προϋπόθεση είναι η επί 1 έτος απασχόληση του εργαζόμενου στον ίδιο εργοδότη.
Αν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, οι γονείς έχουν δικαίωμα να πάρουν άδεια και για αυτά,
- εφόσον από τη λήξη της άδειας που δόθηκε για το προηγούμενο παιδί μεσολάβησε ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.
Κατ’ εξαίρεση,
- γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, χωρίς να μεσολαβήσει ένας χρόνος πραγματικής υπηρεσίας.
Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου ηλικίας έως 8 ετών, η άδεια χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια.
Έπειτα από αίτηση του εργαζόμενου η γονική άδεια μπορεί να χορηγείται εναλλακτικά με τη μορφή
- μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα του εργαζόμενου να λάβει το επίδομα γονικής άδειας.
- Σύμφωνα με μεταβατική διάταξη, ο ΟΑΕΔ θα καταβάλει το επίδομα της γονικής άδειας και στους γονείς που έλαβαν την άδεια με βάση το προηγούμενο πλαίσιο (που δεν προέβλεπε επίδομα) εφόσον η άδεια αυτή δεν είχε λήξει στις 19 Ιουνίου 2021, ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος.
Επίδομα γονικής άδειας – λειτουργία η ηλεκτρονική αίτηση για την επιδότηση της περιόδου που επιδοτεί
Από την 5.1.2022, οι εργαζόμενοι, που είναι δικαιούχοι της γονικής άδειας, ενεργοποιήθηκε [ΣΣ τελικά Το έντυπο Ε14 «Δήλωση εργοδότη χορήγησης γονικής άδειας (άρθρο 28 του ν. 4808/2021)» είναι διαθέσιμο στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ] η ηλεκτρονική αίτηση για την επιδότηση της γονικής άδειας του νόμου 4808/2021 για την «Προστασία της Εργασίας» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Η υποβολή των αιτήσεων γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Ελληνικού Δημοσίου www.gov.gr με κωδικούς TAXISnet ή ΟΑΕΔ στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
https://www.gov.gr/ipiresies/ergasia-kai-asphalise/apozemioseis-kai-parokhes/epidoma-gonikes-adeias
Συγκεκριμένα η διαδρομή είναι: gov.gr → Εργασία και ασφάλιση → Αποζημιώσεις και παροχές → Επίδομα γονικής άδειας
Μετά την υποβολή της αίτησης και την ανάρτηση στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ του ειδικού εντύπου «Γονική Άδεια» από τον εργοδότη, ο ΟΑΕΔ θα καταβάλει το επίδομα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων.
Από σήμερα (ΣΣ την Τετάρτη 5.1.2022], το ειδικό έντυπο «Γονική Άδεια» θα είναι διαθέσιμο στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ για τη συμπλήρωσή του από τους εργοδότες.
Οι πληρωμές θα εμφανίζονται στους λογαριασμούς εντός 3 εργάσιμων ημερών μετά την καταβολή τους. Δεν υπάρχει κανένας λόγος προσέλευσης στα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) του ΟΑΕΔ.
Επισημαίνεται ότι όσες αιτήσεις είχαν ήδη υποβληθεί στα ΚΠΑ2, κατά την περίοδο πριν την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής αίτησης, δεν χρειάζεται να υποβληθούν ξανά ηλεκτρονικά.
Τα ΚΠΑ2 θα επεξεργαστούν τις αιτήσεις που περιλάμβαναν βεβαίωση ή υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη για τη χορήγηση της γονικής άδειας, ενώ για τις αιτήσεις που δεν περιλάμβαναν αντίστοιχες βεβαιώσεις ή υπεύθυνες δηλώσεις, θα αναζητηθούν αυτεπάγγελτα τα ειδικά έντυπα «Γονικής Άδειας» από τα ΚΠΑ2 μέσω του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ εφόσον έχουν αναρτηθεί από τον εργοδότη.
Συνοπτικά η γονική άδεια
Ο χρόνος του τμήματος της άδειας κατά τον οποίο ο εργαζόμενος λαμβάνει επίδομα από τον ΟΑΕΔ λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του οικείου φορέα ασφάλισης καθώς και στους οικείους φορείς επικουρικής ασφάλισης.
Για τον μη επιδοτούμενο από τον Ο.Α.Ε.Δ. χρόνο γονικής άδειας (υπόλοιποι 2 μήνες), ο οποίος λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση του ασφαλιστικού δικαιώματος όσο και για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης, ο γονέας δύναται να αποκτήσει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη από τον ασφαλιστικό του φορέα κατόπιν αναγνωρίσεως του χρόνου απουσίας του, σύμφωνα με το άρθρο 40 του Ν. 2084/1992 (Α’ 165), εφόσον δεν έχει συμφωνηθεί να του καταβάλει αποδοχές ο εργοδότης.
Παλαιολόγος Ι. Λιάζος
Οικονομολόγος Εργασιακός Σύμβουλος
