ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ
Εντός της εβδομάδας αναμένεται το υπουργείο Οικονομικών να θέσει στη δημοσιότητα προς διαβούλευση με τους υποψήφιους επενδυτές το σχέδιο της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, στον οποίο θα μπορούν ευάλωτα νοικοκυριά να μεταβιβάζουν την πρώτη τους κατοικία και να συνεχίσουν να διαμένουν σε αυτή έναντι ενοικίου.
Το χρονοδιάγραμμα για τη σύσταση του Φορέα όπως περιγράφεται στην Έκθεση Αξιολόγησης από την Ε.Ε. θα είναι μακρύ, καθώς η σύσταση δεν αναμένεται πριν τον Ιούνιο του 2023, ενώ την ίδια στιγμή περιορισμένο είναι και το ενδιαφέρον όσων νοικοκυριών θεωρούνται ευάλωτα και θέλουν να ενταχθούν στο ειδικό καθεστώς που προβλέπει ο πτωχευτικός νόμος, παραδίδοντας την πρώτη τους κατοικία. Σύμφωνα με πληροφορίες οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στην σχετική πλατφόρμα δεν ξεπερνούν τις 100, στοιχείο που αλλάζει και τα δεδομένα σε ό,τι αφορά το επενδυτικό ενδιαφέρον που θα υπάρξει για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Να σημειωθεί ότι έως την σύσταση του Φορέα, το υπουργείο Οικονομικών έχει θεσμοθετήσει την προστασία όσων νοικοκυριών θεωρούνται ευάλωτα, δηλαδή έχουν εισόδημα από 7.000 έως 21.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία από 120.000 έως 180.000 ευρώ -ανάλογα και με τα προστατευόμενα μέλη – τα οποία μπορούν να ενταχθούν στο ενδιάμεσο πρόγραμμα επιδότησης της πρώτης κατοικίας και να επιδοτηθούν από το κράτος με 70 – 210 ευρώ για την πληρωμή της δόσης του στεγαστικού τους δανείου έως και 15 μήνες.
Το επενδυτικό ενδιαφέρον πάντως για την συμμετοχή ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων που θα χρηματοδοτήσουν την λειτουργία του Φορέα, αναμένεται να αποκρυσταλλωθεί κατά το στάδιο της διαβούλευσης που θα ακολουθήσει από την δημοσίευση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος και θα διαρκέσει έως και τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Με βάση τις απόψεις εκπροσώπων μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων που έχουν τοποθετηθεί στην ελληνική αγορά των κόκκινων δανείων, η καθυστέρηση που έχει υπάρχει στην δημιουργία του Φορέα δημιουργεί προβλήματα κυρίως από λειτουργική άποψη, καθώς εκτός από τις ανάγκες έχουν μεταβληθεί και οι συνθήκες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις Τάσο Πανούση, η ενίσχυση που προβλέπεται για τους ευάλωτους δανειολήπτες, της τάξης των 70-210 ευρώ, ορίστηκε το 2020 με βάση τις τότε τιμές των ενοικίων. Η αγορά στέγης, όπως επισημαίνει «μέσα σε δύο χρόνια έχει κινηθεί ανοδικά και επομένως το ποσό που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία ίσως δεν επαρκεί και θα χρειαστεί περαιτέρω στήριξη των νοικοκυριών αυτών για να ανταποκριθούν».
Από την άλλη πλευρά, για να είναι ελκυστική η επένδυση στο Φορέα για ιδιωτικά κεφάλαια χρειάζεται να λυθούν διαδικαστικά θέματα που λειτουργούν αποτρεπτικά. Είναι εύλογο να πωλείται χωρίς αυθαιρεσίες ένα ακίνητο, υπογραμμίσει ο κ. Πανούσης «αλλά η τακτοποίησή του πρέπει να συνδέεται με την πώληση και όχι με την απόκτηση από το Φορέα, γιατί διαφορετικά επιβαρύνεται δυσανάλογα εκ των προτέρων χωρίς να είναι καν βέβαιο ότι θα μεταβιβαστεί το ακίνητο. Το ίδιο ισχύει και για την επιβάρυνση με ΕΝΦΙΑ στο διάστημα που το ακίνητο θα ανήκει στο Φορέα και όχι στον τελικό ιδιοκτήτη. Τέλος, το Δημόσιο θα μπορούσε να προβλέψει την παροχή κάποιας μορφής εγγύησης, όπως συνέβη με το σχέδιο Ηρακλής για τις τραπεζικές τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων, ώστε να μειωθεί το κόστος δανεισμού των ιδιωτών επενδυτών που ασφαλώς θα αντλήσουν από τις αγορές τα κεφάλαια για τη δημιουργία του Φορέα».
Με βάση τον πτωχευτικό νόμο, ευάλωτοι οφειλέτες θα έχουν το δικαίωμα να επαναγοράσουν το ακίνητο μετά από 12 χρόνια και εφόσον στο μεσοδιάστημα είναι συνεπείς στην καταβολή του ενοικίου που θα πρέπει να πληρώνουν στον Φορέα. Η αγορά θα μπορεί να γίνεται νωρίτερα από τη λήξη της 12ετίας, αλλά ο οφειλέτης θα πρέπει στην περίπτωση αυτή να καταβάλλει εκτός από την εμπορική τιμή του ακινήτου κατά το χρόνο της συναλλαγής και το υπόλοιπο των μισθωμάτων έως τη λήξη της περιόδου μίσθωσης.
