Εγκύκλιος της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου με προληπτικά μέτρα αποφυγής περιβαλλοντικών κινδύνων
Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου δημοσίευσε εγκύκλιο σχετικά με ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος, υποδεικνύοντας μέτρα για την αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιών και άλλων περιβαλλοντικών κινδύνων (εγκύκλιος ΕισΑΠ 9/2022).
Πιο αναλυτικά, η Εισαγγελία διαπίστωσε τον μεγάλο αριθμό παραβάσεων των διατάξεων που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με τις πολλές πυρκαγιές στη χώρα, οι οποίες οφείλονται σε συντριπτικό ποσοστό σε ανθρώπινο παράγοντα και οι οποίες έχουν ως συνέπεια, πλην της τεράστιας οικολογικής καταστροφής της αλλοίωσης του περιβάλλοντος συνδεόμενης περαιτέρω αμφίδρομα με την κλιματική αλλαγή, ακόμη και τον θάνατο ανθρώπων.
Αφού επεσήμανε τις διατάξεις των άρθρων 24 παρ. 1 του Συντάγματος, 28 του Ν.1650/1986 και 9 του Ν. 4042/2012, η Εισαγγελία ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εισαγγελέων για το Περιβάλλον (ΕΝΡΕ), κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση, κατέληξε στα κάτωθι συμπεράσματα:
α) Υφίσταται έλλειψη προτεραιοποίησης της καταπολέμησης του περιβαλλοντικού εγκλήματος, έλλειψη αξιόπιστων δεδομένων και των απαραίτητων υποδομών και ανάγκη προώθησης της ανταλλαγής δεδομένων για υποθέσεις και κυρώσεις τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
γ) Οι υποθέσεις διερεύνησης περιβαλλοντικών εγκλημάτων πρέπει να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένους αστυνομικούς, επιθεωρητές, εισαγγελείς και δικαστές.
γ) Η εκπαίδευση των ανωτέρω είναι κρίσιμη και είναι αποτελεσματική μόνο όταν καταλήγει στην απαιτούμενη δομική εξειδίκευση.
δ) Το περιβαλλοντικό έγκλημα συχνά είναι οργανωμένο και διασυνοριακό, συνεπώς για την καλύτερη καταπολέμησή του απαιτείται διεθνής συνεργασία.
ε) Η αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας 2008/99/ΕΚ για το περιβαλλοντικό έγκλημα απαιτεί περισσότερη συνοχή και συντονισμό ανάμεσα στις διοικητικές και τις ποινικές κυρώσεις, που να περιλαμβάνει τιμωρητικές και αποκαταστατικές δυνατότητες, επικοινωνία και κανόνες μετάδοσης πληροφοριών.
στ) Το περιβαλλοντικό έγκλημα δεν είναι ένα έγκλημα χωρίς θύματα ούτε ένα έγκλημα μικρότερης σημασίας, αλλά αποτελεί απειλή για την ανθρώπινη υγεία και τις προοπτικές των μελλοντικών γενεών, όπως επίσης και για τη διεθνή και ευρωπαϊκή ασφάλεια.
ζ) Το περιβαλλοντικό έγκλημα που προσανατολίζεται στο κέρδος εν ευρεία εννοία θα έπρεπε να περιληφθεί στις προτεραιότητες στον επόμενο κύκλο πολιτικής (Policy Cycle) της ΕΕ, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το οργανωμένο και σοβαρό διεθνές έγκλημα.
Περαιτέρω, απευθυνόμενη στους εισαγγελικούς λειτουργούς της χώρας, η Εισαγγελία, στο πλαίσιο λήψης προληπτικών μέτρων, επεσήμανε την ανάγκη να παραγγελθούν όλοι οι κατά περίπτωση αρμόδιοι υπάλληλοι, όπως πυροσβεστικοί και δασικοί, στα πλαίσια των καθηκόντων τους να εντείνουν τους ελέγχους και τις έρευνες, μεριμνώντας μεταξύ άλλων (α) για την επιτήρηση των δημοσίων δασών και δασικών εκτάσεων για την φύλαξη αυτών από τους κινδύνους πυρκαγιών και παρανόμων υλοτομιών, την πρόληψη δασικών αδικημάτων, ως και στη συνέχεια, την άμεση κατεδάφιση οιουδήποτε παρανόμου κτίσματος ή κάθε φύσεως εγκαταστάσεως σε δάση ή δασικές εκτάσεις, (β) για ότι αφορά τα εγκλήματα παράνομης θήρας της άγριας ζωής, τα παράνομα φυτοφάρμακα και στις εκπομπές στον αέρα, στο νερό και στην ξηρά που έχουν αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή, (γ) για την λήψη αλλά και τήρηση των μέτρων ενεργητικής και παθητικής πυροπροστασίας, (δ) για τον έλεγχο και αποτροπή της ανεξέλεγκτης, λόγω και της αυξημένης τουριστικής κίνησης, εγκατάλειψης, απόρριψης και διαχείρισης αποβλήτων και λυμάτων, (ε) για την εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με την χορήγηση ή αφαίρεση των αδειών λειτουργίας καταστημάτων και για λόγους αφορώντες την άμεση προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης και της ηχορυπάνσεως, (στ) για την διενέργεια ελέγχων και την άμεση κατεδάφιση οιουδήποτε παρανόμου κτίσματος -κατασκευάσματος σε αιγιαλό, παραλία, όχθη και παρόχθια ζώνη κλπ, οιαδήποτε μεταβολή αυτών, με κατασκευή, τροποποίηση ή καταστροφή έργων ή του εδάφους ή του πυθμένα, με την λήψη χώματος, λίθων άμμου ή καθ οιονδήποτε άλλο τρόπο, ερευνωμένου στη περίπτωση της κατ εξαίρεση παραχώρηση απλής χρήσης, αν εμποδίζεται η ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό, στην παραλία, την όχθη κλπ.
Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο στο eisap.gr.
