Πώς επηρεάζονται τα επιτόκια των δανείων στην Ελλάδα από τις αυξητικές τάσεις στο διατραπεζικό κόστος χρηματοδότησης
Σε αύξηση του κόστους χρήματος για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχει οδηγήσει η ενίσχυση των διεθνών διατραπεζικών δεικτών δανεισμού. Ο λόγος γίνεται για δανειακά προϊόντα με κυμαινόμενα επιτόκια, τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να ακριβαίνουν, ως απόρροια της αναταραχής που προκαλεί στις αγορές ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, τα ευρωπαϊκά επιτόκια έχουν ήδη εισέλθει σε ανοδική φάση, ενώ δεν αποκλείεται επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης τους επόμενους μήνες, ανάλογα με το πόσο επιθετική στη σύσφιξη της νομισματικής της πολιτικής θα είναι η ΕΚΤ.
Όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Τράπεζα Πειραιώς, «η ένταση των πληθωριστικών πιέσεων σε παγκόσμιο αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσης τους, έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση για αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες».
Κατά τους οικονομολόγους του συστημικού ομίλου, σε επίπεδο Ευρωζώνης οι αγορές ήδη προεξοφλούν ολοκλήρωση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης στο άμεσο μέλλον και αύξηση κατά τουλάχιστον 50 μονάδων βάσης στο επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ, το οποίο σε αυτό το σενάριο θα διαμορφωθεί στο 0%.
Η άνοδος διεθνώς
Η προοπτική αυτή, σε συνδυασμό με την αύξηση του κινδύνου λόγω της διαταραχής που προκαλεί το Ουκρανικό, έχει ήδη επηρεάσει το κόστος δανεισμού στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, η άνοδος των αποδόσεων των εταιρικών ομολόγων έχει διαμορφώσει ένα πολύ πιο απαιτητικό περιβάλλον αναχρηματοδότησης του εταιρικού χρέους.
Κι αυτό διότι το ισοζύγιο μεταξύ υφιστάμενου και νέου χρέους έχει γείρει υπέρ του δεύτερου, με το μεσοσταθμικό του κόστος να κινείται στα επίπεδα των 80 μονάδων βάσης πάνω από το αντίστοιχο των προηγούμενων ετών.
Ενδεικτικά των τάσεων που επικρατούν σήμερα είναι και τα ακόλουθα στοιχεία:
– Το Euribor διάρκειας ενός μηνός από το -0,648% λίγο πριν το τέλος του 2021 έχει αναρριχηθεί πλέον στο -0,544%. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος για όσα δάνεια είναι συνδεδεμένα μαζί του έχει αυξηθεί κατά περίπου 10 μονάδες βάσης.
– Το Euribor τριών μηνών από το -0,603% στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου, βρίσκεται σήμερα στο -0,427%. Δηλαδή έχει ενισχυθεί κατά 18 μονάδες βάσης.
Η επιβάρυνση στην Ελλάδα
Η επιβάρυνση για τους Έλληνες δανειολήπτες από αυτές τις διαφορές εξαρτάται από τους όρους των συμβάσεων που έχουν υπογράψει. Συγκεκριμένα:
– Σε κάποια δάνεια το επιτόκιο βάσης παραμένει στο 0% για όσο διάστημα το euribor βρίσκεται σε αρνητικό έδαφος. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι δανειολήπτες την έχουν γλυτώσει προς το παρόν. Μέχρι φυσικά να διαμορφωθεί σε θετικό έδαφος ο συνδεδεμένος διατραπεζικός δείκτης.
– Στα δάνεια όμως που δεν υπάρχει αυτός ο όρος, η σχετική επιβάρυνση έχει περάσει εξ ολοκλήρου στο τελικό επιτόκιο, με αποτέλεσμα οι μηνιαίες ή τριμηνιαίες καταβολές να έχουν αυξηθεί.
Για παράδειγμα, σε ένα δάνειο με επιτόκιο euribor 3 μηνών πλέον spread 2,50%, το ετησιοποιημένο κόστος διαμορφώνονταν σε 1,89% τον περασμένο Δεκέμβριο.
Σήμερα, έχει αναρριχηθεί στο 2,07%, με αποτέλεσμα την αύξηση της μηνιαίας δόσης κατά 10 ευρώ για κάθε 100.000 ευρώ δανείου με υπολειπόμενη διάρκειας αποπληρωμής τα 15 έτη.
Οι επιλογές των δανειοληπτών
Το μόνο που έχουν να κάνουν όσοι αποπληρώνουν δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο και δεν θέλουν να ρισκάρουν μία αύξηση του κόστους εξυπηρέτησής τους, είναι να κλειδώσουν τις δόσεις τους, γυρίζοντάς το συντομότερο δυνατόν σε σταθερό επιτόκιο.
Την ίδια επιλογή έχουν και όσοι αναζητούν σήμερα νέα χρηματοδότηση και επιζητούν να γνωρίζουν εκ των προτέρων το ύψος των τόκων που θα πληρώσουν.
Μάλιστα, η συγκυρία είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, καθώς οι τράπεζες δεν έχουν προχωρήσει σε αναπροσαρμογές στα τιμολόγιά τους μέχρι στιγμής.