Η βοήθεια από άλλες χώρες προς την Ουκρανία μετά το ξέσπασμα του πολέμου έχει κατανεμηθεί πολύ άνισα και ο όγκος της συνήθως δεν ευθυγραμμίζεται με τις οικονομικές επιδόσεις των χωρών-χορηγών, σύμφωνα με το γερμανικό Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW, Κιέλο).
Αυτό προκύπτει από τις αξιολογήσεις του Ukraine Support Tracker, μιας νέας βάσης δεδομένων για την κυβερνητική στήριξη προς την Ουκρανία που καταρτίστηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου.
Το πρόγραμμα παρακολούθησης της υποστήριξης της Ουκρανίας καταγράφει συστηματικά την αξία της υποστήριξης που έχουν υποσχεθεί οι κυβερνήσεις 31 δυτικών χωρών στην Ουκρανία από την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Καλύπτει τη στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια που είναι δημόσια γνωστή.
“Η βάση δεδομένων έχει ως στόχο να στηρίξει τη συζήτηση για τη στήριξη της Ουκρανίας με γεγονότα. Από το ξέσπασμα του πολέμου, η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται κυρίως γύρω από το ερώτημα πώς μπορεί να πληγεί αποτελεσματικότερα η κυβέρνηση της Ρωσίας.
Η βοήθεια προς την Ουκρανία παίζει δευτερεύοντα ρόλο στη σύγκριση – επίσης επειδή δεν υπάρχουν σχετικά στοιχεία”, λέει ο Christoph Trebesch, διευθυντής ερευνών στο IfW Kiel και υπεύθυνος για το Ukraine Support Tracker: “Υπάρχουν εκπληκτικά μεγάλες διαφορές, τόσο όσον αφορά το απόλυτο ποσό της βοήθειας όσο και το σχετικό ποσό σε σχέση με τις οικονομικές επιδόσεις των αντίστοιχων χωρών-χορηγών”.
Σύμφωνα με τα δημόσια γνωστά στοιχεία, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος σημερινός υποστηρικτής της Ουκρανίας, με το ισοδύναμο των 7,6 δισεκατομμυρίων ευρώ από το ξέσπασμα του πολέμου (στοιχεία της 27ης Μαρτίου 2022).
Όλες οι χώρες της ΕΕ μαζί ανέρχονται σε 2,9 δισ. ευρώ, συν 1,4 δισ. ευρώ από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και 2 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Ιαπωνία έχουν υποσχεθεί βοήθεια συνολικού ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. “Είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο οι ΗΠΑ δίνουν σημαντικά περισσότερα από ολόκληρη την ΕΕ, στην άμεση γειτονιά της οποίας μαίνεται ο πόλεμος”, λέει ο Trebesch.
“Δεν μπορούμε να παράσχουμε την πλήρη εικόνα, διότι η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ειδικότερα, δεν είναι πάντα διαφανής. Αλλά έχουμε καταγράψει και αξιολογήσει σχολαστικά τη δημόσια γνωστή βοήθεια”, λέει ο Trebesch. “Αυτό μας επιτρέπει να συγκρίνουμε συστηματικά τη βοήθεια προς την Ουκρανία. Αυτό καθιστά δυνατή την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο ο όγκος της βοήθειας συγκρίνεται με άλλες δαπάνες – όπως η διαχείριση κρίσεων στο εσωτερικό – ή με τις οικονομικές επιδόσεις.” Στόχος των ερευνητών είναι η τακτική ενημέρωση και η συνεχής βελτίωση του Ukraine Support Tracker.
Σε σχέση με την οικονομική παραγωγή (σ.σ. οικονομική στήριξη ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας η οποία την παρέχει), η Εσθονία είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Ουκρανίας, ακολουθούμενη από την Πολωνία και τη Λιθουανία.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται εδώ στην 6η θέση, η Γερμανία στη 12η θέση, αν και σε αυτό δεν περιλαμβάνεται η βοήθεια που παρέχεται έμμεσα μέσω της ΕΕ. “Η φυσική εγγύτητα με τη Ρωσία ή την Ουκρανία παίζει προφανώς σημαντικό ρόλο στη δέσμευση ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλά και η Μεγάλη Βρετανία ξεχωρίζει ως υποστηρικτής της Ουκρανίας, τόσο σε απόλυτους όρους όσο και σε σχέση με τις οικονομικές επιδόσεις”, λέει ο Trebesch.
“Ενώ η συζήτηση περιστρέφεται επί του παρόντος κυρίως γύρω από τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ενός ενεργειακού εμπάργκο, μια σημαντική εναλλακτική λύση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής είναι η σημαντική επέκταση της οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία. Όπως δείχνει το Ukraine Support Tracker, η υποστήριξη για την Ουκρανία είναι μικρή σε σύγκριση με τα τρέχοντα πακέτα εγχώριων δαπανών, για παράδειγμα”, λέει ο Trebesch.
