Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας χορηγούνται από αρμόδιες αρχές, που υποβάλλουν την εφεύρεση σε έλεγχο βασικά ως προς τον νεωτερικό της χαρακτήρα και το εφευρετικό της ύψος. Τα δικαιώματα που απορρέουν από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας είναι εδαφικά, με την έννοια ότι η προστασία που παρέχουν, καλύπτει καταρχήν τη γεωγραφική περιφέρεια του κράτους εγκατάστασης της αρχής ελέγχου. Διεθνείς συνθήκες έχουν καθιερώσει, όμως, ενιαίες διαδικασίες χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας με ευρύτερη εμβέλεια.
Μια τέτοια συνθήκη αποτελεί και η Σύμβαση για τα Ευρωπαϊκά Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας (ΣΕΔΕ). Βάσει του οικείου νομικού πλαισίου, με μία μόνον αίτηση και ενιαία διαδικασία εξέτασης, μπορούν να χορηγηθούν διπλώματα ευρεσιτεχνίας που είναι εκτελεστά σε όλα τα κράτη μέλη της Συμβάσεως[1] και ειδικότερα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και σε διάφορες τρίτες χώρες[2]. Η εξέταση των αιτήσεων για Ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας διενεργείται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ)[3]. Αυτό είναι επίσης αρμόδιο σε υπερεθνικό επίπεδο προς ανάκληση ήδη απονεμημένων Ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Ειδικότερα, οι πρωτόδικες αποφάσεις του ΕΓΔΕ μπορούν να προσβληθούν ενώπιον Συμβουλίων Προσφυγών[4]. Οι αποφάσεις των Συμβουλίων συγκροτούν τη νομολογία του ΕΓΔΕ, που καθοδηγεί τα εθνικά δικαστήρια των συμβαλλομένων στην ΣΕΔΕ κρατών χωρίς πάντως να τα δεσμεύει. Λόγω της θέσεως που κατέχει και του ρόλου που διαδραματίζει στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, το ΕΓΔΕ ασκεί σημαντική επιρροή στην πολιτική χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και στην εξέλιξη του δικαίου ευρεσιτεχνιών στην ΕΕ συνολικά.
Κατά την εξέταση αιτήσεων χορήγησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας το ΕΓΔΕ εφαρμόζει τις διατάξεις της ΣΕΔΕ σε συνδυασμό με τους συναφείς εκτελεστικούς κανονισμούς, ακολουθώντας «οδηγίες εξέτασης» που επικαιροποιούνται κατ’ έτος και δημοσιεύονται σε τρεις γλώσσες, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά. Η ενιαύσια αναθεώρηση των οδηγιών σκοπό έχει να κατοχυρώσει την ταχεία προσαρμογή τους σε αναφαινόμενες ανάγκες από το χειρισμό των υποθέσεων και σε δίκαια αιτήματα των δικαιούχων Ευρωπαικού διπλώματος ευρεσιτεχνίας.
Σε ακολουθία με την παραπάνω τακτική, τον Μάρτιο 2022 δημοσιεύτηκαν οι οδηγίες εξέτασης ΕΓΔΕ 2022. Οι φετινές τροποποιήσεις αφορούν μεταξύ άλλων τις βιοτεχνολογικές εφευρέσεις και αυτές που σχετίζονται με τον γενετικό κώδικα των ζώων, τις εφευρέσεις λογισμικού, αλλά και ένα νέο εργαλείο ηλεκτρονικής κατάθεσης αιτήσεων για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που διαθέτει το ΕΓΔΕ.
Διαβάστε λεπτομέρειες και το νέο κείμενο των οδηγιών εξέτασης, εδώ.
[1] Δεν πρόκειται δηλ. για διπλώματα ευρεσιτεχνίας με αυτοδικαίως ενιαία ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη της Συμβάσεως, όπως αυτά που ρυθμίζονται από τον Κανονισμό (ΕΕ) 1257/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17.12.2012 για τη θέσπιση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα της δημιουργίας ενιαίου καθεστώτος προστασίας ευρεσιτεχνιών, EE L 361, 31.12.2012, σελ. 1-8.
[2] Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας μετρά σήμερα 38 μέλη. Τα Ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας αναγνωρίζονται επίσης σε συγκεκριμένα κράτη υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες (validation states).
[3] European Patent Office, EPO.
[4] EPO “boards of appeal”.
Επιμέλεια: Ελένη Τζούλια
