Το Ταμείο τονίζει ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών θα πρέπει να προσαρμοσθούν για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους, ενώ κτυπά καμπανάκι για τη γρήγορη αύξηση των τιμών των κατοικιών
Ανάκαμψη της συνολικής κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών την επόμενη τριετία, με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στο πλαίσιο της έκθεσής του για το άρθρο 4 που δόθηκε χθες βράδυ στη δημοσιότητα.
Ανάγκη αλλαγής των επιχειρηματικών μοντέλων
Ωστόσο, το Ταμείο τονίζει ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών θα πρέπει να προσαρμοσθούν για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους, δεδομένης της ευαισθησίας της κερδοφορίας στις μακροοικονομικές επιδόσεις.
Επιπλέον, σημειώνει, ότι ακόμη και αν υλοποιηθεί το βασικό σενάριο, η εκτιμώμενη απόδοση ιδίων κεφαλαίων (RoE) μπορεί να υπολείπεται του κόστους τους (CoE) και να μην αντανακλά το προφίλ κινδύνου της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη γρήγορης προσαρμογής των τραπεζικών επιχειρηματικών μοντέλων.
Πρώτες ανισορροπίες στην αγορά ακινήτων
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδει το ΔΝΤ στην ενίσχυση των εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πιθανόν πρώτες ενδείξεις συστημικών ευαισθησιών στην Ελλάδα μετά την παρατεταμένη περίοδο απομόχλευσης την περασμένη δεκαετία.
Ειδικότερα αναφέρει ότι οι νέες χορηγήσεις δανείων προς τα νοικοκυριά έχουν υπερβεί την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και υπάρχουν ορισμένες ανισορροπίες που δημιουργούνται στις αγορές ακινήτων.
«Οι τιμές των κατοικιών και , σε μικρότερο βαθμό, των εμπορικών ακινήτων, έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2018, συνοδευόμενες από μία σημαντική αύξηση στον λόγο των τιμών προς τα ενοίκια, εν μέσω κάποιας υπερτίμησης των κατοικιών και καθώς δεν υπάρχουν ορατοί περιορισμοί από την πλευρά της προσφοράς στον κλάδο», σημειώνει.
Αλλαγές στα κεφαλαιακά μαξιλάρια
Για τον λόγο αυτό, το ΔΝΤ θεωρεί ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί το εποπτικό πλαίσιο των τραπεζών για να καλύψει επαρκώς τις διαπιστωμένες αδυναμίες και να ανακτηθεί η ανθεκτικότητά τους.
Συγκεκριμένα, θεωρεί ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί η μεθοδολογία που αφορά στα κεφαλαιακά μαξιλάρια CCoB και Ο-SLL και να ανοίξει ο δρόμος για την ενεργοποίηση των αντικυκλικών μαξιλαριών (CCyB).
Σε ύψος – ρεκόρ η ρευστότητα
Το ΔΝΤ τονίζει ότι η σταθερότητα του τραπεζικού τομέα έχει διατηρηθεί έως τώρα και συνοδεύθηκε από μία σημαντική επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων. Οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων με βάση το πρόγραμμα «Ηρακλής» μείωσαν τον λόγο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) του κλάδου από 25,5% στο τέλος του 2020 στο 7% στο τέλος του 2021.
Η μείωση των NPL είχε σοβαρό αντίκτυπο στην κερδοφορία, ενώ η ποιότητα των κεφαλαίων επιδεινώθηκε περαιτέρω, με το ποσοστό των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (Deferred Tax Credits) να αυξάνεται στο 64% των συνολικών κεφαλαίων στο τέλος του 2021.
Παράλληλα, η ρευστότητα των τραπεζών έφθασε σε επίπεδα ρεκόρ στο ίδιο χρονικό σημείο χάρη στην αύξηση των καταθέσεων, των δανείων TLTRO III της ΕΚΤ και του έκτακτου προγράμματός της αγορών ομολόγων (PEPP). Η ρευστότητα αυτή – σε συνδυασμό με τις αναστολές δανείων, τις εγγυήσεις και τις ρυθμίσεις – οδήγησαν στην αύξηση της πιστωτικής επέκτασης, ιδιαίτερα προς τις επιχειρήσεις.