Η μείωση της ροής του φυσικού αερίου δημιουργεί ασφυξία στην ευρωπαϊκή αγορά ρεύματος, με τις τιμές να κυμαίνονται σε πρωτοφανή επίπεδα
Σε ράλι χωρίς φρένα επιδίδονται οι τιμές του ρεύματος μετά τη μείωση ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Η χονδρική της ηλεκτρικής ενέργειας στα περισσότερα κράτη μέλη έχουν εκτοξευθεί πάνω από τα 300 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ από το κύμα των αυξήσεων δεν έχει γλιτώσει ούτε η Ελλάδα.
Όπως θα δείτε στον παρακάτω πίνακα με τις τιμές της χονδρικής στην Ευρώπη για χθες Πέμπτη 23 Ιουνίου, η χονδρική στην πλειοψηφία των κρατών-μελών της ΕΕ έχει εκτιναχθεί.
Την πρώτη θέση στον πίνακα ακρίβειας καταλαμβάνει η Ιταλία με 363,66 €/MWH, ακολουθεί η Μάλτα με 355,69 €/MWH και η Γαλλία στην Τρίτη θέση ενώ κοντά στα 300€/MWH είναι η τιμή και στη Γερμανία.
Αύξηση 87% μέσα σε 4 ημέρες στην Ελλάδα
Στην 6η θέση ήταν η χώρα μας με 313,87 €/MWH, τιμές που έχουμε να δούμε από τις 15 Μαρτίου, δηλαδή από τις πρώτες ημέρες του πολέμου. Μάλιστα η χονδρική εκτινάχθηκε στη χώρα μας μέσα σε 4 ημέρες από τα 167,41 €/MWH την Κυριακή 19 Ιουνίου στα 312,67 €/MWH την Τετάρτη και σε πάνω από 313 την Πέμπτη αύξηση που φτάνει το 87%.
Σήμερα σημειώνεται πτώση στα 257,19 €/MWH ωστόσο η αναταραχή στην αγορά αναμένεται να συνεχιστεί σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς. Ο Ιούνιο μπήκε με την χονδρική του ρεύματος στα 235,09€/MWH, έπεσε στα 188,06€/MWH στις 14 του μήνα ανέβηκε στις 18 στα 207,59€/MWH και μετά την «ανάπαυλα» της περασμένης Κυριακής ακολούθησαν οι υψηλές πτήσεις των τελευταίων ημερών.
Το ρεύμα «καίει» τον προϋπολογισμό
Η χονδρική τιμή του ρεύματος θα κρίνει εν πολλοίς και τα πόσα λεφτά θα βγουν από τα ταμεία του κράτους για τη στήριξη των καταναλωτών έναντι στην ενεργειακή κρίση. Συνολικά για τις παρεμβάσεις για το ενεργειακό κόστος θα διατεθούν συνολικά όλο το 2022, 6.038 δις. ευρώ εκ των οποίων τα 850 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι παρεμβάσεις του 2ου εξαμήνου έχουν προϋπολογιστεί με την τιμή της χονδρικής στα στα 225 ευρώ/Mwh τιμή χονδρικής.
Η μέση χονδρική διαμορφώθηκε τους πρώτους μήνες ως εξής:
- Ιανουάριος 230 €/MWH
- Φεβρουάριος: 215 €/MWH
- Μάρτιος : 274 €/MWH
- Απρίλιος: 248 €/MWH
- Μάιος : 225 €/MWH
- Ιούνιος (μέχρι την Κυριακή 19 Ιουνίου): 207,35 €/MWH
Με το μηχανισμό για φθηνό ρεύμα που μπαίνει μπροστά από 1η Ιουλίου, μέσω του οποίου θα μπει πλαφόν στις αμοιβές των ηλεκτροπαραγωγών, τα επιπλέον έσοδά θα παρακρατούνται από τον φορέα εκκαθάρισης του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (EneXClear) και θα διοχετεύονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Έτσι όσο ανεβαίνει η χονδρική θα αυξάνονται και οι εισροές μέσω του οποίου επιδοτούνται νοικοκυριά και επιχειρήσεις για τον περιορισμό των αυξήσεων, συνεπώς αν χρειαστεί νέα παρέμβαση λόγω των υψηλών τιμών το κομμάτι που θα βγει από τα κρατικά ταμεία θα μικραίνει αντιστρόφως ανάλογα από το κομμάτι που θα χρησιμοποιηθεί από το ΤΕΜ.
Χωρίς φρένα το ράλι στο αέριο
Οι τιμές του ρεύματος συμπαρασύρονται από αυτές του φυσικού αερίου, το οποίο χθες είχε συμμετοχή στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής της χώρας κατά 60% ενώ σήμερα είναι στο 38,49%.
Το φυσικό αέριο συνεχίζει το ράλι που ξεκίνησε από όταν η Μόσχα ανακοίνωσε πως μειώνει τις ροές προς την Ευρώπη. Στις 13 Ιουνίου η τιμή ήταν στα 83 €/ MWh. Μετά το μισό στοπ της Μόσχας προς τη Γερμανία έφτασε στις 15 Ιουνίου τα 120 €/ MWh, στις 22 Ιουνίου 127 €/MWh και χθες ανέβηκε ακόμα και στα 137€/MWH.
Η ροή του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη αναμένεται να μειωθεί περισσότερο την ερχόμενη εβδομάδα καθώς θα γίνουν εργασίες συντήρησης στον Nord Stream 1, μέσω του οποίου η Μόσχα έχει μειώσει ήδη στο 60% την προμήθεια προς τη Γερμανία λόγω επισκευών στις τουρμπίνες του αγωγού.
Ο διεθνής οργανισμός ενέργειας προειδοποίησε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προετοιμαστεί για πλήρες κλείσιμο της στρόφιγγας από τη Ρωσία με την Κομισιόν να κατηγορεί τη Μόσχα για ενεργειακό πόλεμο.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς δήλωσε σχετικά πως «η Ρωσία έχει μετατρέψει την ενέργεια σε όπλο και είδαμε πως ανακοίνωσε περισσότερες περικοπές στην παροχή αερίου τις τελευταίες ημέρες. Συνολικά 12 κράτη-μέλη επηρεάζονται από τις ρωσικές μονομερείς περικοπές εφοδιασμού. Το ενδεχόμενο μιας πλήρους διακοπής είναι τώρα πιο ορατό από ποτέ».
Αντιμέτωπη με το δελτίο στο φυσικό αέριο η Ευρώπη
Ειδικοί αναλυτές κάνουν λόγο για ένα δύσκολο χειμώνα και προειδοποιούν πως η Ευρώπη βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με το ενεργειακό δελτίο. H συμβουλευτική εταιρεία για θέματα ενέργειας. Wood Mackenzie προειδοποεί ότι διακοπεί το ρωσικό αέριο τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν μια καταστροφή τον επόμενο χειμώνα, οι επιπτώσεις της οποίας θα μπορούσαν να είναι πολλαπλές.
Η Κομισιόν έχει θέσει ως στόχο για να μην υπάρξουν προβλήματα τον χειμώνα να γεμίσουν οι αποθήκες στο 80% τον Νοέμβριο. Η πληρότητα σήμερα είναι στο 54% με τις τελευταίες εξελίξεις να απομακρύνουν αυτό το στόχο. Ήδη τα κράτη μέλη έχουν ενεργοποιήσει σχέδια εκτάκτου ανάγκης για να διασφαλιστεί η ομαλή τροφοδοσία.
Η Γερμανία πέρασε στο δεύτερο επίπεδο συναγερμού με τον αντικαγκελάριο της χώρας Ρόμπερτ Χάμπεκ να προειδοποιεί πως η Ρωσία μπορεί να μετατραπεί στη Lehman Brothers για τις ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες ενώ τόνισε ότι «το φυσικό αέριο αποτελεί ένα σπάνιο βασικό προϊόν στη Γερμανία από εδώ και στο εξής».
Νέο αίτημα Μητσοτάκη για πλαφόν στο αέριο
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, επανέφερε το θέμα του πλαφόν στο φυσικό αέριο στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής. Ο πρωθυπουργός ζήτησε συγκεκριμένα «να δρομολογηθούν τολμηρές πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπως η επιβολή ενός πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου»
«Είναι ένα θέμα το οποίο το συζητάμε εδώ και αρκετό καιρό, δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει η απαραίτητη κινητικότητα, θέλω να ελπίζω ότι πια όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναγνωρίζουν ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή αντίδραση, η οποία να μπορεί να υποστηρίξει τους εθνικούς προϋπολογισμούς έτσι ώστε να περιορίσουμε στο μέτρο του εφικτού τις αρνητικές επιπτώσεις από την ακρίβεια στα νοικοκυριά μας και στις επιχειρήσεις μας», συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, δεν έκρυψε πως το φυσικό αέριο εξακολουθεί να παίζει βασικό ρόλο στον ενεργειακό μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Πρέπει να εξετάζουμε την υφιστάμενη κατάσταση βήμα-βήμα και μέρα με τη μέρα δεν νομίζω ότι είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας να το κάνουν αυτό. Επειδή αυτή τη στιγμή χρειάζονται τα χρήματα και εμείς αυτή τη στιγμή ως Ευρώπη είμαστε εξαρτημένοι από το φυσικό αέριο», δήλωσε χαρακτηριστικά προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής.
