ΑΠΟΦΑΣΗ
Λοϊζίδης κατά Κύπρου της 05.07.2022 (αρ. προσφ. 31029/15)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο προσφεύγων, Ανδρέας Λοϊζίδης, είναι Κύπριος υπήκοος ο οποίος ήταν Αρχηγός της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών στην Κύπρο. Μετά από μία έκρηξη σε ναυτική βάση, από την οποία επήλθε ο θάνατος δεκατριών ανθρώπων, ο προσφεύγων και άλλοι πέντε κατηγορήθηκαν. Ο προσφεύγων καταδικάστηκε και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 2 ετών.
Αργότερα ο προσφεύγων άσκησε έφεση. Στην ετυμηγορία του δικαστηρίου επήλθε ισοψηφία 6-6, και η έφεση απορρίφθηκε για μη εκπλήρωση του βάρους απόδειξης.
Επικαλούμενος τα άρθρα 6 § 1 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) και 6 § 2 (τεκμήριο αθωότητας), 13 (δικαίωμα σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο) και 2 § 1 του 7ου Πρωτοκόλλου (δικαίωμα για διπλό βαθμό δικαιοδοσίας σε ποινικές υποθέσεις) ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι υπήρχαν διάφορες παρατυπίες στη διαδικασία, ιδίως ότι η απόρριψη της έφεσής του ως συνέπεια της ισοψηφίας αποτελούσε παραβίαση του δικαιώματός του για δίκαιη δίκη (άρθρο 6 § 1 της ΕΣΔΑ). Κατήγγειλε επίσης ότι το βάρος της απόδειξης είχε αντιστραφεί στη δίκη του, ότι του αρνήθηκαν τον έλεγχο της καταδικαστικής του απόφασης και ότι δεν υπήρχε αποτελεσματικό ένδικο μέσο.
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου διαπίστωσε ότι το σκεπτικό του εθνικού δικαστηρίου ήταν επαρκές και ότι ήταν σαφές πως η ισοψηφία θα οδηγούσε σε απόρριψη της έφεσης για μη εκπλήρωση του βάρους απόδειξης. Άλλωστε ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανακοίνωσε προφορικά την απόφαση, διασφαλίζοντας ότι ο προσφεύγων είχε αντιληφθεί ότι δεν είχε εκπληρώσει το βάρος της απόδειξης.
Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν διαπίστωσε καμία παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ.
ΔΙΑΤΑΞH
Άρθρο 6 παρ. 1
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Ο προσφεύγων, Ανδρέας Λοϊζίδης, είναι Κύπριος υπήκοος ο οποίος γεννήθηκε το 1958 και ζει στη Λευκωσία. Το 2011 ο προσφεύγων ήταν Αρχηγός της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών στην Κύπρο. Μετά την έκρηξη στη Ναυτική Βάση Ευάγγελου Φλωράκη εκείνη τη χρονιά, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 13 ανθρώπων και πολλά θύματα, ο προσφεύγων κατηγορήθηκε μαζί με άλλους πέντε για το περιστατικό.
Το 2013 το Κακουργιοδικείο Λάρνακας τον καταδίκασε για πρόκληση θανάτου από απερίσκεπτη ή επικίνδυνη πράξη, καταδικάζοντάς τον σε ποινή φυλάκισης 2 ετών. Το 2014 το Ανώτατο Δικαστήριο εξέτασε την έφεσή του καθώς και ορισμένων από τους υπόλοιπους κατηγορούμενους. Εκδόθηκαν τρεις διαφορετικές αποφάσεις – η πρώτη απόφαση, που εκδόθηκε από έξι δικαστές, απέρριψε την έφεση, η δεύτερη, που εκδόθηκε από δύο δικαστές, έκανε δεκτή την έφεση και απάλλαξε τον προσφεύγοντα από όλες τις κατηγορίες και η τρίτη απόφαση, εκδόθηκε από τέσσερις δικαστές, οι οποίοι δήλωσαν ότι θα επέτρεπαν την έφεση με διαφορετικό σκεπτικό.
Ωστόσο, καμία από αυτές δεν είχε την πλειοψηφία των 12 δικαστών (ένας δικαστής δεν είχε συμμετάσχει λόγω επερχόμενης συνταξιοδότησης).
Μετά την έκδοση των αποφάσεων, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου προέβη σε χωριστή ανακοίνωση που αφορούσε, μεταξύ άλλων, τη σύνοψη της έφεσης του προσφεύγοντος, η οποία είχε ως εξής:
«… Απορρίπτεται η Έφεση του έκτου κατηγορουμένου Ανδρέα Λοϊζίδη, διότι υπήρξε ισοψηφία 6-6 σχετικά με την έκβαση της έφεσής του και δεν απέσεισε το βάρος απόδειξης ότι η πρωτόδικη απόφαση και η ποινή ήταν εσφαλμένες».
ΤΟ ΣΤΡΑΣΒΟΥΡΓΟ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ…
Άρθρο 6 § 1
Το Δικαστήριο σημείωσε ότι σύμφωνα με το εσωτερικό δίκαιο οι ισοψηφίες δεν αποκλείονταν στις ψηφοφορίες του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ο Πρόεδρός του δεν είχε υπερισχύουσα ψήφο. Σε περίπτωση ισοψηφίας στο Ανώτατο Δικαστήριο η απόφαση εκδιδόταν κατά του διαδίκου που είχε το βάρος της απόδειξης (άρθρο 27 παρ. 2 Νόμου 14/1960). Το Δικαστήριο του Στρασβούργου δήλωσε ότι η ισοψηφία από μόνη της δεν συνιστά παραβίαση του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ.
Το σκεπτικό στις τρεις αποφάσεις ήταν επαρκές. Αν και το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου δεν είχε κάνει ξεκάθαρη αναφορά στον Νόμο 14/1960, είχε καταστήσει σαφές ότι η απόρριψη της έφεσης του προσφεύγοντος ήταν το γεγονός της ισοψηφίας. Ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανακοίνωσε προφορικά το αποτέλεσμα των αποφάσεων, διασφαλίζοντας ότι ο προσφεύγων είχε καταλάβει ότι δεν είχε εκπληρώσει το βάρος της απόδειξης. Επιπλέον, το Ανώτατο Δικαστήριο είχε εκδώσει σχετικό δελτίο τύπου.
Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ.
Λοιπά άρθρα
Το Δικαστήριο δεν διαπίστωσε καμία παραβίαση σε σχέση με τις καταγγελίες του προσφεύγοντος σύμφωνα με τα άρθρα 6 § 2 και 13 της ΕΣΔΑ και το άρθρο 2 § 1 του 7ου Πρωτοκόλλου και έτσι απέρριψε αυτό το μέρος της προσφυγής (επιμέλεια: echrcaselaw.com).
